Xóa bỏ các cơ sở sản xuất gạch ngói bằng đất sét nung thủ công: Khó đảm bảo lộ trình
Thời gian thực hiện lộ trình và chính sách hỗ trợ chấm dứt hoạt động sản xuất gạch ngói bằng đất sét nung thủ công (sau đây viết tắt là SXGNTC) của tỉnh không còn nhiều, nhưng đến nay toàn tỉnh vẫn còn 969 lò SXGNTC chưa được tháo dỡ. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Trần Viết Bảo, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, về vấn đề này.
● Xin ông cho biết tình hình thực hiện lộ trình xóa bỏ SXGNTC trên địa bàn tỉnh?
- Toàn tỉnh có 1.203 lò SXGNTC phải xóa bỏ theo lộ trình từ năm 2014 - 2016. Trong đó, huyện Tây Sơn có 947 lò, Hoài Nhơn 30 lò, Tuy Phước 11 lò, Phù Mỹ 8 lò, Hoài Ân 12 lò, Phù Cát 22 lò, TX An Nhơn 173 lò. Theo Quyết định (QĐ) số 48/2013/QĐ-UBND ngày 20.12.2013 của UBND tỉnh về lộ trình và chính sách hỗ trợ chấm dứt hoạt động lò SXGNTC, đến ngày 31.12.2014, chấm dứt hoạt động đối với các lò SXGNTC nằm trong khu dân cư đến ngày 31.12.2015, chấm dứt hoạt động các lò SXGNTC nằm ngoài khu dân cư hoặc trong các điểm sản xuất tập trung ngoài các cụm công nghiệp; đến ngày 31.12.2016 chấm dứt hoạt động đối với các lò SXGNTC trên địa bàn tỉnh.
Trên cơ sở hướng dẫn của Sở Xây dựng, các địa phương đã thống kê, rà soát nắm chắc số hộ có lò SXGNTC trên địa bàn, đồng thời vận động người dân tiến hành tháo dỡ lò SXGNTC theo lộ trình của tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh đã tháo dỡ được 226 lò, tổng số tiền hỗ trợ tháo dỡ cho người dân theo tinh thần QĐ 48/2013 của tỉnh trên 2,62 tỉ đồng. Kết quả cho thấy, tiến độ thực hiện lộ trình xóa bỏ SXGNTC ở tỉnh ta còn chậm. Riêng tại huyện Tây Sơn, theo lộ trình, năm 2014 địa phương này phải tháo dỡ 191 lò, năm 2015 tháo dỡ 341 lò và 2016 là 415 lò, nhưng đến nay toàn huyện mới chỉ tháo dỡ được 301 lò, đạt 32% so với kế hoạch. Huyện Hoài Nhơn cũng còn 12 lò SXGNTC của 9 tổ chức, cá nhân chưa tháo dỡ.
Nhiều lò sản xuất gạch ngói thủ công trên địa bàn xã Bình Nghi (Tây Sơn) vẫn chưa được tháo dỡ. Ảnh: T.SỸ
● Liệu các địa phương trong tỉnh có đảm bảo được lộ trình xóa bỏ lò SXGNTC theo QĐ 48 của UBND tỉnh?
- Sau khi đi kiểm tra tình hình thực tế tiến độ thực hiện xóa bỏ lò SXGNTC tại các địa phương, Sở Xây dựng đã tham mưu UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tiến độ xóa bỏ SXGNTC. Vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành văn bản yêu cầu huyện Tây Sơn cần khẩn trương hoàn thành công tác thống kê số lượng lò SXGNTC phải tháo dỡ trong năm 2016, chậm nhất đến hết tháng 9.2016 phải gửi Sở Tài chính thẩm định để trình UBND tỉnh phê duyệt hỗ trợ kinh phí trong đợt 3, đảm bảo thực hiện theo đúng lộ trình được phê duyệt. Kiên quyết xử lý các lò SXGNTC thuộc diện phải tháo dỡ trong năm 2014 - 2015 (hiện còn tồn tại khoảng 231 lò) và khẩn trương có kế hoạch thực hiện xóa bỏ đối với các lò nung này, chậm nhất đến hết tháng 8.2016 phải có kết quả báo cáo gửi về Sở Xây dựng và chịu trách nhiệm trước HĐND và UBND tỉnh nếu không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
UBND huyện Hoài Nhơn có trách nhiệm theo dõi việc thực hiện chi trả và tháo dỡ đối với 12 lò SXGNTC còn lại trên địa bàn huyện. Nếu các chủ cơ sở SXGNTC vẫn tiếp tục hoạt động, UBND huyện Hoài Nhơn chịu trách nhiệm trước HĐND và UBND tỉnh về việc chậm trễ trong công tác xóa bỏ lò SXGNTC trên địa bàn huyện.
Thực tế cho thấy, nhiệm vụ xóa bỏ các lò SXGNTC theo lộ trình được tỉnh phê duyệt là rất nặng, bởi số lượng các lò SXGNTC cần xóa bỏ còn nhiều. Nặng nhất vẫn là huyện Tây Sơn, bởi ngoài hàng trăm cơ sở SXGNTC các năm trước tồn đọng cần phải giải quyết, từ nay đến cuối năm 2016 Tây Sơn còn phải xóa bỏ toàn bộ 415 cơ sở SXGNTC tại các cụm công nghiệp. Nếu huyện Tây Sơn và huyện Hoài Nhơn không chỉ đạo quyết liệt thì rất khó xóa bỏ được SXGNTC theo lộ trình của tỉnh.
● Quá trình thực hiện lộ trình xóa bỏ lò SXGNTC cần phải giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề sản xuất vật liệu thay thế gạch ngói nung thủ công phục vụ hoạt động xây dựng. Vậy giải quyết vấn đề này như thế nào, thưa ông?
- Bên cạnh việc thực hiện lộ trình xóa bỏ SXGNTC, tỉnh ta cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng các cơ sở sản xuất gạch ngói không nung. UBND tỉnh cũng đã yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng ở địa phương để xem xét, quản lý chặt chẽ việc tự phát đầu tư xây dựng lò Hoffman, chỉ ưu tiên xem xét, đề xuất các dự án chuyển đổi đối với các địa phương phù hợp với quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng và chấp hành tốt việc thực hiện xóa bỏ lò SXGNTC. Tỉnh không khuyến khích phát triển lò nung Hoffman, vì lò nung Hoffman không áp dụng công nghệ tiên tiến, có sử dụng đất sét đồi, đất sét ruộng... để làm nguyên liệu sản xuất.
Qua kiểm tra của Sở Xây dựng, hiện toàn tỉnh có 6 cơ sở sản xuất gạch ngói không nung, bình quân mỗi năm sản xuất 81,276 triệu viên; 4 cơ sở sản xuất gạch tuynen, công suất 54 triệu viên/năm và 30 lò Hoffman sản xuất 240 triệu viên/năm. Theo tôi, các cơ sở sản xuất gạch ngói nói trên đảm bảo nhu cầu về vật liệu cho hoạt động xây dựng trong tỉnh.
● Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)