Ma túy và những vết trượt dài
Tác hại của ma túy thì ai cũng biết, nhưng không phải người nào cũng đủ bản lĩnh để chống lại sức cám dỗ của nó, đặc biệt là những người trẻ.
Gia đình các đối tượng nghiện và Trung tâm Giáo dục lao động xã hội tỉnh trao đổi các biện pháp quản lý người nghiện.
1.
Mẹ mất từ khi lên 5, ba tìm vui hạnh phúc mới, N.T.T.N. (SN 1989, TP Quy Nhơn) lớn lên trong sự nuôi nấng của ông bà ngoại tuổi cũng đã xế chiều. Thương cháu sớm rời xa vòng tay ấm áp của mẹ cha, bao nhiêu tình cảm ông bà ngoại dồn hết vào cho N. Ấy vậy nhưng N. bỏ ngoài tai mọi lời khuyên bảo của ông bà, dở dang việc học khi vừa xong lớp 10, lêu lổng cùng chúng bạn. Ngã rẽ cuộc đời N. cũng bắt đầu từ đây: ăn chơi và nghiện ngập. Từ chỗ bị bạn bè rủ rê chơi ma túy cho quên buồn, N. nghiện lúc nào không hay.
Sau nhiều lần bị CA mời lên làm việc, rồi ông bà khóc than, khuyên can, N. quyết định cai nghiện. Để cắt cơn nghiện, N. tự khóa trái cửa, tự trói tay chân mình, mặc cơn thèm thuốc khiến N. vật vã giãy giụa đến tứa máu.
Rồi cũng chỉ vậy. Sau vài lần bạn bè cũ rủ rê, N. lại quên hết lời hứa với ông bà, quên luôn sự kỳ vọng mà ông bà dành cho mình, lao vào hút, chích, lần sau nặng hơn lần trước. Và để có tiền thỏa mãn cơn mê thuốc, N. mua bán và tàng trữ trái phép chất ma túy, bị TAND tỉnh tuyên phạt mức án 8 năm tù giam.
Khi nghe HĐXX tuyên án, N. khóc: “Bị cáo biết tội của mình rồi”. Phía dưới hàng ghế dự khán, một cặp vợ chồng già lưng còng tóc bạc cũng nước mắt lăn dài, khắc khổ, bất lực. Nhìn cảnh tượng này, nhiều người không khỏi xót xa. Ngoại của N. kể: “Nó bỏ nghiện cũng được thời gian, và chăm chỉ làm ăn, vợ chồng già tui mừng lắm, tưởng nó chí thú làm ăn rồi sẽ lấy vợ, ngờ đâu, nó không cưỡng lại được rủ rê của bạn để rồi …”, bà cụ khóc nghẹn không nói thêm lời nào.
Dụng cụ để sử dụng ma túy.
2.
Khác với N., P. (An Nhơn) có đủ đầy tình yêu thương của mẹ cha và từng là chàng sinh viên với nhiều khát khao, hoài bão. Nhưng giống với N., P. cũng là một người trẻ xốc nổi, muốn tự khẳng định mình nhưng lại thiếu bản lĩnh trước cám dỗ. Ma túy là thứ được P. dùng để chứng tỏ bản thân. Đẳng cấp đâu chưa thấy, chỉ thấy P. quằn quại, vật vã trong cơn thiếu thuốc sau vài lần sử dụng. Tiền đóng học phí được P. dồn vào để mua ma túy, thiếu thì thế chấp tài sản trong gia đình, trộm cắp đồ dùng của người thân. Bỏ mặc lời khuyên ngăn của gia đình, P. để mình cho dòng xoáy ma túy cuốn đi.
Thế rồi P. yêu và kết hôn với một cô gái làm tóc chăm chỉ. P. cũng có công việc để nuôi thân. Gia đình P. vui mừng. Nhưng hy vọng bao nhiêu, họ lại thất vọng bấy nhiêu. P. vẫn chứng nào tật nấy, sa đà vào những cuộc chơi thâu đêm suốt sáng. Năm 2011, P. bị cơ quan chức năng đưa đi trung tâm cai nghiện, vào được chưa lâu P. bỏ trốn, tiếp tục những ngày dài nghiện ngập. Chỉ đến khi vợ đưa đơn ly hôn và dắt con về ngoại, chứng kiến cảnh mẹ già ốm đau khổ cực, lời trăn trối trước lúc mất của cha, P. mới thức tỉnh.
Đến nay P. đã cai nghiện tại Trung tâm Giáo dục lao động xã hội tỉnh được 17 tháng. P. chia sẻ: “Cuộc đời tôi đã làm khổ nhiều người quá rồi, đây cũng chính là lý do tôi không bỏ trốn mà quyết tâm cai, để đoạn tuyệt với quá khứ và làm lại cuộc đời. Biết là còn nhiều cám dỗ lắm, nhưng tôi sẽ cố gắng khi ra ngoài”.
3.
Ranh giới giữa nghiện ma túy và phạm tội là vô cùng mong manh. Thực tế đã có không ít đối tượng nghiện phạm tội, từ trộm cắp tài sản đến mua bán trái phép chất ma túy, cố ý gây thương tích, thậm chí là giết người.
Trong khi đó, việc quản lý đối tượng nghiện ngoài cộng đồng lại đang gặp một số trở ngại. Ông Lê Thành Liễn, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Giáo dục lao động xã hội tỉnh, cho hay: “Nhiều người khi cai tại Trung tâm đã hoàn toàn cắt được cơn và cũng thể hiện đầy quyết tâm từ bỏ, nhưng được thời gian họ lại tái nghiện. Nguyên nhân vẫn là bị tác động, lôi kéo bởi môi trường và không đủ bản lĩnh. Vì vậy, cần phải có một cách quản lý cụ thể nào đó đối với người đang còn ở bên ngoài”. Đây cũng là chia sẻ và lo lắng của nhiều người có người thân nghiện ma túy đã nhiều lần cai nhưng vẫn tái nghiện, tại cuộc gặp gỡ của Trung tâm Giáo dục xã hội tỉnh với thân nhân của các đối tượng nghiện đang cai tại Trung tâm.
Phần đông các đối tượng nghiện bị sa ngã trước cám dỗ của ma túy bởi nhiều nguyên nhân: Bị bạn bè lôi kéo, rủ rê, thích tìm cảm giác lạ, đua đòi, chơi trội, buồn chán, căng thẳng… Từ bước chân lạc lối ban đầu, không ít người trẻ đã lún sâu vào con đường tội lỗi để rồi vướng vòng lao lý, đánh mất tương lai. Những mẩu chuyện trên đây cũng là bài học cảnh tỉnh những người trẻ về việc cần tỉnh táo, bản lĩnh trước những cám dỗ của ma túy.
KIỀU ANH