Thúc đẩy sáng tạo thiết bị tự làm ở trường nghề
Những năm qua, phong trào sáng tạo thiết bị dạy nghề tại Trường Cao đẳng nghề Quy Nhơn và Cao đẳng nghề Cơ điện - Xây dựng và Nông lâm Trung bộ đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tại Hội thi thiết bị đào tạo tự làm toàn quốc diễn ra đầu tháng 11.2016, tại TP Cần Thơ, cả 9 thiết bị dự thi của đoàn Bình Ðịnh đều có giải (1 giải Nhì, 2 giải Ba và 6 giải Khuyến khích).
Sinh viên thực hành tại thiết bị Hệ thống điện và động cơ xe Attila Victoria của tác giả Đỗ Ngọc Hùng (người đứng giữa).
Sáng tạo để phát triển
Lần đầu tiên được cử đi dự thi Hội thi thiết bị dạy nghề toàn quốc, giáo viên Đỗ Ngọc Hùng (Khoa Công nghệ ô tô, Trường Cao đẳng nghề Quy Nhơn) đã giành được giải Nhì. Mô hình hệ thống điện và động cơ xe Attila Victoria của anh được đánh giá cao về tính sáng tạo, tự làm và khả năng tích hợp, dễ dàng tháo lắp, chuyển đổi mục đích để phục vụ cho nhiều bài giảng khác nhau.
Anh Hùng cho biết: “Trước đây, khoa Công nghệ ô tô có 4 mô hình động cơ và 1 mô hình điện xe máy, chủ yếu là xe đời cũ, xe số. Mô hình về xe tay ga chưa có. Mô hình tích hợp cả hệ thống điện và hệ thống động cơ cũng chưa có. Vì thế, tôi mày mò nghiên cứu thêm trên mạng, dựa trên những thiết bị sẵn có của xưởng để tạo thành một thiết bị giảng dạy đạt hiệu quả cao”.
Anh Trần Văn Thắng (giáo viên Khoa Khoa học cơ bản, Trường Cao đẳng nghề Cơ điện - Xây dựng và Nông lâm Trung bộ) tác giả Mô hình dàn trải, lắp ráp máy tính để bàn (giải Ba) cho biết: Điều đáng ghi nhận là sự hứng thú, tiếp thu nhanh của học viên, sinh viên trong các bài giảng có thiết bị. Lúc trước, sinh viên chỉ được hình dung và thực hành trên những mô hình nhỏ lẻ, thiếu tính bao quát. Với mô hình hiện tại, sinh viên dễ dàng kết hợp kiến thức của bài giảng mới và cũ để thông hiểu vấn đề và thực hành..
Phụ trách giảng dạy bộ môn mới thành lập vào năm 2013 là Lập trình vi điều khiển, giáo viên Nguyễn Văn Loi (thuộc Phòng Đào tạo và Hợp tác quốc tế, Trường Cao đẳng nghề Cơ điện - Xây dựng và Nông lâm Trung bộ) đã nỗ lực tìm tòi, sáng tạo. Từ năm 2013 đến nay, anh đã hoàn thiện được 2 thiết bị tự làm và đều đoạt giải Ba toàn quốc. Chia sẻ về việc sáng tạo ra thiết bị Bàn thực hành vi điều khiển lần này, anh Loi cho biết: “Vì là môn học liên quan đến công nghệ mới nên ngoài tìm hiểu trên mạng, tôi còn vào một xưởng sản xuất vi điều khiển ở tại TP Hồ Chí Minh để tìm hiểu, tham khảo thêm. Quá trình tạo ra thiết bị cũng gặp không ít khó khăn vì các linh kiện được mua từ nhiều hãng, có thông số chưa đồng bộ, cần phải được cân chỉnh nhiều lần”.
Điều đáng nói, quá trình sáng tạo, hoàn thiện thiết bị tự làm, các giáo viên đều có sự tham gia của học viên, sinh viên. Giáo viên Nguyễn Văn Loi cho biết, thiết bị của anh có sự tham gia của 3 sinh viên và tùy vào khả năng của sinh viên mà vai trò đóng góp khác nhau. Từ việc cùng thầy sáng tạo các thiết bị mới, sinh viên cũng được vun đắp thêm đam mê sáng tạo và nghiên cứu khoa học.
Nhân rộng thiết bị tại giảng đường
Nhấn mạnh về tính tiết kiệm của thiết bị tự làm, các trường nghề đều có nhiều chính sách động viên, khuyến khích giáo viên sáng tạo thiết bị dạy nghề. Những năm qua, Trường Cao đẳng nghề Quy Nhơn có hàng trăm thiết bị tự làm ra đời và được đánh giá cao tại hội thi các cấp. Trong đó, các khoa như: Công nghệ ô tô, Cơ khí, Điện, Điện tử công nghiệp dẫn đầu về phong trào thiết bị tự làm.
Ông Ngô Xuân Thủy, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Giáo viên có thiết bị dạy nghề đoạt giải sẽ được khen thưởng, xét thi đua tại nhà trường. Mỗi năm, từ đề xuất của các khoa, trường đều hỗ trợ kinh phí với mức thấp nhất là 10 triệu đồng và cao nhất là 50 triệu đồng để hỗ trợ sáng tạo thiết bị tự làm!”.
Cũng nhấn mạnh vào tính tiết kiệm, giảm gánh nặng tài chính cho nhà trường, hiệu quả trong giảng dạy của thiết bị tự làm, ông Vũ Huy Mai, Trưởng phòng Đào tạo và Hợp tác Quốc tế, Trường Cao đẳng nghề Cơ điện - Xây dựng và Nông lâm Trung bộ, cho biết: “Thời gian tới, nhà trường định hướng các thiết bị tự làm sẽ tập trung ứng dụng công nghệ cao, hiện đại; đồng thời, đẩy mạnh thiết bị tự làm ở lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp. Ngoài ra, trường cũng nhân rộng các thiết bị hiệu quả để phục vụ giảng dạy. Chẳng hạn, Mô hình dàn trải, lắp ráp máy vi tính đã được nhân thành 4 mô hình; Bàn thực hành vi điều khiển cũng được nhân thêm 1 mô hình...”.
NGUYỄN MUỘI