TRÊN DIỄN ĐÀN QUỐC HỘI
Góp ý Dự thảo Luật thủy lợi
Sáng 14.11, tiếp tục kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XIV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về Dự án Luật thủy lợi. Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) đã góp ý về Dự án luật nói trên. Dưới đây là nội dung góp ý của đại biểu Nguyễn Văn Cảnh.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh góp ý Dự thảo Luật thủy lợi.
Thứ nhất, về nguyên tắc và căn cứ định giá dịch vụ thủy lợi quy định tại Điều 37
Tôi đồng tình với dự thảo Luật về nguyên tắc định giá, căn cứ định giá. Tuy nhiên, cần phân biệt rõ hơn đối với từng đối tượng sử dụng nước.
Đối với doanh nghiệp có thể tạo được thu nhập hàng trăm triệu đồng trên 1 héc ta thì việc khuyến khích xã hội hóa hạ tầng thủy lợi và tính theo giá thị trường là phù hợp; nhưng đối với nông dân, những người mà Nhà nước đang có nhiều chính sách hỗ trợ để họ yên tâm phát triển nông nghiệp, cần tạo điều kiện để các yếu tố đầu vào phải thấp để người dân sống được bằng nông nghiệp như chính sách vừa rồi Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 55/2010/QH12 về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Việc chuyển phí sang giá đối với các đối tượng là người nông dân, nếu không xem xét kỹ lưỡng, thì so với Nghị quyết 55, chính sách trong dự thảo luật không đồng bộ để tạo thuận lợi cho ngành nông nghiệp phát triển. Theo tôi, một trong những mục đích chính của việc chuyển từ phí sang giá là để người dân ý thức hơn việc sử dụng nước tiết kiệm, vì vậy, khi người dân sử dụng nước ở mức độ bình thường thì chỉ thu giá ở mức tương đương với mức phí trước đây và cũng duy trì các chính sách hỗ trợ như trước đây để đảm bảo ổn định sản xuất cho người dân. Đối với hộ gia đình, cá nhân nào sử dụng vượt quá mức bình quân thì lúc đó dự thảo luật quy định bắt đầu thu giá dịch vụ thủy lợi theo thị trường nhưng cũng đảm bảo lộ trình hợp lý.
Việc xác định mức sử dụng nước ở khối lượng nào là hợp lý để bắt đầu thu giá dịch vụ thủy lợi thì rất khó, vì vậy việc này cần Bộ NN&PTNT dành rất nhiều thời gian để tổng hợp, tính toán định mức sử dụng nước cho từng nhóm cây trồng một cách hợp lý, khả thi. Ví dụ, hiện nay đối với cây lúa, bình quân người dân sử dụng khoảng 5.000 lít nước để tạo ra 1 kg lúa. Nếu người dân áp dụng tốt kỹ thuật làm đất, sử dụng máy móc, thiết bị phù hợp thì có thể chỉ sử dụng 3.500 lít nước/kg lúa. Như vậy, các văn bản chi tiết có thể quy định sẽ áp mức giá theo thị trường đối với số lượng nước vượt 3.500 lít nước khi người dân làm ra 1 kg lúa. Quy định được định mức như vậy sẽ khuyến khích người dân áp dụng đúng kỹ thuật, cơ giới hóa hợp lý để sử dụng nước tiết kiệm trong sản xuất nông nghiệp.
Nội dung thứ hai, tại Điểm d, Khoản 1, Điều 5
Dự thảo Luật quy định Nhà nước có chính sách hoạt động thủy lợi và hỗ trợ tổ chức, cá nhân áp dụng khoa học, công nghệ tiên tiến để xây dựng và hoàn thiện hệ thống thủy lợi nội đồng, thủy lợi quy mô nhỏ trên địa bàn cấp xã, hệ thống tưới tiêu tiết kiệm nước, thủy lợi phục vụ nuôi trồng thủy sản và chuyển đổi cơ cấu cây trồng.
Khi đi giám sát ở Tây Nguyên về việc ứng dụng công nghệ trong tưới tiêu, qua trao đổi với một số doanh nghiệp, họ cho chúng tôi biết việc đầu tư hệ thống tưới phun, tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước có thể triển khai được về mặt kỹ thuật, sẽ mang lại hiệu quả trong sản xuất, nhưng đối với công tác bảo vệ các thiết bị đắt tiền này trên một diện tích canh tác quá rộng là ngoài khả năng của doanh nghiệp. Vì vậy, tôi đề nghị ngoài các chính sách của nhà nước được quy định trong dự thảo Luật, các chính sách về hỗ trợ về kỹ thuật, vốn, thuế ở các văn bản pháp luật khác, dự thảo luật cần quy định bổ sung một nội dung là nhà nước hỗ trợ việc bảo đảm tài sản là hệ thống tưới tiêu tiết kiệm nước sẽ không bị xâm hại, trộm cắp.
Tôi xin đưa ra một giải pháp, đó là Nhà nước sẽ hỗ trợ việc đánh dấu ký hiệu trên tài sản là hệ thống, thiết bị tưới tiết kiệm nước để tài sản này khi bị mất cắp sẽ không thể tiêu thụ được trên thị trường, không thể được sử dụng bởi tổ chức, cá nhân khác, có như vậy chúng ta mới hạn chế tối đa việc hệ thống, thiết bị này bị mất cắp. Từ đó sẽ tạo điều kiện tốt hơn để cho tổ chức, cá nhân mạnh dạn đầu tư các hệ thống, phương tiện, thiết bị tưới tiêu tiết kiệm nước một cách quy mô, đem lại hiệu quả cho sản xuất, góp phần duy trì sự bền vững của các nguồn nước.
ĐBQH NGUYỄN VĂN CẢNH