Ðầu tư, tạo động lực giảm nghèo cho các xã bãi ngang ven biển
Chương trình đầu tư cơ sở hạ tầng các xã bãi ngang ven biển và hải đảo giai đoạn 2013-2015 đã góp phần làm thay đổi diện mạo một vùng nông thôn Bình Ðịnh. Hiện tỉnh ta đang gấp rút rà soát tình hình các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo, nhằm có những đề xuất phù hợp lên Trung ương để tiếp tục được hỗ trợ, tạo động lực giảm nghèo cho khu vực này, phát huy đà thay đổi vừa tạo dựng được.
Giai đoạn 2013-2015, Bình Định có 18 xã nằm trong diện đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo gồm: Hoài Hải, Hoài Mỹ, Hoài Thanh, Tam Quan Nam, Hoài Hương (Hoài Nhơn), Mỹ Cát, Mỹ Lợi, Mỹ Thọ, Mỹ Thắng, Mỹ An, Mỹ Thành, Mỹ Đức (Phù Mỹ), Cát Thành, Cát Khánh, Cát Minh, Cát Chánh, Cát Hải (Phù Cát), Nhơn Châu (TP Quy Nhơn).
Đường bê tông qua thôn Phú Hậu (xã Cát Chánh, huyện Phù Cát) giúp người dân địa phương lưu thông, giao thương thuận tiện hơn.
“Thắm da đỏ thịt” bãi ngang
Cát Hải là xã có hơn 14,5km bờ biển - dài nhất huyện Phù Cát. Với địa hình bị chia cắt bởi 3 đèo cao, lại chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam khô nóng và triều cường xâm thực, nên kinh tế và đời sống của người dân địa phương còn nhiều khó khăn. Trong giai đoạn 2013-2015, Cát Hải được hỗ trợ nguồn lực để xây dựng nhiều công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh và sản xuất.
Trong 2 năm 2014 và 2015, địa phương đã đầu tư xây dựng 12 hạng mục công trình với tổng kinh phí gần 4,9 tỉ đồng (trong đó, địa phương đối ứng gần 1,7 tỉ đồng). Các công trình tập trung chủ yếu vào các hạng mục: làm đường bê tông xi măng liên thôn, liên xóm; tường rào cổng ngõ các điểm trường tiểu học, mẫu giáo; nhà văn hóa thôn. Cuối năm 2015, xã đưa vào sử dụng công trình nhà văn hóa thôn Tân Thanh (xã Cát Hải) trong niềm phấn khởi của người dân địa phương.
Theo ông Phạm Trường Quy (61 tuổi), Trưởng thôn Tân Thanh, dù nhà văn hóa thôn mới không được đặt tại vị trí trung tâm của thôn, nhưng vì phù hợp với công tác quy hoạch khu dân cư trong tầm nhìn xa nên được nhân dân địa phương ủng hộ.
Cũng là một công trình được đầu tư từ nguồn Trung ương hỗ trợ cho xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo, tuyến bê tông dài hơn 1 km thuộc thôn Phú Hậu (xã Cát Chánh, huyện Phù Cát) đã góp phần thay đổi diện mạo vùng trũng. Ông Nguyễn Hớn (75 tuổi, ở thôn Phú Hậu) chia sẻ: “Hồi trước, đường ở khu vực này là đường đất nên mùa mưa bị lầy lội, đi lại khó khăn. Có đường bê tông rồi, dẫu có mưa, lụt việc đi lại cũng thuận lợi”.
Được Trung ương phân bổ hơn 19,5 tỉ đồng để đầu tư cơ hạ tầng thiết yếu, giai đoạn 2013-2015, 7 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo của huyện Phù Mỹ đã triển khai được 22 công trình. Tất cả các công trình nhận đầu tư đều liên quan mật thiết đến nhu cầu thiết yếu của người dân, như: đi lại, học hành, khám chữa bệnh, mua bán. Chính vì thế, khi các địa phương kêu gọi sự chung tay đều được người dân hưởng ứng nhiệt tình. Nguồn kinh phí địa phương và huy động đóng góp từ cộng đồng trong giai đoạn này lên đến gần 6,6 tỉ đồng.
