Máu chảy ruột mềm

Mới đây, TAND tỉnh đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử và tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Tiến (SN 1970, phường Nhơn Hòa, TX An Nhơn) 14 năm tù giam về tội giết người. Ðiều đau lòng của vụ án này chính là nạn nhân và bị cáo là anh em ruột, chưa từng có mâu thuẫn gì.

Nỗi đau trên gương mặt đầy nếp nhăn của người mẹ già.

1.

Phiên tòa hôm ấy diễn ra trong không khí lặng lẽ đến nao lòng, bởi bị cáo, nhân chứng và thân nhân bị hại đều cùng một nhà. Xen lẫn trong những câu hỏi của Hội đồng xét xử và câu trả lời của bị cáo, nhân chứng là những tiếng thút thít dưới phòng dự khán. Dự tòa với tư cách là đại diện hợp pháp của bị hại nhưng cũng là người sinh thành ra bị cáo, người mẹ già ấy nước mắt lăn dài, xót xa: “Tôi đau lắm, anh em nó trước giờ hòa thuận, giờ đứa chết, đứa phải vào tù, tôi biết phải làm gì đây?! Chỉ mong tòa xét giảm tội cho thắng Tiến vì thằng Dân nó cũng đã mất rồi. Người trong một nhà mà…”.

Sự việc bắt đầu vào sáng 9.7.2016, trong lúc Nguyễn Văn Tiến và em trai là Nguyễn Văn Dân đang uống rượu tại nhà anh Dân thì chị Bùi Thị Thúy Liên (vợ anh Dân) la chửi, đuổi về và cầm dao hăm dọa Tiến không được rủ rê chồng mình ăn nhậu.

Tiến bỏ về nhà mẹ ruột ở gần đó, khoảng 10 phút sau thì Dân gọi điện rủ Tiến đi nhậu tiếp. Đến khoảng 13 giờ 30 phút cùng ngày, Dân và Tiến thấm mệt nên ra về.

Tiến về lại nhà mẹ ruột, nhưng ấm ức việc lúc sáng bị em dâu chửi la nên xuống bếp lấy 1 con dao đi qua nhà Dân để nói chuyện với Liên. Thấy anh chồng cầm dao, Liên từ trong nhà đi ra lấy khúc cây đánh vào tay Tiến làm rơi dao xuống đất. Tiến tiếp tục về nhà mẹ lấy 2 con dao nữa đi qua nhà Dân tìm đánh Liên. Tiến lấy đồ đạc trên hè nhà Dân ném xuống đất cho bõ tức và để Liên ra mặt, nhưng Dân đi ra và nói: “Để vợ tui dọn, ông khỏi phải dọn”. Nói xong Dân quay lưng chuẩn bị đi vào nhà thì Tiến cầm dao đâm mạnh một nhát từ trên xuống trúng vào cổ và vai phải của Dân làm Dân tử vong tại chỗ.

2.

Trước tòa, Tiến thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình trong cơn xúc động, giọng nói run rẩy và ngắt quãng. Bị cáo không lý giải được tại sao lúc đó lại đâm em trai, bởi không hề có ý định này, mà chỉ nghĩ rằng câu nói của em là bênh vực vợ; và có lẽ bởi bản thân có rượu nên không làm chủ được hành vi. Trước lời biện hộ vì rượu mà phạm tội, vị đại diện viện kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa giải thích: “Bia rượu là một trong những nguyên nhân gây án, nhưng bia rượu chưa bao giờ là tình tiết giảm nhẹ hình phạt!”.

Trong phần tranh tụng, đại diện viện kiểm sát phân tích hành vi của bị cáo Tiến là hết sức nghiêm trọng, giết người có tính chất côn đồ, nên bị truy tố theo khoản 1 Điều 93 Bộ luật Hình sự, với mức án từ 13 - 15 năm tù giam. Tuy nhiên, luật sư của bị cáo cho rằng, Tiến phạm tội trong trạng thái thần kinh bị kích động mạnh, không mang tính chất côn đồ mà chỉ là không làm chủ hành vi tức thời; đồng thời yêu cầu tòa truy cứu hành vi dùng gậy đánh rơi dao của chị Liên, vì lúc này bị cáo chỉ đang cầm dao chứ chưa làm gì, và gậy cũng là hung khí. Luật sư đề nghị truy tố Tiến ở khoản 2 Điều 95 (thực hiện hành vi giết người trong lúc tinh thần bị kích động mạnh) là phù hợp.

Đại diện viện kiểm sát lập luận: Tính chất côn đồ là hành vi coi thường tính mạng người khác, từ một nguyên nhân vô cớ mà đánh chết người, nên bác yêu cầu chuyển tội danh của luật sư. Việc vợ nạn nhân dùng gậy để đánh bị cáo rớt dao là tự vệ chính đáng và hành vi này bị xem xét ở góc độ đạo đức chứ không phải pháp luật.

3.

Chị Liên không yêu cầu bồi thường về mặt dân sự, nhưng đề nghị tòa xét xử Tiến ở mức thích đáng vì đã cướp đi chồng và cha của các con chị.

Nhất trí với việc Tiến sẽ bị pháp luật trừng phạt nghiêm minh, song Hội đồng xét xử cũng phân tích rằng, giá như chị Liên có cách hành xử khiêm tốn, nhẹ nhàng hơn thì hẳn đã không có kết cục hôm nay. Một vị thẩm phán phiên tòa nói: “Chúng tôi rất chia sẻ với nỗi đau của chính chị cùng các con chị. Tuy chị và bị cáo không máu mủ gì, nhưng các con chị và bị cáo là cùng huyết thống, chị nên rộng lòng bỏ qua để quan hệ gia đình được hòa thuận, để câu chuyện buồn hôm nay không làm rạn nứt tình cảm ruột thịt về sau giữa các con cháu và người trong cùng gia đình”.

Vụ án xảy ra đã giáng một “đòn chí mạng” vào gia đình ấy, và có lẽ đau đớn nhất là 3 người phụ nữ. Đó là mẹ của nạn nhân và cũng là của bị cáo, với nỗi đau xa lìa 2 đứa con. Là vợ nạn nhân, và con nạn nhân, bởi họ vĩnh viễn không còn có cơ hội bên chồng, bên cha. Và là vợ bị cáo, bởi việc bị cáo bị cách ly một thời gian dài khỏi xã hội cũng không hề đơn giản với người phụ nữ này.

Trong suốt phiên xử, trong mỗi câu hỏi, lập luận, Hội đồng xét xử đều có ý nhắn nhủ với gia đình, rằng phiên xử hôm nay là để xét xử hành vi trái pháp luật của bị cáo, còn lại về sau, đừng vì câu chuyện của hai người đàn ông mà khơi sâu thêm vết thương, làm mất hòa khí trong gia đình. Hai anh em không hề có mâu thuẫn, chỉ có chăng chỉ là cách hành xử không khéo léo, và tác động của rượu bia khiến bị cáo không làm chủ được hành vi của mình. Bia rượu là bạn đồng hành với nhiều loại tội phạm, trong đó có tội phạm giết người mà phiên tòa hôm nay là một ví dụ, do vậy nên biết dừng lại đúng lúc trong các cuộc rượu chè.

KIỀU ANH