Đấu thầu tập trung trong ngành Y tế: Giải pháp tốt để chống tham nhũng, lãng phí và tiết kiệm ngân sách
Ông Lê Quang Hùng
Đó là khẳng định của Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng khi trao đổi với PV Báo Bình Định về những thay đổi trong hoạt động đấu thầu của ngành Y tế. Kể từ ngày 1.7, phần lớn trang thiết bị, vật tư y tế sẽ được thực hiện đấu thầu tập trung.
Cụ thể, ông Lê Quang Hùng cho biết, về đấu thầu mua vật tư và khí y tế, trước đây có 4 đơn vị thực hiện, gồm BVĐK tỉnh, BVĐK khu vực Bồng Sơn, BVĐK khu vực Phú Phong (đấu thầu cho đơn vị) và Sở Y tế đấu thầu tập trung cho các đơn vị còn lại trong ngành. Danh mục đấu thầu là hầu hết các mặt hàng sử dụng tại các đơn vị, trừ khí y tế Sở Y tế đấu thầu cho toàn ngành. Từ sau ngày 1.7.2016, BVĐK tỉnh sẽ thực hiện đấu thầu tập trung cấp tỉnh cho toàn tỉnh với 11 nhóm mặt hàng, gồm: các loại thủy tinh thể nhân tạo, găng tay y tế, chỉ phẫu thuật, gạc phẫu thuật, bơm tiêm nhựa, kim luồn tĩnh mạch, băng dính y tế, dây truyền dịch, bông y tế hút nước, ống nghiệm, khí dùng trong y tế. Các đơn vị trong ngành thực hiện đấu thầu những mặt hàng không có trong danh mục đấu thầu tập trung cấp tỉnh.
Về đấu thầu trang thiết bị y tế, trước đây các đơn vị tự thực hiện. Từ sau ngày 1.7, Sở Y tế sẽ đấu thầu mua sắm tập trung cấp tỉnh 9 nhóm thiết bị y tế (các loại giường bệnh và tủ đầu giường, máy thở, máy monitor theo dõi bệnh nhân, máy X - quang, máy siêu âm, máy xét nghiệm sinh hóa, máy xét nghiệm huyết học, CT-scanner, MRI). Các đơn vị trong ngành đấu thầu những mặt hàng không có trong danh mục nói trên.
Về đấu thầu thuốc (bao gồm cả vắc-xin, dược liệu), thực hiện theo quy định mới của Bộ Y tế, Sở Y tế đang chuẩn bị tài liệu liên quan để trình UBND tỉnh thực hiện theo hướng đấu thầu tập trung cấp quốc gia và cấp tỉnh, các đơn vị thực hiện đấu thầu các mặt hàng không có trong danh mục đấu thầu tập trung.
* Theo ông, những thay đổi nói trên sẽ khắc phục những bất cập, tồn tại nào trong hoạt động đấu thầu của ngành Y tế lâu nay?
- Có thể nói, những thay đổi trong đấu thầu của ngành Y tế là giải pháp tốt để chống tham nhũng, lãng phí trong mua sắm công; tiết kiệm ngân sách nhà nước. Hiệu quả này không chỉ thể hiện ở số tiền giảm chi do mua sắm theo lô lớn, mà còn được ở chỗ chất lượng đầu vào tốt, giá mua thống nhất, tương đồng về kỹ thuật.
Đáng chú ý, thay đổi ấy cũng tạo ra sự chuyển biến về nhận thức, nâng cao tinh thần trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trong sử dụng tài sản nhà nước tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời, đáp ứng được yêu cầu trang bị hiện đại, đồng bộ về tài sản, góp phần đổi mới công nghệ quản lý theo hướng cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đặc biệt là việc trang bị thiết bị công nghệ thông tin, trang thiết bị chuyên dùng.
Bên cạnh đó, việc tập trung đầu mối thực hiện mua sắm, tổ chức mua sắm góp phần đảm bảo việc quản lý, sử dụng tài sản nhà nước chặt chẽ, đúng pháp luật; hạn chế tình trạng trang bị tài sản vượt tiêu chuẩn, định mức hoặc tràn lan, không hiệu quả. Đặc biệt, do mua sắm tập trung nên các đơn vị có nhiều thời gian hơn cho công tác chuyên môn, cũng như rà soát, thực hiện sắp xếp, điều chuyển, sử dụng có hiệu quả tài sản trong quá trình quản lý, sử dụng.
Máy siêu âm là một trong những thiết bị được mua sắm tập trung.
* Để thực hiện hiệu quả hoạt động đấu thầu với nhiều thay đổi, ngành Y tế tỉnh có những bước chuẩn bị và triển khai như thế nào? Quá trình thực hiện có những khó khăn gì, thưa ông?
- Sở Y tế đã triển khai đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật và các hướng dẫn có liên quan đến các đơn vị trực thuộc. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị nâng cao năng lực trong công tác đấu thầu, nhất là sự hiểu biết về văn bản quy phạm pháp luật, quy trình đấu thầu và năng lực của cán bộ tham gia công tác đấu thầu. Tới đây, Sở sẽ tập huấn nâng cao năng lực cho các cán bộ chủ chốt tham gia công tác đấu thầu của các đơn vị.
Các đơn vị chưa thực hiện đấu thầu sẽ gặp khó khăn trong quá trình đấu thầu. Chính phủ yêu cầu thành lập đơn vị mua sắm tập trung nhưng lại không tăng biên chế, chỉ kiêm nhiệm, trong khi hoạt động đấu thầu chiếm rất nhiều thời gian và đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao.
Bên cạnh đó, việc nhiều đơn vị tham gia đấu thầu các mặt hàng không nằm trong danh mục tập trung có thể dẫn đến tình trạng chênh lệch giá với cùng một mặt hàng đấu thầu, phần nào gây khó khăn cho việc thanh toán của cơ quan BHXH. Một số đơn vị y tế có quy mô nhỏ, số lượng mặt hàng tham gia đấu thầu ít, có thể xảy ra tình trạng không có nhà thầu tham gia dẫn đến không mua được thuốc, vật tư tiêu hao theo nhu cầu. Chi phí cho doanh nghiệp cũng sẽ tăng lên rất nhiều do cùng một mặt hàng (không nằm trong danh mục tập trung) nhưng phải tham gia thầu ở rất nhiều đơn vị. Việc Sở Y tế đấu thầu thuốc tập trung cho các đơn vị y tế trung ương đóng trên địa bàn theo quy định cũng sẽ gặp những khó khăn nhất định.
* Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN VĂN TRANG (Thực hiện)