Xi măng phục vụ bê tông hóa giao thông nông thôn và kênh mương nội đồng: Cung - cầu bất cập
Trong 2 năm 2015 và 2016, việc cung ứng và tiếp nhận xi măng để xây dựng đường giao thông nông thôn (GTNT) và kênh mương nội đồng (KMNĐ) giữa Công ty cổ phần BICEM và các xã xây dựng nông thôn mới (XDNTM) trên địa bàn tỉnh không đảm bảo. Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này.
Phần lớn hệ thống KMNĐ tại các xã XDNTM trên địa bàn tỉnh đều sử dụng xi măng của Công ty cổ phần BICEM.
- Trong ảnh: Một tuyến KMNĐ tại xã Nhơn Lộc (TX An Nhơn) đã được bê tông hóa.
Doanh nghiệp và địa phương chưa có tiếng nói chung
Công ty cổ phần BICEM được tỉnh giao nhiệm vụ cung cấp xi măng cho các địa phương để bê tông hóa đường GTNT và KMNĐ thuộc Chương trình XDNTM. Theo kế hoạch của tỉnh, năm 2015 toàn tỉnh thực hiện bê tông hóa trên 620 km đường GTNT và trên 216 km KMNĐ; lượng xi măng tỉnh cấp cho các địa phương trên 158.501 tấn để xây dựng đường giao thông và 15.161 tấn xi măng để xây dựng công trình thủy lợi. Năm 2016, toàn tỉnh thực hiện bê tông hóa gần 607 km đường GTNT và trên 263 km KMNĐ; lượng xi măng tỉnh cấp để xây dựng đường giao thông trên 84.277 tấn và 18.572 tấn để xây dựng KMNĐ.
Theo ông Nguyễn Văn Hậu, Giám đốc Công ty cổ phần BICEM, hoạt động sản xuất và cung ứng xi măng của công ty cho các địa phương theo chỉ đạo của UBND tỉnh phụ thuộc vào tiến độ xây dựng và nhu cầu của các địa phương. Tuy nhiên, các địa phương thường đăng ký và nhận xi măng vào thời điểm cuối năm, đã gây áp lực lớn đối với việc sản xuất và cung ứng sản phẩm của công ty. Điều đáng nói là các địa phương đăng ký nhận xi măng của công ty không nhiều, nên lượng xi măng xuất xưởng không đạt kế hoạch.
Ông Hậu dẫn chứng: Năm 2015, công ty chỉ thực hiện được trên 123.085 tấn xi măng cho các địa phương để xây dựng đường GTNT, đạt 77,6% kế hoạch và trên 8.280 tấn xi măng để xây dựng kênh mương, đạt 54,6%. 6 tháng đầu năm 2016, chỉ có 17 xã, thị trấn tại 11 huyện, thị xã, thành phố đăng ký nhận trên 7.129 tấn xi măng để làm đường GTNT, đạt 8,4% kế hoạch và 2.000 tấn xi măng để xây dựng KMNĐ, đạt 10,3%.
Ông Phan Văn Nhanh, Chủ tịch UBND xã Mỹ Lộc (Phù Mỹ) cho rằng, tiến độ thực hiện bê tông hóa GTNT, KMNĐ nhanh hay chậm và việc đăng ký nhận xi măng nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định phê duyệt kế hoạch thực hiện bê tông hóa GTNT và KMNĐ hàng năm của tỉnh; thường thì vào tháng 4 hoặc tháng 5 hàng năm mới nhận được quyết định phê duyệt. Trên cơ sở đó, xã mới tiến hành khảo sát, lập dự toán, trình Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện xem xét, thẩm định. Gần cuối năm, các thủ tục cần thiết mới hoàn thành, xã mới đăng ký nhận xi măng để xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi. Năm 2015, xã có kế hoạch bê tông hóa 4,2 km đường GTNT, nhưng chỉ thực hiện được 2,1 km, lượng xi măng được nhận để xây dựng công trình cũng không đảm bảo so với kế hoạch.
