Cảnh báo lạm dụng thuốc khai hoang trừ cỏ trên ruộng: Lợi trước mắt, hại lâu dài
Từ đầu tháng 10.2016, nhiều nông dân ở các địa phương trong tỉnh chuẩn bị làm đất, vệ sinh đồng ruộng chuẩn bị sản xuất vụ Đông Xuân 2016 - 2017. Để đạt hiệu quả cao và nhanh trong diệt trừ tận gốc các loại cỏ dại, rất nhiều người sử dụng nhóm thuốc trừ cỏ có hoạt chất paraquat và glyphosate (dùng nhóm thuốc này sẽ diệt trừ tất cả các loại cỏ) phun trên đồng ruộng dù đây là loại hoạt chất khuyến cáo chỉ được dùng để khai hoang.
Nông dân Nguyễn Văn Phong, ở xã Phước Thắng, huyện Tuy Phước, giải thích: “Để trừ sạch cỏ 1 sào ruộng 500m2 tôi chỉ cần mua 25.000 đồng tiền thuốc khai hoang là xong, rẻ hơn rất nhiều so với việc thuê mướn cày đi cày lại nhiều lần. Tui cũng có nghe cán bộ khuyến nông xã khuyến cáo sử dụng thuốc khai hoang sẽ ảnh hưởng môi trường, nhưng cái đó tính sau, còn giờ miễn sao diệt sạch cỏ mà đỡ tốn công là được”.
Một người dân dùng thuốc khai hoang phun trên ruộng để diệt cỏ.
Ông Võ Xuân Thiết, Trưởng trạm Trồng trọt và bảo vệ thực vật (BVTV) huyện Tuy Phước, cho biết: Thay vì cày ải, cày ngâm diệt cỏ dại theo kiểu truyền thống như trước kia, hiện nay nhiều bà con nông dân có xu hướng lạm dụng nhóm thuốc trừ cỏ có hoạt chất paraquat và glyphosate là 2 nhóm thuốc đăng ký sử dụng chủ yếu để trừ cỏ trên đất trồng cây lâu năm, đất không trồng trọt, đất chưa trồng trọt. Việc lạm dụng loại thuốc này không những dễ gây ngộ độc cho người đi phun, mà còn ảnh hưởng đến gia súc, gia cầm, các vùng nuôi trồng thủy sản. Vì vậy, Trạm thường xuyên khuyến cáo nông dân không sử dụng thuốc trừ cỏ có hoạt chất paraquat và glyphosate để diệt cỏ trên ruộng lúa, bờ ruộng, hoặc bờ mương, nhất là các mương có chăn nuôi gia cầm và thủy sản. Nhưng thực tế, nhiều người vẫn lựa chọn nhóm thuốc này diệt trừ cỏ vì đỡ mất công sức và chi phí rẻ.
Một cán bộ Phòng NN&PTNT huyện Phù Cát còn cho biết thêm: “Bà con thường tăng liều lượng lên gấp 2 - 3 lần để phun nhằm diệt cỏ nhanh và tận gốc mà không biết rằng loại thuốc khai hoang có tính độc cao này chỉ hấp thu qua cây trồng một tỉ lệ nhỏ, còn lại chủ yếu thấm vào đất, hòa vào nước. Nếu sử dụng không đúng cách sẽ gây rất nhiều nguy hại đến sức khỏe con người và ảnh hưởng xấu đến môi trường”.
Ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV - Sở NN&PTNT, khuyến cáo: Để nâng cao ý thức sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả, Chi cục đã có văn bản gửi các địa phương đề nghị triển khai hướng dẫn bà con sử dụng thuốc tuân thủ nguyên tắc 4 đúng là “đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng, nồng độ và đúng cách”. Đặc biệt, đối với nhóm thuốc trừ cỏ không chọn lọc có hoạt chất paraquat và glyphosate, Chi cục đề nghị các địa phương cấm người dân không được sử dụng để phun trên chân đất lúa, bờ mương từ vụ Đông Xuân 2016 - 2017. Tuy nhiên, theo ông Phát thì: “Cấm là cấm vậy, nhưng thực tế vẫn còn nhiều người dùng nhóm thuốc này trong việc diệt trừ cỏ dại trên đồng ruộng. Đây là điều rất đáng lo ngại. Cái chính là các địa phương phải tuyên truyền làm sao cho bà con nhận thức được tác hại khi sử dụng nhóm thuốc này, từ đó tự giác hạn chế sử dụng”.
DƯƠNG MINH
Paraquat là loại hóa chất cực độc có trong thuốc diệt cỏ. Hiện trên thị trường thuốc diệt cỏ chứa hoạt chất paraquat có các nhãn hiệu như: Glamoxone, Cyclone, Surefire, Prelude... Các loại thuốc diệt cỏ này gây bỏng nghiêm trọng khi tiếp xúc trực tiếp với cơ thể người.
Glyphosate là thuốc trừ cỏ hậu nẩy mầm (diệt cỏ sau khi cỏ đã mọc). Một số sản phẩm hoạt chất glyphosate sử dụng phổ biến hiện nay gồm: Glyphosan 480 SL; Kanup 480SL; Roundup 480 SC, BM - Glyphosate 41 SL, Confore 480SL... Nhiều quốc gia trên thế giới đang phản đối mạnh mẽ việc sử dụng glyphosate vì nó gây ra các bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh thận, các loại dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ, bệnh đường tiêu hóa, tổn thương dây thần kinh và ung thư...