HTXNN 2 Nhơn Thọ:
Hiệu quả từ kinh doanh đa dịch vụ, đa lĩnh vực
HTXNN 2 Nhơn Thọ (thị xã An Nhơn) được thành lập từ năm 1981, với tổng số 2.517 thành viên; vốn điều lệ 762 triệu đồng. Bộ máy hoạt động của HTX được tổ chức theo mô hình vừa quản lý, vừa điều hành. HTXNN kinh doanh đa dịch vụ, đa lĩnh vực gồm: Làm đất; thủy lợi; bảo vệ thực vật; khuyến nông; sản xuất lúa giống; mua bán vật tư phân bón; tín dụng nội bộ; xây dựng cơ bản vừa và nhỏ; dịch vụ quản lý nghĩa trang nhân dân; quản lý, khai thác, kinh doanh chợ.
Sản xuất, kinh doanh hiệu quả
Tổng số cán bộ quản lý HTX là 12 người, bao gồm Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, bộ phận tài vụ và các tổ dịch vụ thủy lợi, khuyến nông. Thời gian qua, cùng với sự phát triển đi lên của xã, HTX đã đóng góp những kết quả quan trọng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ở địa phương. Sản xuất nông nghiệp từng bước phát triển toàn diện theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Diện tích, năng suất, sản lượng các loại cây trồng không ngừng tăng lên. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển dịch theo hướng phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, đẩy mạnh sản xuất hàng hóa; tăng giá trị trên một đơn vị diện tích. HTX đã hình thành một số vùng sản xuất chuyên canh tập trung gắn với tiêu thụ, các tiến bộ khoa học kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi đã mang lại hiệu quả thiết thực, nhất là sử dụng các loại giống mới có hiệu quả, góp phần tăng nhanh năng suất, chất lượng sản phẩm. Nhiều năm qua, năng suất lúa tại HTX luôn đạt bình quân từ 65 đến 70 tạ/ha.
HTXNN 2 Nhơn Thọ liên kết với các doanh nghiệp xây dựng cánh đồng lớn trên địa bàn xã.
Nhờ đáp ứng được yêu cầu thực tế của bà con nông dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh của HTX ngày càng mạnh lên; doanh thu, lợi nhuận năm sau cao hơn năm trước. Trong năm 2015, doanh thu của HTX đạt 6,25 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế 174,9 triệu đồng. Trong 9 tháng đầu năm 2016, tổng thu gần 4,9 tỉ đồng, đạt 78,6% kế hoạch năm.
Khi hoạt động sản xuất, kinh doanh của HTX phát triển ngày càng lớn mạnh thì đời sống hộ thành viên, nông dân cũng được nâng lên; thu nhập bình quân của thành viên trong HTX từ 25 triệu đồng trong năm 2012 tăng lên 35 triệu đồng trong năm 2015.
Ngoài việc nâng cao chất lượng, hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp. HTX liên kết với các doanh nghiệp xây dựng cánh đồng lớn kết hợp sản xuất lúa giống và sản xuất cỏ seedmix để thực hiện việc tiêu thụ sản phẩm cho thành viên theo Quyết định số 62 của Thủ tướng Chính phủ. Mô hình liên kết sản xuất trên cánh đồng lớn mang lại hiệu quả khá rõ rệt, năng suất lúa giống tăng từ 10 - 20 tạ/ha, giá trị tăng thêm từ quy đổi giữa thóc thịt và thóc giống là 25% và tăng 1,8 lần so với giá trị sản xuất lúa thương phẩm. Đây là mô hình sản xuất tập trung có sự liên kết chặt chẽ giữa 4 nhà: Nhà khoa học, Nhà nước, nhà doanh nghiệp và nhà nông, đã tạo bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao giá trị sản xuất, tăng thu nhập cho thành viên và HTX.
Ông Phạm Văn Tân, Giám đốc HTXNN 2 Nhơn Thọ, cho biết: “Trước đây việc tiêu thụ lúa nguyên liệu chủ yếu thông qua các tư thương bán lẻ tiêu thụ nội bộ, lợi nhuận nằm ở một bộ phận tiểu thương, còn người nông dân không có lãi. Đây là nguyên nhân dẫn đến việc nông dân không thiết tha với nông nghiệp và ngại đầu tư cho nông nghiệp. Nhằm khắc phục tình trạng này, tìm ra hướng đi mới cho nông dân, từ năm 2009 trở lại đây, HTX đã đứng ra làm đầu mối ký hợp đồng với Tổng Công ty Giống cây trồng Thái Bình mỗi vụ sản xuất từ 80 - 100 ha lúa giống. Sản phẩm do nông dân làm ra được doanh nghiệp bao tiêu, không còn bị tư thương ép giá, không còn tình trạng “được mùa mất giá và được giá mất mùa” như trước”.
