Phát triển thương mại điện tử: Góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
Qua hơn 5 năm thực hiện kế hoạch phát triển thương mại điện tử (TMÐT), Bình Ðịnh đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để TMÐT phát triển bền vững, tỉnh ta cần nỗ lực khắc phục những tồn tại, khó khăn, đồng thời biết tận dụng tối đa tính ưu việt của công nghệ thông tin (CNTT). PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Nguyễn Kỳ Minh, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Phát triển TMÐT - Cục TMÐT và CNTT (Bộ Công Thương), về vấn đề này.
● Xin ông cho biết đôi nét về hoạt động phát triển TMĐT thời gian qua?
- Ngày 12.7.2010, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT giai đoạn 2011 - 2015, và ban hành kèm theo Quyết định (QĐ) 1073/QĐ-TTg. Mục tiêu mà Chính phủ đề ra là “TMĐT được sử dụng phổ biến và đạt mức tiên tiến trong các nước thuộc ASEAN, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp (DN) và năng lực cạnh tranh quốc gia”.
Kết quả, sau hơn 5 năm triển khai QĐ 1073, TMĐT Việt Nam đã đạt được nhiều dấu mốc quan trọng. Theo đó, hiện cả nước có 60/63 tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch phát triển TMĐT của địa phương nhằm triển khai QĐ 1073. Việc ứng dụng TMĐT trong DN không chỉ tập trung tại các thành phố lớn mà đã mở rộng trên phạm vi cả nước. Nhiều mô hình kinh doanh mới đã hình thành và được DN vận hành.
Cả nước hiện có gần 100% DN đã tổ chức triển khai ứng dụng TMĐT ở nhiều quy mô và mức độ khác nhau. Việc tham gia hoạt động TMĐT trên mạng xã hội của đại bộ phận DN bán lẻ và người tiêu dùng, cùng với việc ứng dụng các giải pháp TMĐT trên nền tảng công nghệ di động cho thấy DN Việt Nam đã nhanh nhạy bắt kịp các xu hướng mới về TMĐT của thế giới.
Cụ thể, theo thống kê hiện cả nước có 100% DN lớn đã triển khai hiệu quả giao dịch TMĐT. Trong đó, tỉ lệ DN sử dụng thường xuyên thư điện tử trong hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) đạt 100%; hơn 80% DN đã có trang thông tin điện tử được cập nhật thường xuyên thông tin hoạt động và quảng bá sản phẩm của DN; 95% DN có sử dụng phần mềm tài chính, 77% DN có sử dụng phần mềm quản lý nhân sự.
Cục TMĐT và CNTT vừa tổ chức lớp tập huấn pháp luật về TMĐT và kỹ năng ứng dụng TMĐT trong bán hàng cho các sở, ngành, đơn vị và DN trên địa bàn tỉnh.
● Ông đánh giá như thế nào về hoạt động phát triển TMĐT tại tỉnh Bình Định?
- Bình Định là một trong những địa phương có nhiều nỗ lực trong phát triển TMĐT. Ngay từ cuối tháng 3.2011, UBND tỉnh đã ban hành QĐ số 639/QĐ-CTUBND về việc triển khai kế hoạch phát triển TMĐT giai đoạn 2011 - 2015. Thực hiện QĐ này, Sở Công Thương đã tổ chức hỗ trợ, tư vấn, đào tạo nguồn nhân lực, ứng dụng TMĐT trong SXKD, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của DN. Kết quả, sau hơn 5 năm triển khai thực hiện kế hoạch TMĐT với tổng kinh phí Nhà nước hỗ trợ 1 tỉ đồng, nhiều DN đã triển khai có hiệu quả phát triển TMĐT, nhất là việc ứng dụng khai thác các tiện ích của dịch vụ Internet, tăng cường quảng bá thương hiệu sản phẩm, giao dịch mua bán trực tuyến.
Trong giai đoạn 2011 - 2015, trên địa bàn tỉnh có 40 DN vừa và nhỏ, cơ sở, làng nghề được hỗ trợ xây dựng 40 website TMĐT, với tổng kinh phí 200 triệu đồng. Riêng năm 2016, kinh phí mà tỉnh Bình Định dành để thực hiện kế hoạch phát triển TMĐT là 238 triệu đồng.
Đáng lưu ý, những năm qua, chỉ số TMĐT của Bình Định luôn được xếp thứ hạng cao. Cụ thể, năm 2013 được xếp vào top giữa (23/47 tỉnh thành), năm 2014 xếp vào top cao (20/63 tỉnh thành) và năm 2015 xếp thứ 22/63 tỉnh thành.
● Còn những hạn chế, khó khăn?
- Mặc dù đạt được những kết quả khả quan, song nghiêm túc nhìn nhận, hoạt động TMĐT vẫn còn những hạn chế. Chẳng hạn, xung quanh công tác vận hành các website vẫn còn những trở ngại đối với các DN. Qua khảo sát, có 31% website TMĐT gặp khó khăn do nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu của phát triển TMĐT; 25% website đánh giá việc khách hàng thiếu tin tưởng vào chất lượng hàng hóa hoặc lo ngại về vấn đề an toàn khi thanh toán trực tuyến gây cản trở cho hoạt động kinh doanh của DN; 22% website cho rằng chi phí cho dịch vụ vận chuyển giao nhận còn cao. Bên cạnh đó là các trở ngại, như: Khách hàng lo ngại về vấn đề thông tin cá nhân bị tiết lộ, mua bán; an ninh mạng chưa đảm bảo; khó khăn trong việc tích hợp thanh toán điện tử. Ngoài ra là các trở ngại khi mua sắm trực tuyến, như cách thức đặt hàng trực tuyến rắc rối, sản phẩm kém chất lượng so với quảng cáo.
Đáng lưu ý, gần đây xuất hiện tình trạng hàng loạt website TMĐT nổi tiếng thông báo đóng cửa. Tiêu biểu trong số này là các trang TMĐT: Deca.vn (một trong những sàn TMĐT lớn ở Việt Nam); Beyeu.com (website bán hàng online về sản phẩm đặc thù của phụ nữ, trẻ em).
● Vậy để TMĐT phát triển bền vững, chúng ta cần phải làm gì, thưa ông?
- Theo tôi, mỗi địa phương, đơn vị, DN cần thấy rõ vai trò quan trọng và tính ưu việt của TMĐT đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của DN, năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Các địa phương, đơn vị, DN cần quan tâm thực hiện Quyết định số 1563/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT giai đoạn 2016-2020, trong đó có các nhóm nhiệm vụ chủ yếu, như: Hoàn thiện chính sách, pháp luật về TMĐT, tạo điều kiện cho sự phát triển của TMĐT theo kịp với các bước tiến của công nghệ. Nâng cao năng lực quản lý và tổ chức hoạt động TMĐT, trong đó tập trung vào xây dựng, kiện toàn, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ chuyên trách tại các địa phương đáp ứng được công tác quản lý nhà nước về TMĐT. Đầu tư xây dựng và hoàn thiện các cơ sở hạ tầng thiết yếu cho TMĐT. Phát triển nguồn nhân lực cho TMĐT, trong đó tập trung vào các hoạt động nâng cao năng lực ứng dụng TMĐT của DN, đẩy mạnh đào tạo chính quy về TMĐT. Phát triển và ứng dụng các công nghệ mới trong TMĐT, trong đó tập trung vào việc khuyến khích, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, phát triển ứng dụng TMĐT trên nền tảng di động và phát triển nội dung số cho TMĐT.
● Xin cảm ơn ông!
VIẾT HIỀN (Thực hiện)