Hưởng ứng Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn năm 2016: Hãy hành động vì môi trường đô thị xanh, bền vững!
Cũng như nhiều địa phương, mặt trái của tiến trình đô thị hóa nhanh chóng ở Bình Định đã tác động không nhỏ đến môi trường, gây nên ô nhiễm môi trường. Vì vậy, chủ đề “Hãy hành động vì môi trường đô thị xanh, bền vững!” của Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn (LCTGSH) năm 2016 được Bộ TN-MT xác định, rất có ý nghĩa.
Nhiều khó khăn, thách thức
Theo các chuyên gia kinh tế và các nhà xã hội học, trong vài thập niên gần đây, tốc độ đô thị hóa ở Việt Nam diễn ra khá nhanh. Cụ thể, năm 1990 cả nước mới có khoảng 500 đô thị lớn nhỏ, đến năm 2000 đã tăng lên 649 đô thị, năm 2011 có 755 đô thị lớn nhỏ. Tốc độ gia tăng dân số của các đô thị cũng khá nhanh. Năm 2009, dân số đô thị của Việt Nam là 25,59 triệu người (chiếm 29,7% tổng dân số cả nước), đến năm 2015 đã tăng lên 35 triệu người (chiếm 38% dân số cả nước).
Đoàn viên, thanh niên và học sinh, sinh viên TP Quy Nhơn ra quân hưởng ứng Chiến dịch LCTGSH.
Tốc độ đô thị hóa và gia tăng nhanh dân số đô thị đã nảy sinh những khó khăn, thách thức. Điều đáng lo ngại là tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa và gia tăng dân số đô thị đã tác động không nhỏ đến môi trường sống đô thị, nhất là tình trạng ô nhiễm môi trường nước, không khí, tiếng ồn, môi trường sinh thái…
Cụ thể, theo Bộ TN-MT, tổng lượng chất thải rắn (CTR) sinh hoạt ở các đô thị phát sinh trên toàn quốc tăng trung bình từ 10% đến 16% mỗi năm. Tại hầu hết các đô thị, khối lượng CTR sinh hoạt chiếm khoảng 60 - 70% tổng lượng CTR đô thị. Trong khi đó, tỉ lệ thu gom trung bình ở các đô thị trong nước là từ 72% năm 2004 tăng lên khoảng 80 - 82% năm 2008 và đạt khoảng 83 - 85% hiện nay. Điều đáng nói, mặc dù tỉ lệ thu gom CTR của nước ta có tăng nhưng vẫn còn khoảng 15% đến 17% CTR đô thị bị thải ra môi trường bằng cách vứt vào bãi đất, hố đất, ao hồ, hoặc đốt lộ thiên gây ô nhiễm môi trường.
Đối với tỉnh Bình Định, theo ông Trần Đình Chương, Phó giám đốc Sở TN-MT, tình hình đô thị hóa và gia tăng dân số đô thị trên địa bàn tỉnh cũng diễn biến khá nhanh và tác động không nhỏ đến môi trường; chất lượng môi trường không khí, môi trường đất, nước... trên địa bàn TP Quy Nhơn và các thị xã, thị trấn trong tỉnh đều có những hạn chế, tồn tại. Theo thống kê, tỉ lệ thu gom chất thải đô thị tại TP Quy Nhơn đạt khoảng 90%, tuy nhiên, tại các thị xã, thị trấn tỉ lệ thu gom chỉ đạt khoảng từ 15% - 30%. Điều đáng lo ngại là hiện toàn tỉnh mới có 5/11 huyện, thành phố có bãi chôn lấp rác hợp vệ sinh và hầu hết các bãi chôn lấp rác hiện nay đều đang gây ô nhiễm môi trường; trên địa bàn tỉnh chưa có bãi/ô chôn lấp CTR công nghiệp.
Vì môi trường đô thị xanh
Những tồn tại, khó khăn, bất cập và tình trạng ô nhiễm môi trường do tác động của quá trình đô thị hóa đang là “vấn đề thời sự” được nhiều quốc gia quan tâm. Do đó, không phải ngẫu nhiên mà chủ đề của Chiến dịch LCTGSH - 2016 được Bộ TN-MT xác định: “Hãy hành động vì môi trường đô thị xanh, bền vững!”.
Biểu trưng Chiến dịch LCTGSH - 2016.
Theo Bộ TN-MT, chủ đề này nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác bảo vệ môi trường (BVMT) khu vực đô thị, hướng tới một đất nước Việt Nam xanh, bền vững. Cụ thể, Bộ TN-MT phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam sẽ tổ chức các hoạt động cấp quốc gia hưởng ứng Chiến dịch LCTGSH tại thành phố Tam Kỳ, từ ngày 16 đến 18.9, với các hoạt động ra quân thu gom, xử lý rác thải đô thị; hội thảo, tập huấn; tuyên truyền công tác BVMT…
Bộ TN-MT cũng đề nghị các bộ, ban ngành, đoàn thể và chính quyền các địa phương tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước về công tác BVMT (nhất là Nghị quyết số 24-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng (khóa XI) về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và BVMT; Luật BVMT năm 2014; Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ về một số vấn đề cấp bách trong lĩnh vực BVMT; Chiến lược BVMT quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030).
Tại tỉnh ta, theo ông Trần Đình Chương, Sở TN-MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan, DN trong tỉnh tích cực hưởng ứng Chiến dịch LCTGSH - 2016.
Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương, cơ quan, DN, căn cứ điều kiện thực tế để tổ chức các hoạt động cộng đồng, như: Treo băng rôn, panô, áp phích, khẩu hiệu về chủ đề môi trường tại các khu vực công cộng, đường phố, trụ sở cơ quan làm việc, khu vực đông người; diễu hành, cổ động BVMT; ra quân làm vệ sinh môi trường; thu gom xử lý chất thải, rác thải; giải quyết những vấn đề môi trường bức xúc, tồn đọng trên địa bàn, cơ quan, đơn vị, trường học, cơ sở sản xuất, kinh doanh; khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao hồ hệ thống thoát nước…
UBND tỉnh chỉ đạo phát động các phong trào: “Ngày hội tái chế”, “Ngày hội sống xanh”, “Ngày Thứ bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh”, “Ngày không sử dụng túi nylon”… Phát hiện, biểu dương, khen thưởng kịp thời những cá nhân, tổ chức có nhiều thành tích trong BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu.
VIẾT HIỀN