Mê tuồng nên nghĩa phu thê
Trong ngôi nhà nhỏ ở khu vực Mỹ Hòa, phường Ðập Ðá, thị xã An Nhơn, vợ chồng nghệ sĩ Bảo Thu - Kiều Oanh cùng các con đang hằng ngày gìn giữ, bồi đắp tình yêu lớn với nghệ thuật tuồng.
Se duyên nhờ tuồng
Sinh ra ở làng An Vinh, xã Tây Vinh, Tây Sơn, năm lên 9, cậu bé Văn Hương (nghệ danh sau này là Bảo Thu) được cha dẫn vào tỉnh Khánh Hòa để lập gánh hát bội Bình Khánh, với lực lượng diễn viên nòng cốt là người Bình Định. Văn Hương được giao công việc hậu đài, nhưng “sểnh” ra là lại ngẩn người nhìn các diễn viên luyện tập, biểu diễn. Thấy thế, cha và một số diễn viên khác trong đoàn đã truyền dạy cho anh. Năm 14 tuổi, lần đầu tiên Văn Hương được lên sân khấu diễn.
Nghệ sĩ Kiều Oanh (bên trái) trong một vở diễn của Đoàn tuồng An Nhơn 2. Ảnh: HOÀNG VÂN
“Lần ấy, tôi bỡ ngỡ như từ trên trời rớt xuống, ngó xuống khán giả phía dưới mà “thót tim”. Phải cố gắng lắm mới lại “nhập” được vai Quách Hải Thọ trong vở “Xử án Bàng Quý Phi”. Đến khi buổi diễn kết thúc, người vẫn cứ lâng lâng khó tả”, nghệ sĩ Bảo Thu nhớ lại. Nhờ say mê học hỏi rèn luyện, anh đã dần thể hiện được phong cách diễn xuất riêng, trở thành kép chính được nhiều khán giả hâm mộ.
Cùng quê với chồng, con đường đến với tuồng của Nguyễn Thị Oanh (nghệ danh Kiều Oanh) là sự thôi thúc từ con tim của cô gái mới lớn
“trót yêu” nghệ thuật tuồng. Nghệ sĩ Kiều Oanh kể: “Gia đình cấm cản, sợ con vương mang nghiệp tuồng sẽ khổ, nhưng tôi vẫn lén lút đi học thầy Nguyễn Tích ở Bằng Châu, Đập Đá. Phát hiện được, cha mẹ tôi cũng la rầy,
dọa nạt đủ kiểu. Nhưng thấy tôi kiên quyết theo đuổi tuồng nên cũng đành chấp nhận”. Được nhiều thầy giỏi chỉ dạy, Kiều Oanh không ngừng tiến bộ trong nghề, với phong cách mạnh mẽ, giọng khỏe, ngọt ngào, chinh phục người xem qua những vai đào chính, đào võ.
Người ở Bình Định, người lập nghiệp ở Khánh Hòa, vậy mà nghệ thuật tuồng đã se duyên cho họ trở thành vợ chồng. Nghệ sĩ Bảo Thu kể: “Một lần đi diễn ở Cam Ranh, Khánh Hòa, tôi được gặp Oanh, khi ấy được mời từ Bình Định vào diễn chung. Cùng chia sẻ đam mê, tình cảm cũng dần nảy nở”.
Cùng đi hết con đường nghệ thuật
Lấy nhau được một thời gian, vợ chồng nghệ sĩ Bảo Thu - Kiều Oanh quyết định rời Khánh Hòa trở về quê hương. Từ kinh nghiệm tham gia nhiều đoàn tuồng không chuyên, năm 2000, vợ chồng Kiều Oanh - Bảo Thu thành lập Đoàn tuồng An Nhơn 2. Trước đây, nghệ sĩ Bảo Thu còn chia sẻ công việc với vợ, sau đó sức khỏe của anh yếu dần nên mọi việc trong đoàn đều một tay chị cáng đáng.
“Thấy vợ vất vả mà thương nhiều lắm! Thời nay, khán giả mộ tuồng ít hơn trước mà đoàn tuồng vẫn còn nhiều, nên phải cạnh tranh, nhanh nhạy trong việc liên hệ tìm điểm diễn. Có những lúc vợ vừa diễn xong ở điểm này, chưa kịp ăn thì đã bắt xe đò ngay trong đêm đến nơi khác để kịp ký hợp đồng biểu diễn. Sau đó, vội vã quay về đoàn thì cũng đã sát giờ diễn, chỉ kịp hóa trang để giấu nỗi bơ phờ, cực nhọc mà hóa thân thành những nhân vật lộng lẫy trên sân khấu”, nghệ sĩ Bảo Thu chia sẻ.
Nhờ có “ông bà bầu” kiêm diễn viên trụ cột Kiều Oanh - Bảo Thu, Đoàn tuồng An Nhơn 2 đã quy tụ và giữ được lực lượng diễn viên ổn định. Suốt 13 năm qua, đoàn tuồng đã xây dựng được uy tín để phục vụ đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh.
Nghệ sĩ Kiều Oanh bộc bạch: “Đến giờ, chúng tôi có thêm niềm hạnh phúc khi hai con gái đã bước vào nghiệp diễn cùng cha mẹ, ít nhiều khẳng định được năng khiếu của “con nhà tông”. Con đường gìn giữ nghiệp tuồng của ông cha vẫn còn nhiều khó khăn, chúng tôi vẫn động viên con kiên trì theo đuổi với tất cả niềm đam mê”.
Ngần ấy năm gắn bó với nghiệp tuồng, ngôi nhà nhỏ của cặp đôi nghệ sĩ này từ lâu cũng đã trở thành “xưởng sản xuất” các loại phục trang, đạo cụ để đáp ứng nhu cầu của nhiều đoàn tuồng không chuyên trong và ngoài tỉnh. “Thợ nghệ sĩ” Bảo Thu cho biết: “Tôi học hỏi, tìm tòi nghiên cứu cách làm phục trang, đạo cụ với những sự đổi mới phù hợp để đẹp hơn, sử dụng hiệu quả hơn, nhưng vẫn đảm bảo đúng phong cách tuồng Bình Định”.
HOÀI THU