Sinh con thứ 3 và những sự thật bất ngờ
Sinh con thứ 3, thứ 4… là vì muốn có con trai để nối dõi tông đường. Chỉ có những cặp vợ chồng sinh con một bề là gái mới muốn sinh thêm con. Người dân tộc thiểu số “lạc hậu” mới sinh đông con… Ðó là những quan niệm thường gặp khi nói về vấn đề sinh con thứ 3. Tuy nhiên, thực tế không hẳn vậy.
Công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách dân số đã có điều chỉnh, với khẩu hiệu mới “Mỗi gia đình hãy sinh đủ 2 con”. Ảnh minh họa
1.
Anh Hải và chị Linh (quê ở huyện Phù Cát) đều làm việc trong ngành ngân hàng, nhà cửa, con cái đủ đầy, đề huề. Con gái đầu năm nay lên lớp 3, con trai nhỏ đã 3 tuổi. “Nếp” - “tẻ” đều đủ, nhưng anh chị vẫn lên kế hoạch sinh đứa thứ 3, mặc cho nhiều người thắc mắc, ngạc nhiên. Bạn bè, bà con có người ngăn cản, có người ủng hộ, ai cũng có cái lý riêng của mình. Anh chị chỉ nói đơn giản, cuộc sống chẳng túng thiếu gì, nhưng nhìn đâu cũng đầy rẫy bất trắc, hiểm nguy. Mà đông con cho “vui nhà vui cửa”, tụi nhỏ “có anh có em”!
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trường hợp gia đình anh Hải - chị Linh không còn là cá biệt. Chưa thể gọi là một xu hướng, một phong trào, nhưng phải thừa nhận một thực tế là ngày càng có nhiều các cặp vợ chồng rất “quyết liệt” phải có bằng được hơn 2 đứa con. Nhất là những người làm việc trong các doanh nghiệp, đơn vị tư nhân, không bị ràng buộc bởi những quy định liên quan đến chính sách dân số. Cùng với đó là những người có đời sống kinh tế thoải mái, có điều kiện chăm sóc tốt cho con. Và đặc biệt, trong mấy năm gần đây, hiện tượng có thêm đứa thứ 3 đã nhiều hơn.
2.
Những hiện tượng kể trên đã được “kiểm nghiệm” qua kết quả khảo sát gần đây của ngành DS-KHHGĐ. Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Nguyễn Văn Quang nêu lên những con số thú vị về kết quả điều tra tình hình sinh con thứ 3 và các yếu tố liên quan trên địa bàn tỉnh được thực hiện mới đây. Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, khu vực miền núi - nơi đồng bào thiểu số sinh sống có tỉ lệ sinh con thứ 3 rất thấp - chỉ 4,4%. Trong khi đó, tỉ lệ này ở khu vực thành thị là 9,6%; vùng ven biển, đảo là 20,2%; nhưng ở khu vực nông thôn lại lên tới 65,8%.
“Yêu cầu đó đặt ra những thay đổi, điều chỉnh trong công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách dân số, với khẩu hiệu mới là “Mỗi cặp vợ chồng hãy sinh đủ 2 con””
Điều bất ngờ là có đến 45,4% số hộ sinh nhiều hơn 2 con lại có từ 2 đứa con trai trở lên. Cá biệt, có 2 gia đình có tới 6 đứa con trai. Thực tế này chứng tỏ họ muốn có đông con trai, chứ không đơn giản chỉ là có “quý tử” để “nối dõi tông đường”.
Thêm nữa, trong số các gia đình sinh con thứ 3 trở lên, tỉ lệ sinh 2 con đầu một bề là nam chiếm 10,2%, chẳng thua kém là bao so với tỉ lệ sinh con một bề là nữ (chiếm 11,2%). Như vậy, có thể nói không chỉ có những cặp vợ chồng có 2 con gái mới muốn sinh thêm con.
Song, có một thực tế rất đáng lưu ý là sinh con đông vẫn tập trung ở đối tượng có trình độ học vấn hạn chế. Trong các gia đình sinh con thứ 3 trở lên, trình độ học vấn của người vợ chủ yếu vẫn là THCS (66,3%) và tiểu học (24,9%), tốt nghiệp THPT chỉ có 6,2%; đặc biệt vẫn còn 2,6% chưa biết chữ. Trình độ học vấn của người chồng chủ yếu vẫn là mới học đến THCS 65% và tiểu học 17,4%; không biết chữ vẫn còn 1,5%.
3.
Trong công tác DS-KHHGĐ, hoạt động hoạch định chính sách phụ thuộc nhiều vào tình hình thực tế với những con số cụ thể. Theo ông Nguyễn Văn Quang, mức sinh trên địa bàn cả nước hiện tại nhìn chung ở mức ổn định, tuy nhiên ở từng vùng miền cụ thể lại có độ “chênh” rất lớn. Vùng Bắc Trung bộ, đồng bằng Bắc bộ và miền núi phía Bắc mức sinh rất cao, trong khi ở miền Nam lại rất thấp, đòi hỏi phải có chính sách “hãm sinh” và “kích sinh” phù hợp.
“Với Bình Định, mục tiêu của chúng ta là phấn đấu đạt mức sinh thay thế- bình quân mỗi người phụ nữ sinh 2,1 con. Ngay tại TP Quy Nhơn, tỉ lệ sinh con thứ 3 năm 2015 ở mức 8%, chỉ tiêu giao của năm 2016 cũng chỉ duy trì ở mức này, không cần giảm sâu nữa. Bởi, số người sinh con thứ 3 được tính “bù” cho nhóm đối tượng sinh chỉ 1 con, vô sinh, hoặc không lập gia đình” - ông Quang phân tích.
Yêu cầu đó đặt ra những thay đổi, điều chỉnh trong công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách dân số, với khẩu hiệu mới là “Mỗi cặp vợ chồng hãy sinh đủ 2 con”.
MAI LÂM