Từ ”sự cố nước mắm”

Trong những ngày qua, trong khi nhiều tỉnh bắc miền Trung căng mình ra để khắc phục hậu quả của đợt mưa lũ gây thiệt hại nặng nề thì dư luận cũng “ngập” trong dòng thông tin về “nước mắm nhiễm thạch tín” trên báo chí và nhiều diễn đàn khác.

Sự việc xuất phát từ việc Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng (Vinastas) công bố “hoang tin” về hàng trăm mẫu nước mắm đang lưu hành trên thị trường có hàm lượng arsen (còn gọi là thạch tín - một loại chất độc có thể gây chết người) có hàm lượng vượt ngưỡng cho phép. Thông tin này đã khiến dư luận hoang mang còn người tiêu dùng thì lâm vào trạng thái hoảng loạn không biết đâu mà lần.

Theo thông tin mà Vinastas cung cấp, gần 70% trong số 150 mẫu nước mắm được kiểm tra có tổng hàm lượng arsen vượt so với tiêu chuẩn của Bộ Y tế đã khuấy động sự hoang mang, lo lắng không đáng có đối với người tiêu dùng. Thông tin mà Vinastas đưa ra mập mờ, không nói rõ arsen hữu cơ hay arsen vô cơ. Trong khi đó, Vinastas biết rất rõ rằng, arsen hữu cơ tự sinh ra trong quá trình sản xuất nước mắm truyền thống (có trong nước biển, cá, muối...) là vô hại đối với sức khỏe và Bộ Y tế cũng chỉ quy định chỉ tiêu hàm lượng arsen vô cơ đối với nước mắm công nghiệp, không quy định chỉ tiêu về hàm lượng arsen hữu cơ đối với nước mắm truyền thống. Chính vì điều này mà dư luận nghi ngờ việc kiểm nghiệm và công bố thông tin này của Vinastas là có động cơ liên quan đến sự cạnh tranh thiếu lành mạnh của một đầu mối nào đó trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh nước mắm.

Sau khi “hoang tin” được tung ra, dường như ngay lập tức các nhà sản xuất nước mắm truyền thống hứng chịu những thiệt hại đáng kể. Doanh số bán nước mắm truyền thống tụt giảm nghiêm trọng do một số đại lý phân phối ngưng nhập hàng, có hệ thống siêu thị còn gỡ bỏ mặt hàng nước mắm truyền thống ra khỏi quầy kệ để trưng lên mặt hàng nước mắm công nghiệp có độ đạm thấp hoặc không có độ đạm của các doanh nghiệp sản xuất… nước chấm công nghiệp!

Rất may là cùng với sự phản ứng kịp thời của dư luân, chính đáng của các nhà sản xuất nước mắm truyền thống, Thủ tướng Chính phủ ngay lập tức chỉ đạo các bộ, ngành chức năng “vào cuộc” điều tra làm rõ việc công bố thông tin nước mắm có arsen gây nhầm lẫn và hoang mang dư luận. Đến thời điểm này kết quả điều tra bước đầu của các cơ quan chức năng đã làm rõ thông tin do Vinastas đưa ra là không đúng thực chất, có chủ ý bất chính không chỉ gây hoang mang dư luận mà còn gây thiệt hại cho cả nhà sản xuất nước mắm truyền thống lẫn người tiêu dùng.

Từ “sự cố” thông tin mập mờ về nước mắm truyền thống liên quan đến Vinastas và những diễn biến bất thường trong vụ việc này, có thể thấy tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, thậm chí bằng các chiêu thức bất lương để triệt hạ nhau của doanh nghiệp đang diễn ra ngày càng khốc liệt. Vì vậy, nếu các cơ quan chức năng không kiểm soát chặt chẽ và truyền thông thiếu tỉnh táo thì có thể bị lợi dụng để tiếp tay cho những hành vi bất lương có thể gây phương hại cho các doanh nghiệp, ngành nghề truyền thống có liên quan đến cuộc sống của hàng triệu con người!

H.Đ