Tại các xã bãi ngang còn lại thuộc huyện Hoài Nhơn, nhiều công trình hạ tầng được đầu tư đã đáp ứng nhu cầu của người dân, góp phần cải thiện đời sống người dân và giảm nghèo.
Nhà văn hóa thôn Tân Thanh (xã Cát Hải, huyện Phù Cát) vừa hoàn thành góp phần làm cho bộ mặt nông thôn thêm phần khởi sắc.
Còn thiếu nhiều công trình thiết yếu
Dù được đầu tư, song đến nay, nhiều xã thuộc vùng bãi ngang ven biển và hải đảo vẫn còn thiếu nhiều công trình thiết yếu phục vụ dân sinh, góp phần phát huy tiềm lực sẵn có của địa phương.
Khảo sát tại các xã bãi ngang ven biển thuộc huyện Phù Cát, do thường xuyên bị ngập úng và bị triều cường xâm thực nên các công trình giao thông nông thôn nhanh xuống cấp. Cơ sở vật chất trường học tại các xã bãi ngang ven biển còn thiếu, tỉ lệ đạt chuẩn thấp. Nhà trẻ, lớp mẫu giáo các thôn phần lớn vẫn dùng chung với nhà sinh hoạt thôn nên khá bất tiện trong tổ chức họp dân và nuôi dạy trẻ.
Về công trình phục vụ sản xuất diêm nghiệp, chỉ riêng 2 xã Cát Minh và Cát Khánh đã được đầu tư xây dựng đê bao vùng sản xuất muối, các xã còn lại chưa được đầu tư, bị ảnh hưởng bởi triều cường và xâm nhập mặn hàng năm. Tỉ lệ hộ nghèo ở các xã này còn khá cao.
“Trên cơ sở khảo sát, vừa qua, UBND huyện Phù Cát đề nghị tỉnh và Trung ương tiếp tục phê duyệt các xã: Cát Minh, Cát Khánh, Cát Thành, Cát Chánh, Cát Hải và bổ sung thêm xã Cát Tiến vào diện được hưởng chính sách xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển giai đoạn 2016 - 2020. Chính sách này sẽ góp phần tạo nên “cú hích” giúp người dân các xã bãi ngang ven biển cải thiện kinh tế, đời sống”, ông Vũ Văn Nghiêm, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Phù Cát, cho biết.
Từ ngày 6 đến ngày 9.9 vừa qua, Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đã làm việc với các địa phương Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn, Tuy Phước về kết quả rà soát xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo giai đoạn 2016 - 2020. Đoàn công tác nhanh chóng xây dựng báo cáo trình lên UBND tỉnh. Theo đó, giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh ta tiếp tục đẩy nhanh đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tại các xã bãi ngang ven biển và hải đảo; trong đó, tập trung những công trình giải quyết nhu cầu bức xúc nhất của người dân; đồng thời tổ chức có hiệu quả việc huy động nguồn vốn trong nhân dân và vốn đối ứng của các địa phương.
Theo quy định, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo giai đoạn 2016-2020 phải đáp ứng các tiêu chí như: Có tỉ lệ hộ nghèo và cận nghèo theo tổng điều tra hộ nghèo năm 2015 từ 16% trở lên (trong đó tỉ lệ hộ nghèo từ 11% trở lên) theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020; thiếu (hoặc chưa đủ) 3/7 công trình cơ sở hạ tầng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như: cơ sở vật chất trường học, y tế, chưa được đầu tư trung tâm văn hóa, thể thao; thiếu (hoặc chưa đủ) 2/4 công trình cơ sở hạ tầng phục vụ dân sinh; thiếu trên 50% cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông, ngư, diêm nghiệp như: đường ra bến cá; bờ bao, kè; trạm bơm cho nuôi trồng thủy sản, sản xuất muối, hệ thống thoát nước…
NGUYỄN MUỘI