Theo ông Tân, việc tổ chức liên kết sản xuất lúa giống với doanh nghiệp thì cái lợi rõ nét nhất của hình thức sản xuất này là nông dân sản xuất tập trung hơn nên thuận lợi trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, hạn chế sâu bệnh và đẩy mạnh được cơ giới hóa, qua đó giảm giá thành sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng, đảm bảo số lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm.
Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích, HTX đã chuyển đổi diện tích đất kém hiệu quả, không chủ động nước tưới sang trồng cỏ seedmix làm thức ăn xanh cung ứng cho Trang trại Bò sữa Bình Định. Bước đầu, việc chuyển đổi mang lại hiệu quả, giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống. Trong năm 2015, có 21 hộ hộ nông dân tham gia sản xuất cỏ seedmix trên diện tích 5,7 ha; qua đánh giá kết quả thực hiện mô hình chuyển đổi cây trồng cho thấy, trên cùng một diện tích nếu nông dân trồng lúa đạt năng suất 60 tạ/ha, lợi nhuận mang lại từ 9 - 9,5 triệu đồng/ha, nhưng chuyển đổi sang trồng cỏ seedmix bà con nông dân có lợi nhuận tăng lên từ 20 - 21,5 triệu đồng/ha, cao gấp 2 - 3 lần.
Ngoài ra, HTX còn mở rộng các dịch vụ mới như: quản lý và tổ chức dịch vụ mai táng và xây dựng mộ phần theo yêu cầu của nhân dân trên địa bàn xã; quản lý, khai thác, kinh doanh chợ... Qua đó đã góp phần giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo trong nông nghiệp, nông thôn, từng bước hoàn thành xã nông thôn mới vào cuối năm 2016.
Việc chăm lo đời sống văn hóa tinh thần, xây dựng tình đoàn kết, tương ái giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng thành viên và nhân dân trên địa bàn được HTX hết sức quan tâm, thường xuyên tổ chức thăm hỏi các gia đình thương binh, liệt sĩ và những hộ thành viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, góp phần xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Tổng Công ty Giống cây trồng Thái Bình thu mua lúa giống của nông dân tại HTXNN 2 Nhơn Thọ ngay sau khi thu hoạch.
Phát huy vai trò HTX kiểu mới
Nhìn chung hoạt động của HTXNN 2 Nhơn Thọ có sự thay đổi rõ nét, không chỉ tính ở khía cạnh doanh thu hay lợi nhuận mà còn là sự ổn định trong sản xuất, nâng cao năng suất và quy mô sản xuất, gia tăng gắn kết cộng đồng, giảm thiểu chi phí đầu vào, nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm đầu ra, nâng cao thu nhập của các hộ thành viên và hiệu quả sản xuất kinh doanh của HTX, giải quyết việc làm cho một bộ phận lao động ở nông thôn.
Tuy nhiên, do tính chất của HTXNN là dịch vụ hỗ trợ cho kinh tế hộ thành viên phát triển là chủ yếu, nên lãi từ các khâu dịch vụ sản xuất nông nghiệp mang lại không nhiều, song đây là tính ưu việt của HTX đối với thành viên, thể hiện vai trò của HTX kiểu mới. Vì vậy, củng cố, kiện toàn, nâng cao vai trò và hiệu quả hoạt động nhằm góp phần nâng cao đời sống của nông dân ở nông thôn là vấn đề luôn được HTX quan tâm, nhất là trước yêu cầu xây dựng nông thôn mới hiện nay. Hơn bao giờ hết, các cơ quan chức năng và chính quyền cơ sở cần xem đây là nhân tố quan trọng để phát triển kinh tế ở nông thôn và nâng cao đời sống nông dân, cũng như từng bước công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.
Với chức năng của mình, thời gian qua, được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, các ngành, Liên minh HTX tỉnh cũng đã tổ chức nhiều lớp đào tạo, tập huấn về nâng cao trình độ chuyên môn cho giám đốc và các vị trí chủ chốt của HTX. Hướng dẫn, hỗ trợ HTX tham gia tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; ứng dụng khoa học - kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động. Chủ động xây dựng các chương trình, dự án, bám sát yêu cầu thực tế của địa phương để chủ động đầu tư đa dạng hóa các dịch vụ, ngành nghề kinh doanh phù hợp, nhằm thúc đẩy HTX phát triển một cách bền vững. Xúc tiến sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước trong việc xây dựng hệ thống kênh mương thủy lợi nội đồng; đặc biệt là xây dựng hệ thống giao thông nội đồng nhằm đưa cơ giới hóa vào sản xuất, góp phần đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới ngày càng giàu đẹp./.
PHẠM VĂN THỤY