Nỗi niềm trưởng thôn mùa cứu trợ
Giữa những ngày nước lũ bao vây các thôn làng trong tỉnh, theo chân các đoàn cứu trợ, chúng tôi ghi được những nỗi niềm của người làm trưởng thôn.
Hôm ấy, ngày 4.11, đoàn cứu trợ về với 100 hộ dân xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước. Giữa thời điểm người dân khắp nơi ở khu Ðông bị chia cắt bởi nước lũ, mỗi thùng mì, chai nước đều mang ý nghĩa “một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Thế nhưng, dẫn đoàn cứu trợ xuống địa bàn thôn để cấp phát quà, Trưởng thôn Lộc Hạ lại lo ngay ngáy. Bởi cả thôn gồm vài trăm hộ nhưng quà cứu trợ chỉ có 100 suất, chọn hộ dân sao cho vừa với số quà là cả một vấn đề. Bàn bạc tới lui, đoàn cứu trợ quyết định chọn 2 xóm của thôn để trao quà.
Trong quá trình cất bốc quà xuống sõng để chuyển đến hộ dân, nhiều hộ ở các xóm khác tất bật chèo sõng đến tận nơi để xin nhận quà. Nghe thông báo mình không nằm trong diện được chọn tặng quà, bà con than thở: “Xóm đó được nhận quà vì bị ngập lụt. Xóm của tui không được nhận quà vì không ngập lụt đúng không?”. Bà con còn trách, họ “bơi” sõng cả một đoạn đến đây mà không được nhận quà thì bất công quá; lại có người hiến kế: “Ai có mặt thì phát cho vài gói về ăn đỡ đói cũng được”.
Ông trưởng thôn và đoàn cứu trợ phải thuyết phục theo hướng: Ðoàn cứu trợ họ chọn các xóm này để hỗ trợ trước, rồi sẽ còn có nhiều đoàn khác đến hỗ trợ nữa, chuyện mới tạm yên. Ấy vậy mà, sau khi phân bổ hết số quà, nét mặt ông trưởng thôn vẫn cứ khổ sở. Số là, quà đã phát hết cho từng nhà nhưng có 2 hộ bị thiếu quà. Cảnh người có người không sẽ dễ khiến người ta so bì. Ông trưởng thôn đề xuất, đoàn cứu trợ cho xin thêm 2 thùng mì tôm để phát cho 2 hộ này; trường hợp đoàn hết quà cứu trợ, ông sẽ chạy đi tìm mua 2 thùng mì khác để phát cho họ. Ðến khi đoàn cứu trợ quyết định hỗ trợ thêm 2 thùng mì và nước uống để cấp phát cho hộ còn thiếu, nét mặt ông trưởng thôn mới dãn ra đôi chút.
Ở một lần khác, đoàn cứu trợ muốn nhanh chóng phát quà để kịp đi nơi khác nhưng một trưởng thôn ở huyện Phù Mỹ nhất quyết xin được chậm đôi chút để đọc tên theo đúng danh sách. Bởi ông từng gặp cảnh khó xử khi một số người tự nhận là nhận quà thay cho hộ khác, đến khi chủ hộ theo danh sách xuất hiện và phủ nhận việc nhờ người nhận thay, thì đoàn cứu trợ lại không còn quà để hỗ trợ. “Mà quà đã trao tay người dân rồi, đòi lại khó lắm!” - ông trưởng thôn này tâm sự.
Nhiều vị trưởng thôn cho rằng, giá trị quà tặng của các suất quà cũng làm họ đau đầu. Thực tế là các đoàn cứu trợ khẩn cấp thường về đột ngột và nhiều lúc không kịp thông báo giá trị suất quà. Vì vậy, người trưởng thôn gặp khó khăn trong công tác điều phối, phân bổ. Những hộ khó khăn thường được ưu tiên nhận quà trước và thông thường đây là những phần quà cứu trợ có giá trị nhỏ như mì tôm và nước uống. Theo thứ tự, những hộ ít khó khăn hơn sẽ được nhận quà của những đoàn cứu trợ đến sau. Nhỡ phần quà sau trị giá lớn hơn phần quà trước thì người trưởng thôn lại tiếp tục gánh phải thị phi.
HÀ THANH