Còn ông Võ Văn Thế, Phó Chủ tịch xã Cát Minh (Phù Cát), cho biết: Nguồn vốn xây dựng đường GTNT và KMNĐ phụ thuộc vào sự đóng góp của người dân. Phần lớn lao động ở địa phương đều đi làm ăn xa, cuối năm bà con mới về đóng góp kinh phí, công lao động để xây dựng đường GTNT và KMNĐ. Có công trình, xã mới nhận xi măng chứ không thể nhận và dự trữ xi măng từ đầu năm được.
Tìm giải pháp phù hợp
Tại buổi tọa đàm do BICEM vừa tổ chức nhằm tìm giải pháp giải quyết vướng mắc trong việc cung ứng và tiếp nhận xi măng để xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi, một số ý kiến cho rằng, để cân đối được cung - cầu xi măng giữa doanh nghiệp và các xã XDNTM, tỉnh nên cho phép cấp xã, phường, thị trấn thẩm định các thủ tục đối với những tuyến đường loại C, D hoặc những tuyến đường do dân tự đóng góp kinh phí xây dựng, để làm cơ sở thi công. Nếu chờ đợi phòng chức năng cấp huyện thẩm định sẽ mất nhiều thời gian, khó đảm bảo tiến độ. Công ty cổ phần BICEM cần phải cam kết đảm bảo chất lượng sản phẩm, cân đối nguồn hàng, cung cấp kịp thời tại công trình, nhất là thời điểm cuối năm, để các địa phương có thể hoàn thành bê tông hóa đường GTNT và KMNĐ theo kế hoạch.
Ông Nguyễn Minh Hiếu, Trưởng Phòng quản lý xây dựng (Sở Xây dựng), cho rằng: Việc phân cấp thẩm định báo cáo kinh tế - kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, dự toán xây dựng công trình, Luật chỉ định phân cấp cấp thấp nhất là cấp huyện thực hiện. Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi, đảm bảo việc giao - nhận xi măng giữa doanh nghiệp và địa phương, các xã cần chủ động đẩy nhanh tiến độ thi công đối với các tuyến đường GTNT và KMNĐ năm trước tồn lại, đồng thời sớm xây dựng kế hoạch và có phương án cụ thể để thực hiện kế hoạch cho năm sau.
Cũng theo ông Hiếu, Phòng Kinh tế- Hạ tầng các huyện, thị xã, thành phố cần đẩy nhanh việc thẩm định báo cáo kinh tế- kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, dự toán xây dựng công trình, để các địa phương có cơ sở thực hiện. Công ty cổ phần BICEM bám sát tiến độ thi công của các địa phương để cung ứng xi măng kịp thời và có phương án tổ chức sản xuất, dự trữ nguồn hàng, đảm bảo lượng xi măng cho các địa phương vào lúc cao điểm.
Theo ông Nguyễn Văn Hậu, Giám đốc Công ty cổ phần BICEM: Công ty đảm bảo chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của các địa phương. Lãnh đạo công ty sẽ thường xuyên đi thực tế tại các địa phương, nắm chắc số lượng xi măng các xã địa phương đăng ký để tổ chức sản xuất, cung ứng kịp thời; tránh tình trạng nơi thừa, nơi thiếu, gây gián đoạn tiến độ thi công. Công ty cũng luôn lắng nghe, tiếp nhận ý kiến phản hồi từ các địa phương; cam kết đưa sản phẩm đến công trình, mỗi xe vận chuyển xi măng cho các địa phương đều được gắn logo và số điện thoại để lúc tiếp nhận xi măng, chính quyền hoặc người dân có thể phản ánh những thái độ tiêu cực của lực lượng giao xi măng nếu có, công ty sẽ chấn chỉnh, xử lý ngay.
PHẠM TIẾN SỸ