Nói với học sinh chuyện... “khó nói”
Tình yêu, giới tính, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS)… là những vấn đề ngày càng được học sinh quan tâm. Cán bộ đoàn, nhân viên y tế là những người thường xuyên “va chạm” với những vấn đề này; không chỉ có kiến thức chuẩn, họ cần có kỹ năng phù hợp để giúp học sinh của mình an toàn bước qua tuổi “ẩm ương”.
Nhiều hoạt động
Với mục tiêu xây dựng “Ngôi trường chuẩn quốc tế ở địa phương”, Trường iSchool Quy Nhơn tập trung mạnh vào đổi mới chương trình và phương pháp đào tạo. Trong đó, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là một trong những điểm nhấn tạo nên điểm khác biệt ở ngôi trường này.
Theo Bí thư Đoàn trường Huỳnh Bảy, hằng tháng, Đoàn trường đều làm “chủ công” để tổ chức các hoạt động ngoại khóa. Tình cảm tuổi mới lớn, chăm sóc SKSS vị thành niên… là chủ đề rất được quan tâm. Tháng 10.2015, chương trình ngoại khóa có chủ đề “Thanh niên với tình bạn, tình yêu và gia đình”. Tháng 4.2016 lại có chương trình “Khi tôi 18”. Điểm chung của các chương trình này là có nhiều phần thi, như tìm hiểu kiến thức, hùng biện theo chủ đề… thu hút học sinh hào hứng theo dõi.
Chương trình ngoại khóa tháng 10.2015 với chủ đề “Thanh niên với tình bạn, tình yêu và gia đình” của Trường iSchool Quy Nhơn.
Song, tư vấn trực tiếp mới là nội dung được các em đặc biệt thích thú. Ngoài các giáo viên có nhiều kinh nghiệm của trường, một số chuyên gia trong ngành DS-KHHGĐ cũng được mời đến để trả lời, tư vấn. “Số trực tiếp cầm micro đặt câu hỏi không nhiều, nhưng trình bày qua giấy thì rất nhiều. Thực tế đó cho thấy nhiều em vẫn còn ngại khi bày tỏ vấn đề mình quan tâm, thắc mắc”, anh Bảy cho biết.
Không thể phủ nhận vai trò nòng cốt của tổ chức Đoàn trong trường học với việc mở rộng kênh thông tin về công tác DS-KHHGĐ. Tại Trường THPT Tam Quan (huyện Hoài Nhơn), chăm sóc SKSS vị thành niên, tư vấn tâm lý cho tuổi mới lớn là những nội dung được quan tâm. Đoàn trường thường xuyên vận động, hướng dẫn học sinh tham gia tốt các cuộc thi với chủ đề trên do các cấp tổ chức. Đặc biệt, cuộc thi “Tìm hiểu kiến thức SKSS vị thành niên” với hình thức sân khấu hóa được Đoàn trường tổ chức hằng năm cho học sinh lớp 10.
Bí thư Đoàn trường Nguyễn Văn An cho hay: “Chúng tôi trực tiếp tổ chức, nhưng có sự tham gia về chuyên môn của cán bộ Trung tâm DS-KHHGĐ huyện, Đội Bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em (thuộc TTYT huyện). Nhờ đó, các em biết được các biện pháp phòng tránh thai, cách chăm sóc sức khỏe cho bản thân, nhận thức tốt các vấn đề giới tính, tâm lý lứa tuổi”.
Thêm kiến thức, kỹ năng
Bên cạnh cán bộ đoàn, các nhân viên y tế cũng là những người gần gũi với học sinh, được các em tìm đến khi có “vấn đề”.
Y sĩ Nguyễn Thị Thu Hà - nhân viên y tế của Trường iSchool Quy Nhơn cho biết, các em nữ thường tìm đến phòng y tế vào những ngày “đến tháng”. “Các em hay thắc mắc, sao em bị đau nhiều hơn các bạn khác, đau đến mức đi không nổi. Và, phải làm sao để giảm đau mà không uống thuốc Tây nhiều. Tôi phải giải thích cho các em bớt lo, rằng do cơ địa của mỗi người thôi; để giảm đau có thể chườm nóng vùng bụng”, chị Hà kể.
Tuy nhiên, chị Hà cũng chia sẻ rằng, với tuổi 23 của mình, cũng khó để có thể trò chuyện tường tận với các em về những vấn đề nhạy cảm. Kiến thức kiểu sách vở thì ai cũng nói được, nhưng nói như thế nào để các em dễ hiểu trong trường hợp cụ thể của mình thì không hề đơn giản. Vì thế, các nhân viên y tế rất cần được trang bị kiến thức, kỹ năng về vấn đề này.
Trước thực tế đó, Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh đã tổ chức tập huấn về chăm sóc SKSS vị thành niên cho các nhân viên y tế trường học. Nội dung tập huấn là các kiến thức và kỹ năng về thực trạng SKSS ở vị thành niên, thăm khám SKSS, mang thai ở vị thành niên, tâm sinh lý - kỹ năng sống liên quan đến SKSS - sức khỏe tình dục, các biện pháp tránh thai…
Theo Giám đốc Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh Nguyễn Thị Bích, mục đích tổ chức tập huấn là giúp người cung cấp dịch vụ y tế tại trường học nhận thức được tầm quan trọng của chăm sóc SKSS cho học sinh. Đồng thời, trang bị kiến thức, kỹ năng để họ có thể tiếp cận và cung cấp các dịch vụ chăm sóc SKSS - sức khỏe tình dục; biết cách thiết lập và duy trì các dịch vụ thân thiện với vị thành niên. Trước đó, Trung tâm cũng đã tổ chức tập huấn cho cán bộ đoàn của các trường học, giúp họ tổ chức sinh hoạt ngoại khóa, truyền thông nhóm về chủ đề chăm sóc SKSS cho vị thành niên.
Là “mày râu” hiếm hoi làm nhân viên y tế trường học, điều dưỡng Mai Xuân Dũng cho biết, Trường THCS thị trấn Tuy Phước (huyện Tuy Phước) cũng chẳng khác các trường học khác, khi nhu cầu tìm hiểu thông tin về giới tính, SKSS của học sinh là rất lớn. “Các lớp tập huấn như trên rất bổ ích, giúp chúng tôi tự tin hơn khi tư vấn cho các em”, anh Dũng chia sẻ.
NGUYỄN VĂN TRANG