Vào vụ thu hoạch mì: Mất mùa, giá thấp
Giữa tháng 10 đến nay, nông dân trên địa bàn tỉnh khẩn trương vào vụ thu hoạch mì để tránh thiệt hại do mưa lũ kéo dài. Tuy nhiên, mới vào đầu vụ thu hoạch mà giá mì khá thấp cùng với năng suất mì giảm nên nông dân không vui.
Do giá mì thấp, một số nông dân trồng mì ở Cát Hiệp thu hoạch mì về xắt lát phơi khô, dự trữ làm thức ăn chăn nuôi. Ảnh: NGUYỄN HÂN
Giá mì nguyên liệu giảm mạnh
Ông Vũ Quốc Bảo, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phù Cát, cho biết: Năm nay, do hạn hán kéo dài nên năng suất mì trên địa bàn huyện giảm sút. Các năm trước, thời tiết thuận lợi, năng suất mì tại địa phương đạt từ 26 - 28 tấn/ha; năm nay chỉ đạt 18 - 20 tấn/ha.
Một khó khăn khác đối với người trồng mì là giá mì đang có chiều hướng giảm mạnh. Hiện giá thu mua của các thương lái tại rẫy dao động từ 800 - 900 ngàn đồng/tấn mì tươi, giảm 300 - 500 ngàn đồng/tấn so với đầu vụ thu hoạch năm trước. Với mức giá này, theo tính toán của nông dân, 1 ha mì trồng trong thời gian từ 10 - 11 tháng chỉ thu được từ 16 - 18 triệu đồng. Trong khi đó, chi phí sản xuất như phân bón, công lao động, vận chuyển năm nay lại tăng cao, nên hầu hết người trồng mì lãi rất thấp, thậm chí bị thua lỗ.
Ông Đào Văn Chung, nông dân ở thôn Hòa Đại, xã Cát Hiệp, huyện Phù Cát, trồng 2 ha mì, cho biết: “Vụ thu hoạch năm ngoái, giá mì tươi tăng liên tục, vào chính vụ thương lái mua tại ruộng lên đến 1,4 - 1,6 triệu đồng/tấn; thu hoạch đến đâu thương lái mua ngay đến đó. Vụ này, giá mì chỉ ở mức 900 ngàn đồng/tấn, giảm đến 500 ngàn đồng/tấn. Với mức giá này, nông dân trồng mì tại địa phương chỉ từ huề vốn đến thua lỗ chứ không có lãi”.
Nông dân Nguyễn Đình Phú, ở thôn Hội Vân, xã Cát Hiệp, cho biết thêm: “Vụ mì năm nay, gia đình tôi trồng 0,5 ha. Cuối tháng 6, đầu tháng 7.2016, khô hạn kéo dài, mì chết nhiều, số còn lại năng suất rất thấp. Hiện tôi đã thu hoạch xong toàn bộ diện tích mì nhưng chỉ được 10 tấn, bán cho thương lái chỉ được 9 triệu đồng, giảm hơn một nửa so với các vụ trước. Mì vừa mất mùa, mất giá, nên vụ mì này thất thu nặng”.
Theo ông Vũ Quốc Bảo, nhiều năm qua, Phù Cát là vùng nguyên liệu trọng điểm của nhà máy chế biến tinh bột sắn Phù Mỹ, với diện tích 2.554 ha, tập trung chủ yếu tại các xã: Cát Hiệp, Cát Sơn, Cát Lâm, Cát Trinh, Cát Tân, Cát Hanh... Nhờ được cơ quan Khuyến nông xây dựng mô hình sản xuất và chuyển giao các giống mì cao sản nên hầu hết diện tích mì ở đây được trồng các giống mì mới như: KM 94, KM 98, KM 140. Tuy nhiên, giá mì tươi năm nay giảm mạnh làm người trồng mì rất lo lắng, thu nhập giảm sút. Nếu nhà máy không có chính sách hỗ trợ người trồng mì trong thời gian đến, e rằng rất khó giữ vững vùng nguyên liệu.
