Nhiều tiện ích từ hệ thống tưới tự động tiết kiệm nước
“Cải tiến hệ thống tưới tự động tiết kiệm nước cho cây hồ tiêu ở vùng đất nghèo mạch nước ngầm” là giải pháp độc đáo của cậu học sinh xứ Dừa Nguyễn Minh Chung.
Nguyễn Minh Chung tâm sự: Ở quê em - xã Hoài Thanh Tây, huyện Hoài Nhơn - nhiều đồi núi, đất đai khô cằn, mạch nước ngầm ít, nên người trồng tiêu đến khổ với nước tưới. Mùa khô thường không đủ nước tưới, bà con phải chắt nước mạch chảy ra từ lòng giếng để sử dụng. Chưa kể, với cách trữ nước ngầm và sử dụng nước như lâu nay vừa lãng phí nước vừa dễ cháy máy bơm khi nước cạn.
Vậy là ý tưởng cải tiến hệ thống tưới tự động tiết kiệm nước cho cây tiêu ở vùng nghèo mạch nước ngầm nhen nhóm trong đầu Chung khi đang học lớp 9A4, Trường THCS Hoài Thanh Tây. “Với những kiến thức học được từ chương trình vật lý và công nghệ ở bậc THCS như kỹ thuật cơ khí, kỹ thuật điện, kỹ thuật trồng trọt, áp lực nước, em muốn làm ra một thiết bị tưới tự động tiết kiệm phù hợp với điều kiện ít mạch nước ngầm để phần nào giúp đỡ gia đình và bà con” - Chung chia sẻ.
Hệ thống tưới được thiết kế có nhiều ưu điểm so với cách tưới truyền thống khi không cần dùng đến sức người vẫn tự hoạt động được nhờ cặp phao đấu ngược lại với cách đấu của cặp phao trên bồn nước. Hệ thống này tưới thẳng vào vị trí cần tưới nhờ các lỗ khoan không gây lãng phí nước. Hệ thống cũng tự động cắt máy bơm khi nước cạn để bảo vệ an toàn cho máy.
Cấu tạo của hệ thống dựa trên nguyên tắc hoạt động của rơle điện đóng ngắt điện khi cần thiết. Sử dụng rơle đóng ngắt điện trên bồn nước và đấu ngược lại khi cạn nước rơle tự cắt và khi đầy nước rơle đóng lại để hệ thống tự động tưới. Hệ thống tưới đến từng gốc cây nhờ các lỗ khoan phun thẳng nước vào gốc... Chung cho biết: “Với máy bơm 1HP chạy 1 giờ được 4m3 nước tưới được cho 200 gốc tiêu, mỗi gốc 20 lít nước đủ cho cây tiêu hấp thụ trong 2-3 ngày”.
Không chỉ thiết kế cho gia đình mình, đến nay hệ thống tưới tự động tiết kiệm nước của Chung còn được “nhân bản” ở nhiều vườn tiêu trong xóm. Theo tiến sĩ Nguyễn Thị Tố Trân - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông (Sở NN&PTNT) - điểm sáng tạo của thiết kế này là dùng rơle điện đóng ngắt đấu nối cặp phao vừa tưới tiết kiệm nước vừa an toàn cho hoạt động của máy. Mô hình dễ làm, có thể ứng dụng trên diện tích cây trồng lớn.
Giải pháp “Cải tiến hệ thống tưới tự động tiết kiệm nước cho cây hồ tiêu ở vùng đất nghèo mạch nước ngầm” vừa đoạt giải Nhì cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh năm 2016 và được chọn tham gia cuộc thi toàn quốc lần thứ XII (2015 - 2016). Đây là món quà ý nghĩa cho cậu học trò vừa bước chân vào lớp 10 Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn.
MAI HOÀNG