Kiểm soát gian lận thuế, đẩy mạnh thu ngân sách
Tiến độ thu ngân sách 8 tháng đầu năm 2016 chưa đạt dự toán năm của UBND tỉnh giao. Trong khi đó, tình trạng “hụt thu” của một số địa phương đã tác động lớn đến số thu chung. Ngành Thuế tỉnh phải “chạy nước rút” khai thác nguồn thu, đi đôi với kiểm soát gian lận thuế...
Tính đến 31.8.2016, ngành Thuế thu ngân sách 3.597 tỉ đồng, tăng 46,6% so với cùng kỳ năm 2015; loại trừ khoản thu tiền sử dụng đất thì tổng thu là 2.381 tỉ đồng, tăng 16,8%. Dù vậy, những yếu tố tiêu cực tác động làm giảm thu ngân sách khiến việc hoàn thành dự toán gặp không ít khó khăn.
“Nghẽn” khoản thu lớn nhất
Trên tổng thể, 8 tháng đầu năm nay, 12/14 khoản thu, sắc thuế tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2015, chỉ 2/14 khoản thu giảm là thuế từ khu vực doanh nghiệp (DN) nhà nước Trung ương (giảm 0,5%) và thu khác ngoài ngân sách (giảm 14,1%). Tuy nhiên, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Phạm Ngọc Hải cho rằng, điều đáng lo nhất đến thời điểm này là khoản thu khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh. Đây không chỉ là khoản thu quan trọng, chiếm tỉ trọng lớn trong số thu nội địa, mà còn là nguồn thu phản ánh “sức khỏe” của cộng đồng DN, nhưng trên thực tế lại thất thu.
Tăng cường kiểm tra, giám sát DN ngoài quốc doanh, hộ cá nhân kinh doanh nhà hàng, khách sạn, dịch vụ ăn uống, vận tải... là một trong những giải pháp đang được ngành Thuế đẩy mạnh.
Trong ảnh: Hoạt động dịch vụ vận tải khách tại Bến xe khách trung tâm Quy Nhơn.
Năm 2016, trong 3.750 tỉ đồng giao dự toán cho ngành Thuế tỉnh, trong đó có 1.625,5 tỉ đồng là thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh (chiếm gần 50%); 2 đơn vị “gánh nặng” nhất là Văn phòng Cục Thuế tỉnh (831 tỉ đồng) và Chi cục Thuế TP Quy Nhơn (162 tỉ đồng). Kết quả gần 3/4 thời gian của năm 2016 đã trôi qua, nhưng số thu mới nhỉnh hơn một nửa dự toán (51,1%) và là khoản thu thấp nhất đến thời điểm này. Trong đó, Văn phòng Cục Thuế tỉnh mới thu được 51,9%; khối chi cục thấp nhất là Quy Nhơn 40,5%, Hoài Nhơn 57,1%, An Nhơn 53,1% và Phù Mỹ 66,7%.
“Số thu này sụt giảm ở một số đơn vị được giao dự toán lớn sẽ ảnh hưởng đến kết quả thu chung của toàn ngành. “Điểm sáng” còn lại rơi vào các huyện miền núi và địa bàn có số giao dự toán thấp” - ông Hải nhấn mạnh.
Theo Cục Thuế tỉnh, từ nay đến cuối năm, huy động các nguồn thu ước thực hiện đối với thu công thương nghiệp ngoài quốc doanh chỉ khoảng 1.330 tỉ đồng, hụt 295 tỉ đồng. Số hụt thu này xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan từ chính sách “mở” về thuế cho các DN và chủ quan trong công tác quản lý của ngành.
Nguyên nhân đầu tiên có thể kể đến là quy định không thực hiện phạt chậm nộp đối với các DN xây dựng cơ bản bị ngân sách “nợ” thanh toán. Thu vãng lai chủ yếu từ các DN tham gia xây dựng các tuyến quốc lộ... đến thời điểm này cũng không còn (trong khi năm 2015 số thu là 73 tỉ đồng).
