Công tác quản lý, bảo vệ rừng ở Tây Sơn: Nhiều phức tạp, lắm khó khăn
Đoàn giám sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh vừa làm việc với huyện Tây Sơn về tình hình triển khai thi hành Luật Bảo vệ và phát triển rừng (BV&PTR) cùng một số chính sách trên lĩnh vực này. Báo cáo của ngành chức năng huyện Tây Sơn cho thấy, tình trạng phá rừng, vận chuyển lâm sản, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép vẫn còn diễn biến phức tạp.
Phát hiện nhiều vụ vi phạm
Theo Hạt Kiểm lâm (HKL) huyện Tây Sơn, mặc dù huyện đã triển khai nhiều biện pháp nhằm lập lại trật tự trong công tác quản lý, bảo vệ rừng (QL-BVR), song tình trạng chặt phá rừng và vận chuyển lâm sản trái phép, lấn chiếm đất lâm nghiệp để trồng rừng sản xuất… vẫn còn diễn biến phức tạp trên địa bàn huyện. 9 tháng đầu năm 2016, HKL huyện đã phát hiện và lập biên bản 17 vụ vi phạm, tịch thu 11,26 m3 gỗ các loại, trong đó có trên 4,15m3 gỗ thuộc loại quý hiếm nhóm IIA; 15 kg động vật rừng. Tại các xã Bình Tân, Tây Giang, nhiều đối tượng đã phá 19,25 ha rừng. Tại các xã: Tây Thuận, Tây Giang, Tây Xuân, Bình Tân cũng đã xảy ra 10 vụ lấn chiếm 6,46 ha đất lâm nghiệp trái phép.
Nhiều diện tích rừng phòng hộ ở xã Tây Giang bị chặt phá trái phép để trồng rừng nguyên liệu giấy.
UBND huyện cũng đã tiếp nhận 2 đơn thư tố cáo của người dân trên lĩnh vực QL-BVR. Trong đó, có đơn của 127 hộ dân ở thôn 3 và thôn Thủ Thiện Hạ, xã Bình Nghi đã tố cáo một số cán bộ xã lợi dụng chức vụ và quyền hạn lấy đất rẫy của dân tại thôn 4 để trồng keo, bạch đàn. Đây là vụ tố cáo tập thể gây xôn xao dư luận, làm mất lòng tin giữa cán bộ và nhân dân ở địa phương.
Theo ông Nguyễn Ơn, Hạt trưởng HKL huyện Tây Sơn, sở dĩ tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép xảy ra ở nhiều nơi là do nhu cầu sử dụng đất lâm nghiệp để trồng rừng nguyên liệu giấy, trồng cây lấy gỗ của người dân hiện nay rất lớn và đang bộc phát tạo thành phong trào ở nhiều địa phương. Các đối tượng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp chủ yếu là người dân các xã: Cửu An, Song An thuộc thị xã An Khê (Gia Lai), nên việc điều tra, xác minh đối tượng vi phạm để xử lý gặp rất nhiều khó khăn.
Cũng theo ông Ơn, tại xã Bình Tân, đối tượng phá rừng lấn chiếm đất lâm nghiệp chủ yếu là người đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế khó khăn, nhận thức về QL-BVR còn hạn chế. Trong khi đó, việc quản lý đất lâm nghiệp xử lý của chính quyền cấp xã đối với việc lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép còn thiếu kiên quyết; lực lượng KL quá mỏng, lại thực hiện nhiều nhiệm vụ; đồng thời kinh phí cho việc truy quét lâm tặc còn hạn hẹp không đủ để thực hiện thường xuyên, liên tục.
Tăng cường ngăn chặn, xử lý kiên quyết
Làm việc với Đoàn giám sát, ông Bùi Văn Mỹ, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Sơn, cho biết: UBND huyện đã chỉ đạo ngành chức năng điều tra, xác minh làm rõ các vụ vi phạm Luật BV&PTR. Trong số 4 vụ phá rừng tại xã Bình Tân, Tây Giang, huyện đã xác lập hồ sơ 28 đối tượng vi phạm ở Bình Tân với diện tích rừng bị phá là 10,86 ha. Hiện HKL đang phối hợp với UBND các xã nói trên và Ban quản lý Rừng phòng hộ cùng các cơ quan có liên quan tiếp tục điều tra đối tượng vi phạm và diện tích rừng bị phá để xác lập hồ sơ xử lý theo quy định. Với 10 vụ lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép tại các xã Tây Xuân, Tây Thuận, Tây Giang, Bình Tân, bước đầu đã xử lý được 2 vụ tại xã Tây Xuân và tiếp tục tìm đối tượng để xác lập hồ sơ xử lý.
Đối với đơn tố cáo cán bộ xã Bình Nghi lấy đất rẫy của dân để trồng keo, bạch đàn, UBND tỉnh đã có kết luận thanh tra và ban hành Quyết định số 1108/QĐ-UB ngày 6.4.2016 của UBND tỉnh về việc xử lý kết quả thanh tra. UBND huyện đã tổ chức đối thoại với các hộ dân có liên quan; giao UBND xã Bình Nghi niêm yết công khai toàn bộ nội dung kết luận thanh tra và Quyết định số 1108 của UBND tỉnh và giao Thanh tra huyện theo dõi, đôn đốc thực hiện.
UBND huyện cũng chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện đúng trình tự, thủ tục giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng đối với các tổ chức, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật. Trong năm 2016, huyện đã xác minh và thu hồi 80,12 ha đất rừng giao không đúng đối tượng đối với 5 tổ chức, hộ gia đình và cá nhân tại xã Bình Nghi. Quan điểm của huyện là cương quyết ngăn chặn và xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân xâm hại đến tài nguyên rừng.
Qua thực hiện công tác giám sát, Đoàn giám sát đã đề nghị UBND huyện Tây Sơn tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về BV&PTR, vận động nhân dân cùng tham gia BVR, tiến tới chấm dứt tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép. Quy hoạch quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp; xây dựng và thực hiện tốt các phương án kế hoạch BVR và phòng cháy chữa cháy rừng có sự kết hợp chặt chẽ giữa khuyến nông - khuyến lâm; đồng thời duy trì có hiệu quả quy chế phối hợp giữa lực lượng KL, Công an, Quân đội, tổ chức truy quét và xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.
Huyện Tây Sơn cũng cần phải thực hiện tốt Quyết định 1108 của UBND tỉnh; tăng cường công tác giao khoán rừng cho dân quản lý, đồng thời thực hiện các chính sách QL-BVR theo quy định của Nhà nước. Hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã miền núi phát triển sản xuất, nhằm tăng nguồn thu nhập, giải quyết việc làm cho người dân, góp phần hạn chế tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép.
PHẠM TIẾN SỸ