Chương trình Thông tin cảnh báo lũ sớm: Tăng khả năng ứng phó của người dân vùng “rốn lũ”
Đầu năm 2016 đến nay, Văn phòng Điều phối về biến đổi khí hậu tỉnh (CCCO Bình Định) đã phối hợp với Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ) và một số sở, ngành triển khai thực hiện Chương trình Thông tin cảnh báo lũ sớm (CBLS). Chương trình này sẽ góp phần tăng cường khả năng chống chịu của người dân vùng hạ lưu sông Hà Thanh và sông Côn, sẵn sàng ứng phó với mưa lũ.
Cảnh báo lũ sớm
Người dân vùng hạ lưu sông Hà Thanh và sông Côn, nhất là những hộ dân “vùng rốn lũ” Nhơn Phú, Nhơn Bình (TP Quy Nhơn) hẳn chưa quên những cơn lũ lớn xảy ra vào mùa mưa các năm 2007, 2009, 2013 đã gây thiệt hại đáng kể.
Theo ông Đinh Văn Tiên, Phó Giám đốc Sở TN-MT kiêm Giám đốc CCCO Bình Định, trong những đợt mưa lũ nói trên, điều đáng lo ngại là người dân vùng hạ lưu hầu như không được thông tin CBLS nên bị động và bị cô lập khi mưa lũ ập đến.
Diễn tập Chương trình CBLS tại khu vực sông Hà Thanh (phường Nhơn Bình, TP Quy Nhơn).
- Trong ảnh: Lực lượng xung kích phòng chống lụt bão diễn tập cứu hộ, cứu nạn trên sông Hà Thanh.
Trước thực trạng trên, thời gian qua, được sự hỗ trợ của Viện Chuyển đổi môi trường và xã hội (ISET) và các tổ chức, đơn vị, nhất là sự tài trợ của Quỹ Rockefeller, CCCO Bình Định đã triển khai Chương trình “Giảm thiểu rủi ro ngập lụt cho người dân ở vùng hạ lưu sông Hà Thanh và sông Côn - TP Quy Nhơn” (còn gọi là Chương trình CBLS).
Mục tiêu của Chương trình là tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu của người dân sinh sống ở vùng trữ lũ hạ lưu sông Hà Thanh và sông Côn trong việc thích ứng và khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ.
Chương trình sẽ thu thập số liệu khí tượng thủy văn tức thời tại một số khu vực khác nhau ở sông Hà Thanh và sông Côn, cùng các hệ thống trao đổi thông tin và xử lý số liệu liên quan; cảnh báo kịp thời cho những cộng đồng dễ bị tổn thương nhất tại 2 phường Nhơn Bình và Nhơn Phú dựa trên thông tin quan trắc lũ lụt tức thời do Trung tâm Khí tượng thủy văn cung cấp; cải thiện chất lượng, tính phù hợp và khả năng tiếp cận thông tin CBLS cho cộng đồng dễ bị tổn thương.
Sẵn sàng ứng phó với mưa lũ
Thời gian qua, CCCO Bình Định và các tổ chức, đơn vị đã nỗ lực triển khai các nội dung chương trình, kế hoạch. Theo ông Đinh Văn Tiên, đầu năm 2016 đến nay, CCCO Bình Định phối hợp với GIZ và một số đơn vị như Sở Xây dựng, Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh… triển khai một số hoạt động như: Thu thập và quản lý số liệu tức thời về mực nước lũ; xây dựng, thiết lập hệ thống thông tin CBLS và ứng phó với lũ; xây dựng kế hoạch chuẩn bị ứng phó với lũ tại cộng đồng; tăng cường các biện pháp ứng phó với lũ tại cộng đồng.
CCCO Bình Định, GIZ và các đơn vị đã triển khai cung cấp thông tin tức thời về tình trạng ngập lụt trên hệ thống sông Côn và sông Hà Thanh; xây dựng hệ thống và quy trình cần thiết để cung cấp kịp thời, chính xác các thông tin về ngập lụt cho người dân ở những vùng trũng thấp; áp dụng hệ thống 3 cấp đã thiết lập cho việc cảnh báo mực nước sông; xây dựng bản đồ ngập cho 2 phường Nhơn Phú và Nhơn Bình.
Đồng thời, CCCO tỉnh và các đơn vị còn giới thiệu cho người dân sinh sống ở những khu vực dễ bị tổn thương của 2 phường Nhơn Phú, Nhơn Bình về bản đồ hiểm họa và an toàn dựa vào mực nước lũ.
Cụ thể, CCCO tỉnh, GIZ và các đơn vị chức năng đã xây dựng 4 trạm quan trắc đo mưa, đo mực nước tự động và 1 trạm thu nhận, xử lý thông tin; lắp đặt tại địa bàn 2 phường 212 cọc tiêu, 36 thủy chí, 10 tháp báo lũ, 32 pano tuyên truyền phòng chống lụt bão tại 16 bờ tràn; lắp đặt hệ thống nước sinh hoạt cho 32 hộ dân; cấp 100 bồn chứa nước (loại 500 lít) cho các hộ nghèo của 2 phường; trang bị cho đội xung kích phòng chống lụt bão của 2 phường một số phương tiện, dụng cụ thiết yếu.
Chương trình CBLS cũng đang tiến hành lắp đặt thêm hệ thống CBLS tại 7 vị trí, trong đó, ngoài vị trí Đài Khí tượng thủy văn Bình Định, trên sông Côn có 4 vị trí, gồm: xã Vĩnh Quang (huyện Vĩnh Thạnh); Trạm thủy văn Bình Nghi (huyện Tây Sơn); núi Dung ở xã Nhơn Tân và cầu An Thái ở xã Nhơn Phúc (TX An Nhơn); trên sông Hà Thanh có 2 vị trí là thị trấn Vân Canh và xã Canh Vinh (huyện Vân Canh). Đồng thời, phối hợp với các đơn vị thực hiện thủ tục cấp phép xây dựng, thủ tục về đất đai, cấp phép sử dụng tần số vô tuyến điện...
Cũng theo ông Tiên, tính đến cuối tháng 9.2016, các đơn vị thầu đã cơ bản hoàn thành việc lắp đặt các thiết bị đo mực nước tự động và cột ăngten thu phát tín hiệu. Trong tháng 10.2016, CCCO tỉnh, GIZ và các cơ quan chức năng sẽ thực hiện vận hành chạy thử hệ thống, kết nối thông tin giữa các trạm thủy văn tự động...
VIẾT HIỀN