Nhìn lại kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập năm học 2013-2014:
Nhận diện rõ hơn chất lượng dạy và học
Ðiều đáng mừng nhất của Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập năm 2013-2014 là chất lượng các đề thi vào trường chuyên khá tốt, các đề vào trường không chuyên cũng tương đối ổn (trừ môn tiếng Anh). Nhờ bao quát chương trình, có tính phân hóa cao nên đề thi đã phân loại được thí sinh, phần nào phản ánh trung rõ hơn thực chất lượng dạy - học ở cấp THCS của các địa phương.
Điểm chuẩn cao hơn năm ngoái
Thống kê cho thấy, so với năm ngoái, điểm chuẩn vào các trường THPT công lập không chuyên năm nay tăng bình quân 2-6 điểm. Một số trường có điểm chuẩn tăng cao như THPT Nguyễn Trân (tăng 7 điểm) xếp đầu tỉnh, THPT số 1 Phù Mỹ và THPT Quang Trung (tăng 6,5 điểm), THPT số 3 Phù Cát (tăng 6,25 điểm), THPT số 2 Tuy Phước (tăng 5,5 điểm).
Theo nhiều hiệu trưởng, điểm chuẩn vào các trường năm nay sở dĩ tăng cao là do đề thi trải rộng kiến thức, học sinh trung bình có thể kiếm được 4-5 điểm. Một số giáo viên trường chuyên nhìn nhận tích cực rằng, các đề thi vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn năm nay “chất lượng nhất” từ trước đến nay, khi phần nào xóa được lo lắng đề Toán, Ngữ văn, tiếng Anh (đề thi chung) sẽ “cản” học sinh có năng khiếu vào trường. Theo thống kê điểm các môn chung toàn trường, chỉ có 16% dưới 5 điểm môn Văn; 1,6% dưới 5 điểm môn Toán và 15,1% dưới 5 điểm môn tiếng Anh. Với môn chuyên, số bài thi đạt điểm dưới 6 cũng khá ít như Toán chỉ có 8, tiếng Anh 3, Sinh 2.
Hai đề thi Ngữ văn và Toán vào lớp 10 công lập không chuyên cũng được đánh giá khá ổn, dù đề Ngữ văn đưa ra vấn đề “khá cũ kỹ” nhưng vừa sức học sinh; đề Toán có sự đổi mới, đặc biệt độ phân tầng rất rõ rệt. Đáng tiếc nhất là đề thi tiếng Anh, khi một số nội dung kiến thức trong đề xa lạ với chương trình tiếng Anh cấp THCS, và kết quả là đã có hơn 73% trong tổng số 16.000 thí sinh dự thi có số điểm dưới 5, trong đó gần 30% là từ 0-0,75 điểm.
Đôi điều băn khoăn
Hằng năm, có thể coi kỳ thi vào lớp 10 là “thước đo” chất lượng đào tạo của phòng GD&ĐT các huyện, thị xã, thành phố, dù rằng độ “thấp”, “cao” còn phụ thuộc khá nhiều vào nội dung các đề thi. Bên cạnh sự phấn khởi khi điểm chuẩn đầu vào các trường THPT công lập không chuyên năm nay cao hơn năm ngoái, nhưng số học sinh không đạt được điểm 5 của các môn khá nhiều. Thực tế này khiến không ít người quan tâm đến ngành giáo dục phải trăn trở. Cụ thể, ở hệ công lập không chuyên, có hơn 5.000 thí sinh dưới 5 điểm môn Ngữ văn (chiếm 32%), 12.000 thí sinh dưới 5 điểm môn Toán (chiếm 76%) và 11.800 thí sinh chưa được 5 điểm môn tiếng Anh (chiếm 73,9%).
So sánh điểm đầu vào lớp 10 các trường THPT công lập trong ba năm gần đây sẽ dễ dàng nhìn ra “sức vươn” của các trường THPT ở huyện Hoài Nhơn. Liên tục 3 năm qua, điểm đầu vào các trường này năm sau luôn cao hơn năm trước. Đặc biệt năm nay, Trường THPT Nguyễn Trân với 27 điểm đầu vào đã “soán” ngôi đầu năm ngoái của Trường THPT Quốc học Quy Nhơn. Một cán bộ Sở GD&ĐT nhìn nhận: “Những năm qua, chất lượng dạy - học của các trường phổ thông huyện Hoài Nhơn liên tục có bước tiến đáng khích lệ, không chỉ các trường nằm ở thị trấn, vùng kinh tế thuận lợi mà cả những vùng còn khó khăn vẫn có điểm đầu vào cao như THPT Lý Tự Trọng, điểm chuẩn năm nay cũng đạt 26 điểm”. Cùng với Hoài Nhơn, huyện Phù Mỹ cũng luôn nằm trong “tốp trên” điểm đầu vào lớp 10.
“Những năm qua, chất lượng dạy - học của các trường phổ thông huyện Hoài Nhơn liên tục có bước tiến đáng khích lệ, không chỉ các trường nằm ở thị trấn, vùng kinh tế thuận lợi mà cả những vùng còn khó khăn vẫn có điểm đầu vào cao như THPT Lý Tự Trọng, điểm chuẩn năm nay cũng đạt 26 điểm”
Ngược lại với Phù Mỹ và Hoài Nhơn, huyện Tây Sơn và Hoài Ân lại có bước tiến khá khiêm tốn. Không tính hai trường bán công mới chuyển sang công lập là Nguyễn Hữu Quang (huyện Phù Cát) và Nguyễn Bỉnh Khiêm (huyện Hoài Ân), điểm chuẩn vào lớp 10 các trường THPT đóng trên địa bàn huyện Hoài Ân gần như “đội sổ”, chẳng hạn Trường THPT Hoài Ân và Trần Quang Diệu (15,25 điểm). Với huyện Tây Sơn, tuy tình hình đã có nhiều cải thiện, nhưng xét mặt bằng chung toàn tỉnh, điểm chuẩn vào các trường THPT đóng trên địa bàn huyện vẫn còn ở mức thấp.
Nhìn lại kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay, tính an toàn, nghiêm túc, công bằng tiếp tục được phát huy. Những sai sót trong các đề thi vào trường chuyên không còn, tạo sự an tâm cho thí sinh, người nhà và cả dư luận xã hội. Với những đề thi có tính phân hóa cao, những học sinh xứng đáng đã được lựa chọn vào học các trường công lập, góp phần hạn chế tình trạng ngồi “nhầm lớp” dẫn đến bỏ học vì không theo được chương trình.
Tuy nhiên, một số giáo viên góp ý rằng, những đề thi năm tới cần mang tính thời sự hơn, giúp cho học sinh cơ hội thể hiện nhận thức của mình về cuộc sống. Bởi, xu hướng hiện nay là “học để thi, thi mới học”, các đề thi đóng vai trò rất quan trọng trong định hướng việc học của học sinh. Hướng các em quan tâm hơn đến những vấn đề cần quan tâm trong xã hội là điều nên làm; những đề thi phân hóa, đúng với tầm một kỳ thi tuyển, sẽ giúp học sinh có thái độ học tập nghiêm túc, trách nhiệm hơn với bản thân mình và gia đình.
MINH DUY - NGỌC TÚ