Vụ sản xuất Đông Xuân 2016-2017: Chuẩn bị chu đáo, điều chỉnh linh hoạt
Ông Phan Trọng Hổ
Hiện nay, ngành chức năng và chính quyền các địa phương đang nỗ lực khắc phục hậu quả mưa lũ, đồng thời chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai sản xuất vụ Đông Xuân (ĐX) 2016-2017. Phóng viên Báo Bình Định đã phỏng vấn ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, xung quanh vấn đề này.
* Xin ông cho biết, đợt mưa lũ xảy ra vào đầu tháng 11 này đã tác động như thế nào đối với sản xuất nông nghiệp tỉnh ta?
- Có thể nói, đợt mưa lũ vừa qua đã gây nhiều thiệt hại về tài sản của người dân. Riêng đối với lĩnh vực nông nghiệp, theo thống kê chưa đầy đủ, mưa lũ đã làm 23 km đê kè, 2,74 km bờ sông, 19,86 km kênh mương sạt lở; 11 đập dâng nhỏ hư hỏng; 128 đập tạm, đập bổi bị lũ cuốn trôi. Mưa lũ còn làm cho 1.744 ha lúa Mùa và 641 ha màu bị ngập, 3.556 con gia súc, gia cầm bị chết, bị lũ cuốn trôi.
Hiện các địa phương đang nỗ lực khắc phục tạm kênh mương nội đồng bị mưa lũ làm hư hỏng. Nhiều địa phương cũng đã hỗ trợ người dân khắc phục diện tích đất bị sa bồi thủy phá để đưa vào sản xuất trong vụ ĐX. Sở NN&PTNT cũng đã cấp phát cho các địa phương hàng chục ngàn bao cát để khôi phục các kênh mương bị sạt lở, đắp các đập tạm để lấy nước phục vụ sản xuất, đồng thời phối hợp với chính quyền các địa phương kiểm tra, xác định cụ thể thiệt hại trên lĩnh vực nông nghiệp, báo cáo UBND tỉnh và Trung ương xem xét hỗ trợ khắc phục thiệt hại.
Khách quan nhìn nhận, đợt mưa lũ vừa qua cũng mang lại nhiều lợi ích cho sản xuất nông nghiệp khi nhiều đối tượng sâu bệnh gây hại đã bị triệt tiêu. Các loại chất thải nông nghiệp, thuốc hóa học và vi khuẩn có hại trên đồng ruộng được rửa trôi; đồng ruộng được cung cấp lượng phù sa cần thiết. Mưa lũ cũng đã góp phần giúp giải quyết áp lực về nguồn nước tưới, nước sinh hoạt cho người dân.
* Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh, mùa mưa năm 2016 sẽ kết thúc muộn. Vậy tỉnh ta có điều chỉnh lịch thời vụ và cơ cấu giống cây trồng vụ ĐX 2016-2017 nhằm hạn chế tác động bất lợi của thời tiết?
- Vụ ĐX 2016-2017, tỉnh ta có kế hoạch sản xuất 47.800 ha lúa, 2.563 ha bắp, 7.651 ha đậu phụng, trên 6.314 ha rau đậu các loại, 12.630 ha mì và trên 1.000 ha mía. Nhằm đảm bảo hiệu quả vụ sản xuất, trên cơ sở điều kiện thực tế, diễn biến của thời tiết, lượng nước hiện hữu; dự báo, dự tính lượng nước trong mùa mưa năm nay và đề xuất của chính quyền các địa phương, Sở NN&PTNT đã xây dựng lịch thời vụ và cơ cấu giống lúa chung của tỉnh hướng dẫn nông dân thực hiện. Đối với lịch thời vụ sản xuất lúa, trên chân đất sản xuất 3 vụ lúa/năm, gieo sạ từ ngày 25.11 đến ngày 5.12.2016, cho lúa trỗ tập trung từ ngày 10 - 25.2.2017. Chân ruộng 2 vụ lúa/năm, hướng dẫn nông dân xuống giống từ ngày 10 - 25.12.2016, cho lúa trỗ tập trung từ ngày 10 - 25.3.2017. Đối với chân ruộng thấp trũng, nước rút đến đâu gieo sạ đến đó.