Tại huyện Tây Sơn, thời điểm này, nông dân cũng đang tập trung thu hoạch 2.700 ha mì nguyên liệu. Tuy nhiên, do năng suất mì thấp, hàm lượng tinh bột kém, giá lại giảm nên chẳng mấy ai vui. Ông Thi Văn Lợi, ở thôn 1, xã Tây Giang, huyện Tây Sơn, rầu rĩ: “Năm nay, gia đình tôi trồng 4 sào mì. Do các đợt nắng nóng kéo dài hồi giữa năm nên cây mì cho năng suất và tinh bột rất kém. Hiện thương lái thu mua tại rẫy chưa đến 1 triệu đồng/tấn mì tươi, nên nhiều hộ xắt lát phơi khô để dành chăn nuôi heo, bò”.
Theo ông Đặng Vĩnh Kính, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Tân, huyện Tây Sơn, trên địa bàn xã có khoảng 250 ha đất trồng mì. Đầu vụ, nắng nóng đã làm chết khoảng 50% diện tích; đến khi thu hoạch thì mì mất năng suất, tinh bột thấp, nên chỉ được nhà máy thu mua ở mức dưới 1 triệu đồng/tấn mì tươi. Trong khi đó, ngày công lao động, chi phí vật tư, phân bón, công thu hoạch tăng, dẫn đến việc người trồng mì bị thua lỗ.
Giá mua giảm do xuất khẩu gặp khó
Theo ông Đỗ Văn Tâm, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty CP Chế biến tinh bột sắn xuất khẩu Bình Định (nhà máy đặt tại xã Mỹ Hiệp, huyện Phù Mỹ), từ giữa tháng 10 đến nay, công ty mua mì nguyên liệu của nông dân với các mức giá gồm: mì có hàm lượng tinh bột đạt 30% giá 1,42 triệu đồng/tấn, mì có hàm lượng tinh bột 25% giá 1,22 triệu đồng/tấn, mì hàm lượng tinh bột dưới 20% giá 920 ngàn đồng/tấn.
“So với cùng kỳ năm ngoái, giá mì nguyên liệu năm nay thấp hơn từ 300 - 350 ngàn đồng/tấn vì việc xuất khẩu tinh bột mì gặp khó khăn; đặc biệt là thị trường Trung Quốc giá nhập khẩu tinh bột hạ thấp. Bên cạnh đó, do nắng hạn kéo dài nên nhiều diện tích mì trên địa bàn tỉnh bị thiệt hại, hàm lượng tinh bột hầu hết chỉ đạt dưới 20%, dẫn đến giá thu mua của nhà máy thấp” - ông Tâm thừa nhận.
Ông Lê Thanh Hà, Quyền Giám đốc Công ty CP Chế biến tinh bột sắn xuất khẩu Bình Định, chia sẻ: Với giá xuất khẩu tinh bột mì ở mức thấp và khó khăn như hiện nay thì việc sản xuất của nhà máy hầu như không có lãi. Tuy nhiên, bằng trách nhiệm với nông dân tại các vùng nguyên liệu, công ty vẫn duy trì sản xuất và đảm bảo thu mua hết mì nguyên liệu cho nông dân. Thời điểm này, mỗi ngày, nhà máy thu mua trên 300 tấn mì nguyên liệu; đồng thời, cam kết sẽ đảm bảo thu mua hết lượng mì nguyên liệu thu hoạch sau mưa lũ. Để chia sẻ một phần khó khăn cho nông dân, công ty hỗ trợ thêm tiền công vận chuyển với mức 80.000 đồng/tấn đối với những vùng xa nhà máy.
“Trong tình thế khó khăn, công ty đang xúc tiến tìm kiếm các thị trường xuất khẩu mới, để nâng mức thu mua mì nguyên liệu, đảm bảo sản xuất có lãi” - ông Hà cho biết.
NGUYỄN HÂN