Phát hiện một số công cụ đồ đá cũ tại La Vuông
Mới đây, trong một chuyến khảo sát Trường Lũy được xây dựng dưới thời nhà Nguyễn đoạn chạy qua thôn La Vuông, xã Hoài Sơn, huyện Hoài Nhơn, đoàn khảo sát phối hợp giữa Bảo tàng Tổng hợp Bình Định, Viện Khảo cổ học và một số chuyên gia nước ngoài đã tình cờ phát hiện một số công cụ đồ đá cũ tại địa điểm này (ảnh).
Số công cụ đá này bao gồm: 2 chiếc rìu đá, 2 mảnh tước hình rìu, 2 mảnh tước thường, 1 hạch đá, 1 hòn ghè và 1 mảnh tước đa diện. Những công cụ đồ đá này hiện đang được bảo quản tại kho của Bảo tàng Tổng hợp Bình Định. Tất cả các hiện vật đá này đều được chế tác từ nguyên liệu đá sa thạch màu đen nâu, rất nặng và cứng.
Để khẳng định chắc chắn đây chính là những công cụ đồ đá nguyên thủy và xác định đúng niên đại, số hiện vật bằng đá này được gửi ra Viện Khảo cổ học để các chuyên gia về công cụ đồ đá thẩm định. Căn cứ vào loại hình, kỹ thuật chế tác và chất liệu đá, các chuyên gia bước đầu đưa ra nhận định đây chính là những công cụ đồ đá thuộc thời Sơ kỳ đá cũ có niên đại cách đây khoảng 4 vạn- 7 vạn năm.
Quảng Ngãi, một tỉnh nằm sát Bình Định về phía bắc cũng sớm phát hiện được di chỉ đồ đá cũ. Trong đợt khảo sát điền dã năm 1978, cán bộ nghiên cứu thuộc Viện Khoa học Xã hội tại TP Hồ Chí Minh đã phát hiện dấu vết nền văn hóa đá cũ nằm ở bậc thềm cổ, có độ cao tuyệt đối 20-30m, thuộc địa điểm Gò Trá, thôn Trà Bình, xã Tịnh Thọ, huyện Sơn Tịnh. Hiện vật phát hiện được gồm có rìu tay, hạch đá, công cụ mũi nhọn hình tam diện và khá nhiều mảnh tước đá. Các công cụ đá được chế tác từ thạch anh, sa thạch, phân bố rải rác trên mặt gò. Đây cũng là một cơ sở để suy đoán sự tồn tại của thời kỳ đồ đá cũ trên địa bàn các huyện miền núi phía tây Bình Định, đặc biệt là khu vực xã miền núi Hoài Sơn, Hoài Nhơn giáp ranh với Quảng Ngãi.
Với việc phát hiện được những công cụ đồ đá cũ tại La Vuông, bước đầu có thể khẳng định trên đất Bình Định thời xa xưa đã có người nguyên thủy sinh sống. Việc phát hiện di tích đồ đá cũ tại Bình Định sẽ bổ sung thêm vào bản đồ di tích đồ đá cũ Việt Nam thêm một địa điểm mới, góp phần khẳng định chắc chắn sự tồn tại của thời kỳ đồ đá cũ thời xa xưa trên lãnh thổ Việt Nam.
NGUYÊN VIỆT