Khai thác đá trái phép kéo dài trên núi Hòn Chà (Quy Nhơn):

Xử lý chưa nghiêm, “đá tặc” vẫn lộng hành

Tình trạng khai thác đá ở khu vực núi Hòn Chà (phường Trần Quang Diệu, TP Quy Nhơn) diễn ra ngày một táo tợn hơn, dù nơi đây đã bị cấm khai thác đá từ nhiều năm nay.

Phía Đông núi Hòn Chà, khu vực giáp ranh với phía Tây KCN Phú Tài, đã tan hoang.

“Xẻ thịt” Hòn Chà

Tại phía Đông núi Hòn Chà (thuộc KV 6, phường Trần Quang Diệu), trước mặt chúng tôi, từng khối đá granite vàng khổng lồ đang được đội khai thác đá lậu khoan lỗ để cài mìn. Quanh đó, hàng chục khối đá mới được cho nổ mìn, từ trên cao rớt đầy xuống khu vực xung quanh. Một mảng sườn lớn núi Hòn Chà bị xới tung, loang lổ, hầm hố.

Còn ở phía Bắc núi Hòn Chà (thuộc KV 5, phường Trần Quang Diệu), từ chân núi lên đến giữa triền núi, có gần 20 lán trại dựng lên, với nhiều tốp thợ đang ráo riết đục đẽo. Nhiều hố nay không còn đá, tạo thành vực sâu hoắm. Không chỉ xe ben, xe tải, còn có cả xe cẩu hạng nặng vào - ra thường xuyên, tạo thành những vệt ngoằn ngoèo, lồi lõm từ phía dưới lên đến lưng chừng núi. Con đường bê tông từ ngã ba Hầm Dầu dẫn về tổ 9, KV6, vốn yên bình, sạch đẹp nay trở thành nỗi khiếp đảm của người đi đường bởi xe ben chở đá chạy liên tục; chưa kể, bụi bặm phát sinh trong quá trình khoan, nổ mìn phá đá.

Ông Vương Phiêu Linh, Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Bình Định (chủ đầu tư hạ tầng KCN Phú Tài), cho biết: “Đường sá trong KCN Phú Tài hư hỏng nhiều một phần cũng do xe ben chở đá ở núi Hòn Chà gây ra. Việc khai thác đá ở phía Đông - nơi tiếp giáp với phía Tây của KCN Phú Tài - cũng phá vỡ kết cấu mặt bằng, nên hễ có mưa lớn thì đất đá trên đỉnh núi đổ dồn xuống các cống ngầm, gây tắc nghẽn dòng chảy. Tuy nhiên, với chức năng và lực lượng của mình, chúng tôi không làm gì được”.

Nạn “đá tặc” núi Hòn Chà diễn ra công khai từ chục năm nay. Chính quyền, các cơ quan chức năng từ tỉnh đến TP Quy Nhơn từng có động thái xử lý nhưng rồi cũng chẳng đến đâu.

Ông Lê Trung Thành, cán bộ địa chính phường Trần Quang Diệu, cho biết, mỗi khi phường phát hiện vụ việc, thì lập tức báo cáo với cấp trên. Tuy nhiên, đoàn kiểm tra chưa đến hiện trường thì các đối tượng khai thác đá đã kéo thiết bị “lánh nạn” ở một số doanh nghiệp chế biến đá thuộc KCN Phú Tài, chờ khi đoàn kiểm tra về lại quay ra làm tiếp.

Xử lý “bắt cóc bỏ dĩa”

Theo một lãnh đạo Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Bình Định, núi Hòn Chà tiếp tục bị “xẻ thịt” một phần do các cơ quan chức năng còn nương tay trong xử lý vi phạm. Mặt khác, công tác quản lý nhà nước cũng như sự phối hợp giữa các ngành và TP Quy Nhơn còn một số hạn chế, nên một số doanh nghiệp thuộc KCN Phú Tài nằm ở phía Đông núi Hòn Chà đã lợi dụng chủ trương mở rộng mặt bằng sản xuất nhà máy chế biến kết hợp tận thu đá trên mặt bằng, đã “hợp thức hóa” cho việc khai thác đá.

Về việc này, ông Huỳnh Quang Vinh, Trưởng phòng Tài nguyên khoáng sản, Sở TN-MT, cho biết: “Các giấy phép khai thác đá tại núi Hòn Chà của các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh do Bộ TN-MT và UBND tỉnh cấp những năm trước đây hiện đã hết hạn. Năm 2015, Sở TN-MT đã thành lập đoàn đi kiểm tra, nhưng mỗi lần đi kiểm tra thì y như rằng các đối tượng khai thác đá trái phép đều biết trước nên đã đưa thiết bị, nhân công rút êm. Đoàn về lại nghe tin đang tiếp diễn khai thác đá”.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra ở đây là vì sao với chức năng của mình, Sở TN-MT lại không thể xử lý dứt điểm, để tình trạng khai thác đá trái phép kéo dài. Liệu rằng có hay không việc kiểm tra lấy lệ nên sau khi xong “thủ tục” thì đâu lại vào đấy? Liên quan đến vấn đề này, ông Đặng Trung Thành, Giám đốc Sở TN-MT, trả lời: Phần lớn các đối tượng chẻ đá, khai thác đá không phép tại núi Hòn Chà là dân ở 2 phường Trần Quang Diệu và Bùi Thị Xuân. Một số người ở nơi khác đến lén lút thỏa thuận với một số doanh nghiệp đóng tại KCN Phú Tài để khai thác đá trái phép nên cũng khó phát hiện. Sở TN-MT chỉ là đơn vị quản lý, muốn tổ chức kiểm tra phải phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh và TP Quy Nhơn.

Chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo UBND TP Quy Nhơn để hỏi về công tác quản lý tình trạng khai thác đá ở núi Hòn Chà thì được Chánh văn phòng HĐND và UBND TP Quy Nhơn ghi nhận, hứa sẽ báo cáo Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn để có hướng chỉ đạo, cùng phối hợp ngành chức năng để kiểm tra, xử lý. Khi nào có kết quả, thành phố sẽ phúc đáp bằng văn bản cho Báo Bình Định.   

TRỌNG LỢI