NHÂN 63 NĂM NGÀY TRUYỀN THỐNG LỰC LƯỢNG TNXP (15.7.1950-15.7.2013):
Tự hào thanh niên xung phong Thuần Mẫn
Trong ngày gặp lại nhân dịp ra mắt Ban liên lạc cựu TNXP Thuần Mẫn - Tây Nguyên, 90 cựu thanh niên xung phong (TNXP) trong số hơn 4.400 thanh niên tự nguyện đi khai hoang sản xuất và xây dựng vùng kinh tế mới Thuần Mẫn (nay là huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk) gặp lại nhau mừng tủi. Sau 35 năm, những kỷ niệm một thời gian khổ được ôn lại trong niềm tự hào về thế hệ TNXP thời kỳ 1978 - 1982.
Năm 1978, tạm gác niềm vui chung nước nhà thống nhất, 4.400 TNXP được tổ chức thành 28 đại đội, 4 liên đội trực thuộc Tổng đội TNXP Nghĩa Bình, do ông Hoàng Trọng Xu, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, làm Tổng đội trưởng, lên đường xây dựng kinh tế mới tại quận Thuần Mẫn (nay là huyện Ea H’leo) tỉnh Đắk Lắk.
Biến sỏi đá thành cơm
Khi ấy, cùng với nhiều thanh niên khác, chàng trai 21 tuổi Nguyễn Thành Long (quê ở thôn Bình Chương, xã Hoài Đức, huyện Hoài Nhơn) hăng hái xung phong tham gia lực lượng TNXP lên Tây Nguyên. Ông Long được giao nhiệm vụ là đại đội trưởng, trực tiếp chỉ huy xây dựng kinh tế mới buôn Tùng Than Thượng Mẫn. Ông kể: “Lúc đó, tình hình kinh tế nước nhà sau chiến tranh còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhưng chúng tôi đã không ngại gian khổ, chống chọi với thời tiết khắc nghiệt, bệnh sốt rét, tai nạn lao động, thú dữ đầy trong rừng để luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”.
Trong thời gian 5 năm xây dựng (1978-1982), TNXP Nghĩa Bình đã hoàn thành một khối lượng công việc đáng tự hào: Mở trên 10 km đường từ QL14 đến nơi Tổng đội đóng quân và qua đến huyện Ea Súp; khai hoang 100ha ruộng lúa nước và hàng ngàn héc-ta ruộng rẫy, rồi trồng mì, lang, trỉa đậu, trỉa lúa trên đất rẫy, cấy lúa trên ruộng lúa nước để người dân khi lên định cư có thực phẩm sinh sống và sản xuất tiếp. Các TNXP cũng đắp đập giữ nước, xây dựng kênh mương tưới tiêu cho hàng trăm héc-ta ruộng nước hai vụ; xây dựng trường học, trạm xá, sân phơi, nhà kho, khu dân cư….
Trong ngày gặp lại, khi sức đã yếu, bước đi khập khiễng vì bị tai biến, ông Hoàng Trọng Xu vẫn cố gắng đứng dậy phát biểu, khẳng định với đồng đội về thành quả một thời hào hùng của toàn Tổng đội khi làm nhiệm vụ tại Thuần Mẫn: “5 năm ấy đã cho nhân dân thấy hình ảnh TNXP Nghĩa Bình vượt qua vất vả, gian khổ để hăng hái, nhiệt tình lao động cần cù, hy sinh, TNXP Nghĩa Bình đã biến vùng rừng thiêng nước độc trở thành vùng đất trù phú với 3 khu đô thị miền núi 82, 93 (trên QL14) và Tùng Thang (xã Ea Hu, huyện Cư Kuin). Chúng ta còn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đánh bại bọn Fluro đang ẩn núp hoạt động dữ dội, chuyên giết người, cướp của trên QL14”.
Cựu TNXP Bình Định tiêu biểu nhận Kỷ niệm chương nhân kỷ niệm 63 năm Ngày truyền thống TNXP Việt Nam.
Niềm tự hào và nỗi trăn trở
Trong buổi gặp gỡ của cựu TNXP Thuần Mẫn, chúng tôi đã gặp ông Lưu Thành Phương, quê ở xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, hiện là Phó Chủ tịch HĐND huyện Ea H’leo. Ông Phương vốn là cán bộ Ủy ban Kế hoạch tỉnh Nghĩa Bình, xung phong tham gia TNXP lên làm nhiệm vụ tại Thuần Mẫn. Ông Phương kể: “Sau thời gian nếm mật nằm gai với đồng đội, gia đình chỉ mong tôi trở về. Vậy mà, tôi đã thuyết phục vợ và gia đình ở lại định cư. Dù biết sẽ rất vất vả nhưng tôi cương quyết ở lại vì nghĩ, mình có lập nghiệp ở đây thì người dân mới tin tưởng đi kinh tế mới, định cư ở đây. Quả thật, đó là quyết định khó khăn nhưng tôi cảm thấy tự hào khi giờ đây, tại Ea H’leo, tôi đã có cơ ngơi khang trang, gia đình hạnh phúc với 4 người con đều học hết đại học, có việc làm ổn định”.
Sau 5 năm gian khổ, hơn 4.400 TNXP trở về hoặc ở lại lập nghiệp đều cố gắng để có được cuộc sống tốt đẹp hơn. Song, ông Nguyễn Như Đồng, cán bộ hưu trí hiện đang ở KV 6, phường Lê Lợi, TP Quy Nhơn, Phó Trưởng Ban liên lạc TNXP Thuần Mẫn, vẫn trăn trở: “Có rất nhiều TNXP khi trở về không còn lành lặn vì bị tai nạn lao động như cây đè, bị Fulro bắn trọng thương… giờ mang thương tật suốt đời, không tự nuôi sống bản thân, cuộc sống vô vàn khó khăn. Còn nhiều đồng đội khi xưa hy sinh, bị sốt rét ác tính mất và được đồng đội chôn cất bên dòng sông Ea Ram nay vẫn chưa thể quy tập hài cốt về quê vì gia đình khó khăn; trong khi đó chế độ chính sách dành cho họ chưa được quan tâm”.
Tại buổi lễ kỷ niệm 63 năm Ngày truyền thống TNXP Việt Nam, các cựu TNXP bày tỏ sự vui mừng vì Ban liên lạc truyền thống Tổng đội TNXP xây dựng kinh tế mới Thuần Mẫn gồm 14 thành viên được thành lập. Ban liên lạc sẽ trở thành cầu nối giúp đỡ, động viên các cựu TNXP trong cuộc sống và hỗ trợ, đóng góp đưa các đồng đội đã hy sinh đang còn nằm ở tỉnh Đắk Lắk trở về quê nhà. Đó là nghĩa tình đồng đội mà các cựu TNXP dành cho nhau trong thời hòa bình.
HẢI YẾN