Mục tiêu xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020:
Nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân
Ðó là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới (CT XDNTM) giai đoạn 2016-2020 do Văn phòng Chính phủ tổ chức ngày 30.9.
Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng (ngoài cùng bên trái) kiểm tra công tác XDNTM gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại huyện Phù Mỹ. Ảnh: PHẠM TIẾN SỸ
Giai đoạn mới, mục tiêu mới
Theo Ban chỉ đạo Trung ương các CT mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016-2020, giai đoạn 2011-2015, tổng nguồn vốn huy động để thực hiện CT XDNTM là 851.380 tỉ đồng. Năm 2016, cả nước huy động 332.475 tỉ đồng để XDNTM. Đến nay, cả nước có 2.045 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, tăng 515 xã so với cuối năm 2015. CT XDNTM đã từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng, làm thay đổi diện mạo khu vực nông thôn, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện rõ nét.
CT XDNTM giai đoạn 2016-2020, tổng mức vốn thực hiện từ ngân sách nhà nước tối thiểu là 193.155,6 tỉ đồng, trong đó ngân sách Trung ương 63.155,6 tỉ đồng; ngân sách địa phương 130 ngàn tỉ đồng. Nguồn vốn nói trên được sử dụng để tiếp tục tập trung quy hoạch XDNTM; phát triển hạ tầng KT-XH; phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân; giảm nghèo và an sinh xã hội; phát triển giáo dục, y tế và nâng cao chất lượng đời sống văn hóa của người dân. Phấn đấu đến năm 2020, đảm bảo số xã đạt chuẩn NTM khoảng 50%. Khuyến khích mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phấn đấu có ít nhất 1 huyện đạt chuẩn NTM. Bình quân cả nước đạt 15 tiêu chí/xã; cả nước không còn xã dưới 5 tiêu chí.
Đến năm 2020, cơ bản hoàn thành các công trình thiết yếu đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất và đời sống của cư dân nông thôn; nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân nông thôn; tạo nhiều mô hình sản xuất gắn với việc làm ổn định cho nhân dân, thu nhập tăng ít nhất 1,8 lần so với năm 2015. Trong quá trình điều hành, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách Trung ương để có thể hỗ trợ thêm cho CT và có giải pháp huy động hợp lý mọi nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước để thực hiện CT.
Riêng tại tỉnh ta, CT XDNTM đã trở thành phong trào thi đua, phong trào quần chúng sôi nổi, đều khắp trong cả tỉnh và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hiện toàn tỉnh có 28 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, chiếm 23% tổng số xã XDNTM (tăng 3% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII). Số tiêu chí đạt bình quân/xã của toàn tỉnh là 13,5 tiêu chí, tăng 8,7 tiêu chí so với cuối năm 2010. Thu nhập bình quân đầu người của người dân khu vực nông thôn đạt 25 triệu đồng/năm; tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 6,25%. Bình Định là địa phương dẫn đầu trong thực hiện XDNTM ở khu vực duyên hải Nam Trung bộ.
Giai đoạn 2016-2020, Bình Định phấn đấu có 46 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM đến năm 2020 là 74 xã/122 xã, chiếm 61%. Trong đó, năm 2016, hoàn thành công nhận đạt chuẩn NTM của 12 xã (bao gồm 10 xã trong kế hoạch và 2 xã phấn đấu ngoài kế hoạch). Đến năm 2020, phấn đấu các huyện: Tuy Phước, Hoài Nhơn đạt chuẩn NTM; thị xã An Nhơn và TP Quy Nhơn hoàn thành nhiệm vụ XDNTM.
Cả nước chung sức XDNTM giai đoạn 2016-2020
Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, để đạt được mục tiêu XDNTM giai đoạn 2016-2020, cần tập trung ưu tiên đầu tư hoàn thiện hạ tầng nông thôn thiết yếu. Thực hiện phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, trong đó chú trọng phát triển liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đối với các sản phẩm chủ lực. Đẩy mạnh bảo vệ và cải thiện môi trường; giữ vững và tăng cường an toàn, an ninh trật tự trên địa bàn nông thôn. Đối với các xã đạt chuẩn NTM, cần lựa chọn nội dung phù hợp với kế hoạch nâng cao chất lượng các tiêu chí để tiếp tục phấn đấu XDNTM kiểu mẫu. Các địa phương cũng cần linh động đa dạng hóa các nguồn vốn huy động để thực hiện XDNTM có hiệu quả.
Tham gia phát biểu tại các điểm cầu, lãnh đạo một số tỉnh, thành trong nước đề nghị các bộ, ngành Trung ương tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách và hoàn thiện Bộ tiêu chí XDNTM phù hợp với thực tiễn. Quy định cụ thể về cơ chế lồng ghép các CT, dự án đang triển khai để đầu tư XDNTM hiệu quả hơn. Chính phủ xem xét điều chỉnh cơ chế phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ và vốn CT XDNTM phù hợp, trong đó ưu tiên tăng nguồn vốn hỗ trợ cho các tỉnh nghèo, khó khăn, chưa tự chủ được ngân sách để XDNTM.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị và phát động phong trào “Cả nước chung sức XDNTM” giai đoạn 2016-2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương phải quán triệt sâu sắc mục đích XDNTM là để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân; có kết cấu hạ tầng KT-XH phù hợp; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức hợp lý, gắn với phát triển nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ; gắn với phát triển đô thị; xã hội nông thôn dân chủ, bình đẳng, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; môi trường sinh thái được bảo vệ; quốc phòng an ninh, trật tự được giữ vững.
Để đạt được mục tiêu trên, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nâng cao hơn nữa vai trò trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là vai trò người đứng đầu trong XDNTM. Các bộ, ngành Trung ương tập trung hoàn thiện cơ chế chính sách; xây dựng nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn thực hiện CT, không được huy động quá mức sự đóng góp của người dân để XDNTM. Bên cạnh đó, chú trọng xây dựng hệ thống đánh giá giám sát CT và hướng dẫn các cấp thực hiện quy trình, đánh giá, giám sát CT; định kỳ, đột xuất tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện CT của các địa phương.
UBND các tỉnh, thành cần xây dựng và thực hiện kế hoạch thực hiện XDNTM giai đoạn 2016-2020 và kế hoạch hàng năm; tổ chức triển khai, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện CT trên địa bàn tỉnh. Ban hành cơ chế, chính sách, hướng dẫn tổ chức triển khai CT trên địa bàn tỉnh và phân công, phân cấp trách nhiệm của từng cấp, các ban, ngành trong việc tổ chức thực hiện CT. Chỉ đạo rà soát và điều phối kế hoạch XDNTM cấp huyện trên địa bàn để phù hợp với kế hoạch XDNTM chung của tỉnh. Quy hoạch và thúc đẩy phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung trên địa bàn tỉnh theo hướng liên kết chuỗi giá trị phù hợp với định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
PHẠM TIẾN SỸ