Xã Canh Liên (Vân Canh): Giao đất lâm nghiệp cho dân sản xuất
Trong khi người dân thiếu đất sản xuất, thì các công ty lâm nghiệp và ban quản lý rừng phòng hộ thừa hàng ngàn hecta đất không sử dụng. Nghịch lý này đã và đang diễn ra trên địa bàn xã Canh Liên, huyện Vân Canh.
Nghịch lý thiếu - thừa
Theo Hạt Kiểm lâm huyện Vân Canh, đầu năm 2016 đến nay, trên địa bàn huyện (chủ yếu là ở xã vùng cao Canh Liên) có hơn 17 ha rừng quy hoạch chức năng sản xuất và rừng quy hoạch chức năng phòng hộ bị chặt phá; trên 13 ha đất lâm nghiệp quy hoạch chức năng sản xuất và phòng hộ bị lấn chiếm trái phép.
Theo ông Phạm Minh Sơn, Chánh văn phòng HĐND và UBND huyện Vân Canh, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do người dân ở xã Canh Liên gặp nhiều khó khăn về đất sản xuất. Trong khi đó, hiện nay, giá nguyên liệu gỗ keo đang ở mức cao nên người dân đổ xô trồng keo, đã đẩy nhu cầu cần đất lâm nghiệp để sản xuất lên rất lớn.
Người dân xã vùng cao Canh Liên thiếu đất sản xuất, trong khi một số lâm trường thừa hàng ngàn hecta đất không sử dụng.
- Trong ảnh: Nhiều hecta đất ở làng Kon Lót, xã Canh Liên, do Công ty TNHH Lâm nghiệp Hà Thanh quản lý, đã bị người dân xâm chiếm để trồng cây keo.
Ông Đinh Văn Diễn, Chủ tịch UBND xã vùng cao Canh Liên, phân trần: “Toàn xã có gần 600 hộ dân nhưng hầu hết đều không có đất hoặc thiếu đất sản xuất. Đa phần diện tích đất bà con đang canh tác là đất lấn chiếm. Vì vậy, lúc nào bà con cũng nơm nớp lo đất sẽ bị thu hồi. Trong khi đó, một số công ty lâm nghiệp được Nhà nước giao đất lại bỏ hoang hàng ngàn hecta, lãng phí vô cùng”.
Ông Đinh Văn Leo, ở làng Cát, nói: “Đất người dân đang làm ở đây chủ yếu là lấn chiếm thôi. Dân hiểu làm thế là không đúng pháp luật rồi! Nhưng không làm vậy thì lấy gì mà ăn. Như gia đình tui có 5 nhân khẩu, mà có 1 sào ruộng, làm mấy cũng không đủ no cái bụng. Gia đình đành lên núi phát ít cây, lấn chút đất để trồng mì, trồng bắp…!”.
Sẽ giao bớt đất cho dân sử dụng
Để giải quyết nghịch lý: dân thiếu đất canh tác, trong khi công ty lâm nghiệp, ban quản lý rừng phòng hộ thừa đất bỏ hoang, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng liên quan triển khai rà soát, lập thủ tục thu hồi đất chưa sử dụng để giao lại cho dân sử dụng. Đến nay, Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện Vân Canh và Công ty TNHH Lâm nghiệp Hà Thanh đã đồng ý giao lại một số diện tích đất cho địa phương quản lý.
Ông Cái Minh Tùng, Giám đốc Công ty TNHH Lâm nghiệp Hà Thanh, cho biết hiện đơn vị đang quản lý, sử dụng 18.778 ha rừng và đất rừng gồm: 13.074,7 ha đất rừng tự nhiên, 2.196,4 ha đất rừng trồng và 3.471,3 ha đất chưa có rừng. Trong số 3.471,3 ha đất chưa có rừng thì có đến 1.588,2 ha đất đã bị dân xâm lấn (gần 46%).
“Đối với diện tích đất người dân đã lấn chiếm, chúng tôi sẽ trả lại cho UBND huyện Vân Canh để có hướng giao cho dân canh tác. Ngoài ra, Công ty cũng lập thủ tục bàn giao thêm 600 ha đất khác tại tiểu khu 359a và 359b cho khoảng 58 hộ ở làng Kà Nâu, xã Canh Liên, sản xuất. Đây là những nơi quỹ đất nằm tập trung, không manh mún, bà con dễ dàng canh tác. Theo kế hoạch, đến tháng 6.2017, chúng tôi sẽ hoàn tất hồ sơ, thủ tục để bàn giao lại diện tích đất nói trên cho chính quyền địa phương quản lý, sử dụng” - ông Tùng cho biết thêm.
Ngày 21.9, Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Văn Thơm cho hay: Thanh tra tỉnh đang thu thập, nắm tình hình trước khi kiểm tra, làm rõ việc sử dụng diện tích đất rừng đã được UBND tỉnh thu hồi của Tổng Công ty PISICO Bình Định để giao cho UBND huyện Vân Canh giao lại cho nhân dân sản xuất, theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng tại văn bản số 4048/UBND-TH ngày 15.9. “Đây là cuộc thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh. Vì vậy, chúng tôi sẽ triển khai sớm để phục vụ cho nhiệm vụ chính trị ở địa phương” - ông Thơm nói.
Đến thời điểm hiện tại, Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện Vân Canh cũng đã đồng ý chủ trương giao lại cho xã Canh Liên 232,4 ha đất (gồm 84,6 ha đất chưa có rừng và 147,8 ha đất nương rẫy) do người dân đang sử dụng để trồng keo. Ông Đoàn Văn Tây, Giám đốc Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện Vân Canh, nói: “Toàn bộ diện tích này đều nằm tập trung ở 11 lô thuộc khoảnh 2, tiểu khu 341 và khoảnh 1, khoảnh 3, tiểu khu 349 xã Canh Liên”.
Ông Phạm Minh Sơn cho biết thêm: “UBND huyện đã giao Phòng TN-MT phối hợp với UBND xã Canh Liên và các ngành liên quan tiến hành thống kê, báo cáo diện tích, hiện trạng sử dụng đất lâm nghiệp trên diện tích của các đơn vị đã thống nhất giao trả đất cho địa phương quản lý; đồng thời, lập phương án giao đất trình cấp có thẩm quyền để giao đất cho nhân dân sản xuất”.
Trước đó, ngày 24.8, tại cuộc họp bàn các biện pháp hạn chế tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái pháp luật, do Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng chủ trì, đại diện lãnh đạo các địa phương và ngành chức năng đã cho rằng, giao đất lâm nghiệp cho người dân quản lý, sử dụng là một trong những biện pháp hữu hiệu để hạn chế tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh hiện nay.
TRỌNG LỢI
Đảm bảo rừng và đất lâm nghiệp có chủ quản lý thực sự
Sở TN-MT chủ trì phối hợp với Sở NN&PTNT phối hợp với UBND các địa phương xây dựng phương án và kế hoạch giao đất, giao rừng cho các ban quản lý, các công ty lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đồng thời chỉ đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường cấp huyện phối hợp với UBND cấp xã tham mưu cho UBND cấp huyện giao đất lâm nghiệp cho nhân dân sản xuất lâm nghiệp, đảm bảo diện tích rừng và đất lâm nghiệp có chủ quản lý thực sự.
(trích Chỉ thị số 18 CT-UBND ngày 7.9.2016 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh, do Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng ký ban hành)