Đối với chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng, từ ngày 1.7.2016 cơ sở kinh doanh có số thuế giá trị gia tăng âm 12 tháng hoặc 4 quý liên tục được khấu trừ vào kỳ tiếp theo không được hoàn thuế, sự thay đổi này cũng sẽ giảm thu đáng kể. Mặt khác, chính sách thuế giảm áp lực cho DN bằng hình thức giảm thuế thu nhập DN phổ thông từ 22% xuống còn 20% cũng tác động đến nguồn thu ngân sách. Trong khi đó, thực tế sản xuất, kinh doanh của một số DN lớn chi phối nhiều đến số thu cũng giảm, dẫn đến số thuế cả năm bị ảnh hưởng theo.
Kiểm soát gian lận thuế, rà soát nguồn thu
Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách trong bối cảnh nguồn thu giảm, ông Phạm Ngọc Hải cho biết, bên cạnh việc rà soát thủ tục hành chính, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho DN, ngành sẽ theo dõi chặt chẽ tiến độ thu ngân sách; từ đó đánh giá, phân tích cụ thể từng địa bàn, từng khu vực, sắc thuế.
Cục Thuế tỉnh cũng yêu cầu các chi cục thuế địa phương xác định cụ thể nguồn thu còn tiềm năng, lĩnh vực thuế còn thất thu để kịp thời áp dụng các giải pháp quản lý hiệu quả. Công tác chống thất thu ngân sách, kiểm tra, thanh tra chuyên đề với các DN thuộc ngành, lĩnh vực có tiềm ẩn rủi ro về trốn thuế, gian lận thuế cao... cũng được ngành Thuế thực hiện, nhằm bù đắp các khoản hụt thu do nguyên nhân khách quan. Bên cạnh đó, tăng cường các giải pháp quản lý và thu hồi nợ thuế khống chế ở mức dưới 5% tổng số thu.
Từ tháng 7.2016 đến nay, các đơn vị trực thuộc Cục Thuế tỉnh đã tiến hành kiểm tra, giám sát thất thu thuế ở lĩnh vực thương mại - dịch vụ đối với 54 DN ngoài quốc doanh và 66 hộ kinh doanh. Kết quả bước đầu đã thực hiện tăng thu và truy thu một số đơn vị. Đây là cơ sở để điều chỉnh mức doanh thu khoán cho những năm sau.
Ngoài ra, các đoàn còn tuyên truyền, vận động 30 DN kinh doanh ăn uống tự giác kê khai thuế giá trị gia tăng đầu ra 6 tháng cuối năm so với 6 tháng đầu năm tăng thêm 802 triệu đồng. Giải pháp này sẽ tiếp tục được ngành Thuế tỉnh đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới.
Ông Hải nhấn mạnh: “Ngành Thuế triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý thuế, tăng cường công tác thanh - kiểm tra chống thất thu, trốn lậu thuế và đẩy mạnh quản lý nợ đọng thuế. Trong đó, hai nhiệm vụ quan trọng là kiểm tra chống thất thu thuế đối với DN ngoài quốc doanh, hộ kinh doanh trong lĩnh vực thương mại, ăn uống, dịch vụ; theo dõi, nắm chắc tình hình hoạt động kinh doanh xây dựng, lắp đặt, bán hàng vãng lai, nhất là xây dựng các dự án trong thời gian gần đây để quản lý thu”.
Ông Nguyễn Mạnh Cường, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Quy Nhơn cho biết: “Với mức giao dự toán thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh cao, nhưng nguồn thu khai thác thực tế tại Quy Nhơn lại không nhiều. Phấn đấu lắm thì đến cuối năm nay mức thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh của thành phố cũng chỉ có thể đạt 80%. Để làm được việc này, cùng với việc khai thác các nguồn thu khác để bù hụt thu, từ nay đến cuối năm chúng tôi tập trung đồng bộ các giải pháp kiểm tra, giám sát trực tiếp DN ngoài quốc doanh, hộ cá nhân kinh doanh nhà hàng, khách sạn, dịch vụ, ăn uống, vận tải...”.
Mới đây, chỉ đạo đẩy mạnh thu ngân sách, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đã yêu cầu Cục Thuế tỉnh tập trung xử lý thu hồi nợ đọng thuế, chủ động phối hợp các ngành thực hiện quyết liệt các biện pháp cưỡng chế. Đồng thời, rà soát, tích cực thu các khoản thu có khả năng đạt và vượt dự toán được giao; xây dựng giải pháp quản lý chặt chẽ việc kê khai, nộp thuế của DN ngoài quốc doanh, hộ kinh doanh trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ, hạn chế thất thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh.
THU HIỀN