Phòng ngừa tai nạn thương tích ở trẻ em: Biến nỗi lo thành hành động
Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh năm 2016 đã khép lại với nhiều dư âm. Với chủ đề “Vì cuộc sống an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích (TNTT) trẻ em”, diễn đàn là dịp để các em nói lên tiếng nói của mình trước nỗi lo về một cuộc sống mất an toàn, cũng là nơi các em được trang bị một số kỹ năng phòng chống TNTT.
Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh năm 2016 được tổ chức trong 2 ngày 11 và 12.7, với sự tham gia của 100 trẻ em tiêu biểu của 11 huyện, thị xã, thành phố và Làng Trẻ em SOS Quy Nhơn.
Tiểu phẩm “Giấc mơ của mẹ” của huyện Tuy Phước.
Từ bất an…
Diễn đàn gồm 3 phần chính: phiên thảo luận, thi tiểu phẩm và phiên gặp mặt, đối thoại trực tiếp với lãnh đạo tỉnh. Ở phiên thảo luận, 12 đơn vị tham gia được chia thành 4 nhóm, thảo luận về 4 vấn đề: tai nạn do bỏng, tai nạn đuối nước, TNGT và mất an toàn thực phẩm. Đây thật sự là nơi để các em nêu lên những lo lắng, bức xúc trước nỗi lo mất an toàn trong cuộc sống hàng ngày.
Về vấn đề an toàn thực phẩm, các em ở nhóm 4 (Hoài Nhơn, Hoài Ân, Vĩnh Thạnh) thẳng thắn bày tỏ nghi ngờ về nhận định “Đa số thực phẩm an toàn” mà lãnh đạo các ngành liên quan từng nêu ra trước đây. Trong khi đó, em Nguyễn Hoài Thương (học sinh Trường THCS phường Bình Định, TX An Nhơn) khi thuyết trình về những nguyên nhân gây TNGT ở trẻ em đã rành rọt chỉ rõ: Do cơ sở hạ tầng giao thông không đảm bảo, phương tiện giao thông không đạt chuẩn… Và đáng buồn nhất là ngay cả phụ huynh cũng chấp hành Luật Giao thông một cách đối phó, chẳng chu toàn ngay trong việc nhỏ là đội mũ bảo hiểm cho con!
Như mọi lần tổ chức trước, diễn đàn năm nay để lại dấu ấn đặc biệt với phần thi tiểu phẩm - lần đầu tiên được trình diễn ở không gian công cộng. Ở đó, có những tiểu phẩm mang thông điệp ý nghĩa, dàn dựng công phu, được các em thể hiện hết sức chân thực. Tiểu phẩm “Nỗi đau không của riêng ai” (huyện Hoài Nhơn) là một cảnh nhà bi đát: Người cha qua đời vì trúng bom khi đi rà phế liệu; mẹ phải đi làm xa, hai đứa cháu ở với bà. Trong một lần đi mót củ lang, thằng em lấn qua “vùng đất cấm”, bị trúng mìn nên bị thương nặng. Câu chuyện đơn giản nhưng khiến nhiều người xúc động.
Trong khi đó, huyện Tuy Phước mang đến diễn đàn tiểu phẩm “Giấc mơ của mẹ” - một giấc mơ hãi hùng bị mất con do đuối nước - khiến người mẹ thay đổi quan điểm “Phận là con gái đàn bà/ Học chi bơi lội mà người ta chê cười/ Học ăn, học nói đủ rồi/ Công dung ngôn hạnh cho đời ta khen”. Không ngập tràn số liệu, không “lên gân”, tiểu phẩm gây ấn tượng với tài hát dân ca của các cô cậu học trò Trường THCS Phước Lộc và Trường THCS thị trấn Tuy Phước; đặc biệt là giọng ca ngọt ngào của em Võ Tường Vy trong vai người mẹ. Nhờ đó, tiểu phẩm nhẹ nhàng mà day dứt này được trao giải Nhất.
Các em nêu câu hỏi với các cô chú lãnh đạo về nhiều vấn đề thiết thân với cuộc sống.
… đến hành động!
Kỹ năng đối phó với TNTT là vấn đề được nhiều em quan tâm tại phiên đối thoại, nhất là với các tình huống thường gặp trong cuộc sống hàng ngày như đuối nước, cháy nổ do gas, người xấu vào trường gây sự… Không chỉ giúp các em nhận biết được dấu hiệu nguy cơ, đại diện các sở, ngành liên quan còn đưa ra những lời khuyên hữu ích.
Ông Nguyễn Văn Long, đại diện Cảnh sát PC&CC tỉnh, cho hay, từ đầu năm 2016 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 2 vụ cháy do bất cẩn khi sử dụng gas. Ông khuyên các em nhỏ, khi xảy ra cháy do gas, không nên chui vào gầm bàn mà ngay lập tức tìm cách trốn ra ngoài. Khi khói nhiều, phải hướng đến nơi có ánh sáng, không chạy lên lầu dễ bị ngạt thở. “Các cháu nên tìm khăn vải thấm nước để thở, phòng khí độc; tìm chăn mền quấn lên người để băng qua được lửa, thoát ra ngoài” - ông Long dặn.
Các em ở nhóm 4 (các huyện: Hoài Nhơn, Hoài Ân, Vĩnh Thạnh) thẳng thắn bày tỏ nghi ngờ về nhận định “Đa số thực phẩm an toàn” mà lãnh đạo các ngành liên quan từng nêu ra trước đây
Tập bơi để phòng chống đuối nước là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm nhất. Em Nguyễn Trần Như Ngọc (học sinh Trường THCS Bùi Thị Xuân, TP Quy Nhơn) cho biết, em rất muốn được học bơi nhưng ở nơi em ở không có hồ bơi. Nhiều em khác cũng bày tỏ nguyện vọng có nhiều hồ bơi hơn để các em được học bơi.
Nói về chủ đề này, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL Nguyễn Minh Đoan nhắc lại câu ông bà xưa hay nói: “Nhà có phúc sinh con biết lội, nhà có tội sinh con hay trèo”. Đồng thời khẳng định rằng, các sở, ngành liên quan đang xây dựng kế hoạch dạy bơi và cứu đuối cho giáo viên ở các trường học trong toàn tỉnh làm lực lượng nòng cốt để mở rộng hoạt động dạy bơi. “Phải làm sao phổ cập bơi như phổ cập chữ là trăn trở lớn của chúng tôi” - ông Đoan bày tỏ.
Trước nhiều ý kiến “than khó” xây hồ bơi, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông đường thủy (Công an tỉnh), thẳng thắn cho rằng, việc sử dụng các hồ bơi di động hoàn toàn không khó, “vấn đề là có thật sự quyết liệt hay không”, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, cùng nguồn xã hội hóa và sự chung tay của từng gia đình.
NGUYỄN VĂN TRANG
Các thông điệp từ Diễn đàn trẻ em năm 2016: 1. Hãy tạo cho trẻ em một môi trường sống an toàn, không tai nạn, thương tích; 2. Hãy cho trẻ em học bơi, học kỹ năng an toàn dưới nước; 3. Hãy đội mũ bảo hiểm cho trẻ em khi tham gia giao thông bằng xe máy; 4. Hãy đầu tư điểm vui chơi an toàn cho trẻ em; 5- Hành động vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại trẻ em; 6. Hãy dành cho trẻ em những gì tốt đẹp nhất.