Thêm kiến thức về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em
Dù các phương tiện nghe nhìn đã khá phổ biến ở các vùng nông thôn, nhưng kiến thức về chăm sóc sức khỏe (CSSK) cho phụ nữ mang thai và trẻ dưới 5 tuổi của người dân vẫn còn hạn chế. Ðể phần nào bổ sung cho sự thiếu hụt này, hoạt động nói chuyện chuyên đề, truyền thông kiến thức về CSSK bà mẹ, trẻ em đã được tổ chức ở 7 xã vùng nông thôn, miền núi trong tỉnh.
Cán bộ y tế thu thập thông tin về tình hình chăm sóc sức khỏe của các bà mẹ, trẻ em.
Bắt đầu từ ngày 5.10, hoạt động trên được tổ chức ở xã Phước Quang, sau đó lần lượt qua các xã Phước Thuận, Phước Lộc (huyện Tuy Phước); Hoài Mỹ, Tam Quan Bắc, Tam Quan Nam (huyện Hoài Nhơn) và Vĩnh An (huyện Tây Sơn). Bình quân mỗi điểm có 90 phụ nữ mang thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 5 tuổi tham gia.
Nội dung truyền thông xoay quanh chủ đề CSSK cho phụ nữ trong thời kỳ mang thai; tầm quan trọng của 1.000 ngày đầu đời của trẻ; cách chăm sóc, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, vệ sinh trong thời kỳ mang thai. Trong đó, trọng tâm là lịch tiêm phòng uốn ván, những bất thường của thai nhi... Bên cạnh đó là kiến thức, kỹ năng thực hành về chăm sóc trẻ, cho trẻ ăn uống, chế độ ăn và cách phòng các bệnh lý ở trẻ…
Một trong những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của những bà mẹ nuôi con nhỏ là bé bú không chăm chú, có khi vừa bú vừa chơi, nhai nứt cả núm vú mẹ. Cá biệt, có những trẻ tự bỏ bú sớm dù mẹ chưa áp dụng “chiêu trò” gì.
Theo bác sĩ Đỗ Thị Hạnh Nga, Phó khoa Chăm sóc sức khỏe trẻ em - Phòng chống suy dinh dưỡng (Trung tâm CSSK sinh sản tỉnh), nguyên nhân chính của tình trạng trên là mẹ cho bé bú không đúng tư thế. Lấy nguyên mẫu tại chỗ - một người mẹ trẻ đang cho con bú - bác sĩ Nga hướng dẫn cụ thể tư thế đúng khi cho trẻ bú. Theo đó, khi cho trẻ bú, mẹ có thể nằm hoặc ngồi miễn sao cả mẹ và trẻ đều thấy thoải mái. Toàn thân trẻ sát vào người mẹ; đầu, thân và mông trẻ thẳng hàng. Miệng trẻ ngậm sâu vào quầng đen bao quanh núm vú. Trẻ mút chậm, sâu, lõm má, không nghe tiếng tóp tép khi trẻ bú; mẹ không cảm thấy đau rát đầu vú.
“Ngay sau sinh, chỉ cho trẻ bú mẹ, không cần cho trẻ uống nước đường, nước cam thảo hay bất cứ loại nước nào khác. Cho trẻ bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu, không cho trẻ dùng bất cứ một loại thức ăn hay nước uống gì nữa” - bác sĩ Nga nhấn mạnh.
Một điểm đáng chú ý là có rất nhiều trẻ phải bỏ bú mẹ khá sớm, dù các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra lời khuyên nên cho trẻ bú đến 18 - 24 tháng tuổi. Làm dịch vụ tiệc cưới nên chị Huỳnh Thị Nghĩa (26 tuổi, ở thôn Định Công, xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn) phải đi làm sớm sau khi sinh con gái đầu. Mới 13 tháng, bé phải “cai” sữa mẹ, giao cho bà ngoại chăm, còn mẹ đi làm có khi cả ngày mới về.
Khi cắt sữa, mối quan tâm lớn của các bà mẹ là cho trẻ ăn như thế nào để đảm bảo dinh dưỡng. Nhiều người không giấu được lo lắng khi kể về chứng biếng ăn của con mình. Và các chị em cùng tham gia buổi nói chuyện chuyên đề đã nhiệt tình chia sẻ, “hiến kế” từ kinh nghiệm bản thân. Mới 22 tuổi, nhưng chị Phan Thị Mỹ Lệ (ở thôn Công Lương, xã Hoài Mỹ) đã tích lũy được nhiều kiến thức về nuôi con nhỏ, nhất là trong khoản “chống ngán” cho bé. “Buổi sáng, em nấu một nồi cháo trắng cho cả ngày; còn thức ăn thì nấu từng món riêng cho từng bữa, rồi trộn vào cháo, vừa đảm bảo dinh dưỡng vừa không làm bé ngán. Ngoài ra, em còn thêm dầu ô-liu, phô-mai vào cháo để có thêm hương vị hấp dẫn” - chị Lệ bật mí.
Về chủ đề này, bác sĩ Nguyễn Thị Bích, Giám đốc Trung tâm CSSK sinh sản tỉnh, cho rằng, cần xóa bỏ nhiều quan niệm sai lầm, như cho rằng trẻ ăn cơm sớm sẽ cứng cáp, hoặc ăn xương ống, xương chân gà sẽ chống được còi xương. Ngược lại, nên nhớ rằng, trẻ cần ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, ăn được nhiều thì trẻ sẽ mau lớn và cứng cáp, dù đó là thức ăn lỏng, mềm.
Tại các buổi truyền thông, 24.500 viên sắt và 13.928 ống canxi được cấp phát cho những người tham dự. 39 tuổi mới có được cậu con trai Nguyễn Nhật Huy, chị Nguyễn Thị Ngọc Bích (ở xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn) cưng con như trứng mỏng. Đang buổi truyền thông, chị bẻ ống canxi pha nước dỗ dành, kiên nhẫn cho con uống. “Bé không chịu ăn nên vừa thôi nôi là tui bỏ bú. Những thông tin được chia sẻ từ bác sĩ và các bà mẹ khác thật sự giúp ích cho tui rất nhiều” - chị Bích tâm sự.
MAI LÂM