Trên cơ sở cơ cấu giống lúa chung của tỉnh, các địa phương căn cứ đặc điểm, thời gian sinh trưởng của từng giống lúa, lấy mốc thời điểm cho lúa trỗ tránh được điều kiện bất lợi của thời tiết để bố trí thời điểm gieo sạ phù hợp cho từng vùng, từng điều kiện cụ thể. Cơ cấu giống lúa vụ ĐX 2016-2017, đối với chân đất sản xuất 2 vụ lúa/năm sử dụng các giống chủ lực: ĐV 108, Khang dân đột biến, ĐB 6, VTNA 2. Chân đất sản xuất 3 vụ lúa/năm sử dụng giống chủ lực: ĐV 108, Khang dân đột biến, TBR 36, PC 6, KD 28. Đối với diện tích sản xuất lúa lai, hướng dẫn nông dân sử dụng các giống: TH 3-3, TH3-5, Nhị ưu 838, Nhị ưu 838 KBL, CT16, Bio404, Sut 89, Syn 6, Đăc ưu 11.
Các địa phương căn cứ đặc điểm, thời gian sinh trưởng của từng giống lúa, lấy mốc thời điểm cho lúa trỗ tránh được điều kiện bất lợi của thời tiết để bố trí thời điểm gieo sạ phù hợp cho từng vùng, từng điều kiện cụ thể.
Huyện Hoài Ân huy động phương tiện hỗ trợ người dân xã Bok Tới khắc phục diện tích đất sa bồi thủy phá để đưa vào sản xuất vụ ĐX 2016-2017. Ảnh: T.SỸ
* Xây dựng vùng sản xuất tập trung gắn với tiêu thụ sản phẩm là một trong những giải pháp quan trọng trong thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Vấn đề này được thực hiện như thế nào trong vụ sản xuất ĐX 2016-2017, thưa ông?
- Vụ ĐX là mùa vụ sản xuất quan trọng nhất trong năm, chiếm tỉ trọng lớn về giá trị sản xuất nông nghiệp cả năm và là vụ sản xuất có nhiều yếu tố thuận lợi, nên ngành Nông nghiệp tỉnh sẽ đẩy mạnh việc xây dựng vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với bao tiêu sản phẩm, có sự tham gia của 4 nhà (nhà khoa học, nhà nước, nhà nông và doanh nghiệp).
Theo kế hoạch, vụ ĐX 2016-2017 tỉnh ta sẽ xây dựng 164 cánh đồng mẫu lớn (CĐML) với diện tích 5.776 ha, trong đó có 152 CĐML sản xuất lúa, 12 CĐML sản xuất bắp, đậu phụng, đậu phụng xen mì. Hiện các địa phương đã quy hoạch diện tích đất sản xuất và tư vấn, hướng dẫn cho nông dân lựa chọn các loại giống cây trồng để sản xuất. Nhiều doanh nghiệp (DN) cũng đã đăng ký tham gia xây dựng CĐML với nhiều hình thức hỗ trợ khác nhau.
Vụ sản xuất này, Sở NN&PTNT sẽ phối hợp với các huyện: Phù Cát, Tây Sơn, Phù Mỹ, Vân Canh, Vĩnh Thạnh cùng các DN xây dựng và phát triển CĐML sản xuất mì gắn với bao tiêu sản phẩm. Bên cạnh đó, nhân rộng mô hình trồng mì xen đậu phụng trên đất xám, đất cát đã được đánh giá, khẳng định có hiệu quả trong thời gian qua để nâng cao hiệu quả sản xuất.
Sở NN&PTNT cũng sẽ lựa chọn chính sách đầu tư, thu mua nguyên liệu mía phù hợp, khả thi, tham mưu UBND tỉnh cho chủ trương và triển khai đến các địa phương, hộ nông dân; vận động nông dân duy trì diện tích mía hiện có và trồng mới theo kế hoạch, đồng thời xây dựng thí điểm mô hình CĐML ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất mía, rút kinh nghiệm nhân ra diện rộng.
Đối với việc xây dựng cánh đồng lớn, nếu UBND tỉnh phê duyệt và cho phép HTXNN Phước Hưng cùng Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình thực hiện dự án cánh đồng lớn liên kết sản xuất lúa giống, quy mô diện tích 100 ha trong vụ ĐX 2016-2017, Sở NN&PTNT sẽ phối hợp với UBND huyện Tuy Phước và xã Phước Hưng hỗ trợ HTX và DN thực hiện dự án. Sở sẽ tiếp tục thực hiện tốt chính sách phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn theo tinh thần Quyết định 20/2015 của UBND tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho các HTX, DN và nông dân cùng hợp tác phát triển sản xuất kinh doanh theo hướng bền vững.
* Xin cảm ơn ông!
PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)