Dùng thảo dược phòng, trị bệnh: Chớ nên lạm dụng
Nước nấu lá vối và lá mật gấu vốn là thức uống quen thuộc của nhiều người dân ở các vùng nông thôn. Hiện nay, khi xu hướng quay về sử dụng những bài thuốc từ cây cỏ thiên nhiên trở nên phổ biến, nước lá vối và lá mật gấu được nhiều người dùng uống hàng ngày hơn, với lòng tin chúng có tác dụng ngăn ngừa nhiều bệnh lý; đồng thời, tăng cường sức khỏe.
Ở thị trấn Tăng Bạt Hổ và một số xã thuộc huyện Hoài Ân, các quán ăn hầu như đều thay trà bằng nước lá vối và mật gấu; nhiều nhà dân, cơ quan, đơn vị ở đây cũng dùng loại nước này làm nước uống hàng ngày. Một số người còn trồng cây vối, cây mật gấu tại nhà để hái lá nấu nước uống.
Một phụ nữ ở thị trấn Tăng Bạt Hổ cho hay, uống loại nước lá này chị cảm thấy cơ thể khỏe hơn, đặc biệt thấy không còn đau bụng khi đến kỳ hành kinh. Còn ở TP Quy Nhơn, cũng có nhiều người sử dụng nước lá vối uống như trà với niềm tin đây là thức uống làm mát gan, giải độc, dễ tiêu hóa.
Các thông tin trên mạng hiện nay đều cho rằng, nước vối có khả năng điều trị bệnh gout, mỡ trong máu, hỗ trợ trị tiểu đường...; còn lá mật gấu thì giúp hạ men gan, xơ gan, viêm gan... cùng nhiều tác dụng khác.
Về vấn đề này, bác sĩ Lê Thị Thu Hà, Trưởng khoa Y học cổ truyền, BVĐK tỉnh, cho biết: “Cây vối và cây mật gấu là thảo dược, đã được nghiên cứu; tuy nhiên, chúng không có nhiều công dụng như trên thông tin mạng và người dân truyền tai nhau như vậy. Theo sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS.TS Đỗ Tất Lợi, lá vối chứa nhiều chất kháng sinh có khả năng sát trùng, trị các bệnh lở loét (khi nấu đặc); đồng thời, hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày do thần kinh, giúp ăn uống dễ tiêu. Lá mật gấu cũng hỗ trợ tiêu hóa, điều trị tiêu chảy vì trong thân cây có chứa thành phần becberin”.
Bác sĩ Hà cho biết thêm, bất kỳ loại thảo dược nào cũng cần được dùng có liều lượng nhất định. Như với cây mật gấu, chỉ nên dùng 4 - 12 gr/ngày, còn nước lá vối thì không nên nấu quá đặc, chỉ nên uống loãng. Dù là thảo dược tốt cũng không nên dùng quá nhiều, dễ ảnh hưởng tới chức năng gan, thận và nên cẩn trọng trong việc phối hợp giữa các loại thảo dược với nhau.
Hiện nay, thị trường đã có thành phẩm các loại thảo dược dưới dạng viên, bột, trà túi lọc, do những công ty đã có công trình nghiên cứu sản xuất; trên đó, ghi sẵn liều lượng sử dụng nhằm hạn chế tác dụng phụ.
KIM CHI