Dán tem, kẹp chì cây xăng để chống gian lận thuế
Sắp tới, cơ quan thuế sẽ phối hợp đơn vị tiêu chuẩn đo lường chất lượng tiến hành dán tem niêm phong, ghi chỉ số trên đồng hồ tổng các cột đo xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ nhằm chống gian lận, thất thu ngân sách.
Giải pháp này được kỳ vọng sẽ góp phần ngăn chặn tình trạng luồn lách “né” thuế của doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu (KDXD). Bởi theo tính toán, sản lượng xăng dầu tiêu thụ trên địa bàn tỉnh của một số DN đầu mối khoảng trên 356 triệu m3/năm. Trong khi đó, theo số liệu khai thuế bảo vệ môi trường của 4 DN đầu mối thì sản lượng xăng dầu tiêu thụ năm 2015 là 201 triệu m3; 6 tháng đầu năm nay là 129 triệu m3. Điều này cho thấy, lượng xăng dầu mua của các DN ngoài tỉnh, mua trôi nổi không có hóa đơn chứng từ, không có nguồn gốc chưa quản lý được là rất lớn, nhất là tại các cảng biển và trên biển.
Dự kiến trong tháng 11.2016, cơ quan quản lý sẽ tiến hành dán tem niêm phong, ghi chỉ số trên đồng hồ tổng các cây xăng (ảnh chỉ mang tính minh họa).
Nhiều “lỗ hổng”
Thông tin từ Cục Thuế tỉnh, trên địa bàn tỉnh hiện có 4 DN đầu mối KDXD có thực hiện kê khai và nộp thuế bảo vệ môi trường; số thuế nộp trong năm 2014 là 102 tỉ đồng, năm 2015 là 301 tỉ đồng và 6 tháng đầu năm 2016 là 263 tỉ đồng. Qua kiểm tra cho thấy, cả 4 DN này đều chấp hành tốt các quy định KDXD; nguồn xăng dầu mua vào, bán ra đều có nguồn gốc rõ ràng và có hóa đơn chứng từ theo quy định.
Tuy nhiên, đó chỉ là mảng sáng ít ỏi trong bức tranh chung trong việc chấp hành nghĩa vụ về thuế của các DN KDXD trên địa bàn tỉnh. Ngoài việc mua xăng dầu tại 4 DN đầu mối của tỉnh, các đơn vị còn mua của các DN đầu mối khác ngoài tỉnh (ngoài hệ thống phân phối), làm giảm số thuế bảo vệ môi trường nộp tại tỉnh. Bên cạnh đó, việc bán xăng dầu ra ngoài hệ thống phân phối của DN vẫn còn diễn ra thường xuyên, chưa đúng quy định. Trong khi đó, với 125 DN KDXD theo hình thức đại lý và nhượng quyền bán lẻ, hầu hết chưa thực hiện đúng quy định kinh doanh lẫn hóa đơn chứng từ.
Hiện nay, Văn phòng Cục Thuế tỉnh và Chi cục Thuế các huyện, thị xã, thành phố đã thực hiện quản lý thu thuế với tất cả các DN KDXD trên địa bàn toàn tỉnh. Dù vậy, công tác quản lý vẫn chủ yếu dựa vào số liệu tự kê khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm của DN theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Theo ông Đào Hữu Phúc, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, việc phát hiện các vi phạm về KDXD và phối hợp xử lý giữa cơ quan thuế và các cơ quan chức năng như Sở Công Thương, Chi cục Quản lý thị trường chưa chặt. Công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với DN vẫn trên sổ sách và hóa đơn chứng từ do DN cung cấp, nên chưa phát hiện được các hành vi kinh doanh trái phép, trốn thuế… Số thuế của các DN KDXD kê khai, nộp qua các năm chưa tương xứng với mức độ kinh doanh, nhất là đối với các DN ngoài quốc doanh.
Siết quản lý
Không phải đến bây giờ, tình trạng gian lận ở các cơ sở KDXD gây thiệt hại cho người tiêu dùng, thất thu cho ngân sách mới được đề cập, mà thực tế này đã được các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương “đánh động” từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, mãi đến năm 2016 mới có các giải pháp quản lý quyết liệt hơn.
Tại Bình Định, ngay sau phiên họp định kỳ 9 tháng đầu năm nay của UBND tỉnh với các sở, ngành diễn ra vào cuối tháng 9.2016 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng quyết định triển khai Đề án tăng cường quản lý hoạt động KDXD bằng biện pháp dán tem niêm phong đồng hồ đếm tổng các cột đo xăng dầu. Động thái này nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động KDXD, ngăn ngừa hành vi KDXD nhập lậu, trôi nổi, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chống thất thu ngân sách.
Theo đề án, việc tổ chức thực hiện dán tem niêm phong đồng hồ đếm tổng các cột đo XD tại các cửa hàng bán lẻ gắn với trách nhiệm, nhiệm vụ của từng thành viên Ban chỉ đạo dán tem của tỉnh. Cụ thể, đại diện Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh thực hiện dán niêm phong các đồng hồ đếm tổng trên các cột đo cấp phát xăng dầu để đảm bảo DN không thể điều chỉnh lại số nhảy trên đồng hồ nếu không được gỡ tem niêm phong. Đồng thời, lập biên bản niêm phong, ghi nhận số lượng, số seri của các tem đã dán, các vị trí dán trên cột đo, tình trạng của các cột đo trước và sau khi dán tem niêm phong.
Đại diện Chi cục Quản lý thị trường tỉnh lập biên bản ghi nhận các điều kiện về KDXD của DN, trường hợp vi phạm sẽ lập biên bản vi phạm hành chính để trình cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Đại diện cơ quan thuế lập biên bản ghi nhận chỉ số đồng hồ đếm tổng trên từng trụ bơm, số lượng xăng dầu tồn kho trên sổ kế toán, số hóa đơn giá trị gia tăng chưa sử dụng tại thời điểm dán tem niêm phong. DN phải làm cam kết về thực hiện bảo quản tốt tem niêm phong.
Ông Đào Hữu Phúc cho biết, định kỳ vào ngày đầu tháng, quý, cơ quan thuế phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh cử cán bộ đến cơ sở để kiểm tra việc bảo quản tem đã dán và ghi chỉ số đồng hồ đếm tổng của từng trụ bơm, xác định lượng xăng dầu bán ra trong kỳ thông qua chỉ số đầu và cuối kỳ. Trên cơ sở xác định được lượng xăng dầu bán ra hàng tháng, kết hợp đối chiếu với kê khai hàng tháng/quý, đối chiếu chi tiết các hóa đơn mua vào, bán ra của DN, những trường hợp mua, bán ngoài hệ thống phân phối… cơ quan thuế thông báo kịp thời cho Chi cục Quản lý thị trường tỉnh để xử lý vi phạm. Hiện cơ quan chức năng đang xây dựng quy chế thực hiện tiến hành dán tem, kẹp chì cây xăng trong tháng 11 năm nay.
THU HIỀN