Kiên cường với lũ
Ngày 18.12, nước lũ đã rút xuống, nhưng với người dân ở vùng trũng của các địa phương Phù Mỹ, Phù Cát, An Nhơn, Tuy Phước, Quy Nhơn… thì cuộc chiến với thiên tai vẫn chưa chấm dứt. Kiên cường, linh động, san sẻ, đùm bọc… là những phẩm chất bật lên từ những khó khăn cuộc sống và tinh thần của những người dân vùng lũ lúc này.
Chủ động “sống chung”
5 đợt lũ dồn dập, chất chồng trong hơn một tháng qua đã nhấn chìm hết thảy nhà cửa, ruộng đồng, heo gà, vườn tược của người dân các xã khu đông Phù Cát, Tuy Phước. Nhưng thứ mà thiên tai không khuất phục được, đó là ý chí kiên cường của người dân, dẫu họ đã quá mệt mỏi bởi muôn vàn khó khăn, thiếu thốn.
Ông Đoàn Văn Minh (68 tuổi, ở thôn Chánh Hữu, xã Cát Chánh, Phù Cát) chia sẻ: “Dân vùng này đã quen cảnh sống chung với lũ, nên trước mùa mưa hàng năm, nhà nào cũng trữ lương thực, nước uống đề phòng. Không ngờ đợt này lũ chồng lũ kéo dài, nhiều nhà cạn kiệt đồ dự trữ, chỉ nhờ vào sự giúp đỡ, chia sẻ của hàng xóm, láng giềng và sự cứu trợ khẩn cấp của các tổ chức, cá nhân”. Nhìn ra biển nước mênh mông còn bao phủ cả thôn, ông Minh nói như thì thầm với chính mình: “Chắc trời đang thử thách sức chịu đựng của người dân chúng tôi. Nhưng dù có thế nào thì chúng tôi cũng sẽ cố gắng vượt qua”.
Người dân vùng rốn lũ Tuy Phước sống chung với lũ đã hơn một tháng rưỡi qua. Ảnh: N.PHÚC
Người dân các vùng rốn lũ đang từng phút, từng giờ vượt qua những khắc nghiệt của thiên nhiên như thế, bằng chính nghị lực của mình và tâm thức rách lành đùm bọc của người dân Việt từ thuở có truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh. Nhà nào ngập sâu thì được những nhà cao ráo hơn đón về tránh lũ. Nhà nào còn gạo, còn cơm thì chia cho nhà đã hết. Nhà có nước máy cho nhà bị ngập giếng dùng nước cùng... Cứ thế, họ gắng sức và dìu nhau vượt qua những cơn lũ dữ.
Anh Phạm Văn Huy, 34 tuổi, ở thôn Hữu Thành, xã Phước Hòa (Tuy Phước), tâm sự: “Sống chung với lũ nên chúng tôi cũng phải tự lực nhiều thứ. Hết nước ngọt thì hứng nước mưa, không có thức ăn thì thả lưới quanh nhà bắt cá, chống sõng quanh xóm vớt rau muống bị nước lũ cuốn trôi về ăn. Khi gạo mắm hết thì mọi người trong xóm dùng chiếc sõng lớn nhất, chọn những người có kinh nghiệm để vượt lũ dữ vào trung tâm xã mua về cho cả xóm. Nhờ vậy mà chúng tôi mới chống chọi được mấy đợt lũ kéo dài như thế này”.
Tương tự, ở KV 8, phường Nhơn Phú (TP Quy Nhơn), nơi mà mưa lớn là ngập, lũ về là bị cô lập, bà con cũng luôn trong tư thế chủ động. “Sống quen vùng này nên khi nước lũ đổ về thì cả khu vực cùng nhau đưa heo, dắt bò lên phía núi QL 1D cột, đến khi nước lên ngập nhà thì người dân gọi nhau cùng chống sõng ra quốc lộ tránh lũ”, ông Huỳnh Cần (56 tuổi, ở tổ 7, KV 8) kể.
Những câu chuyện đẹp
Sáng 16.12, ở đầu đường vào khu vực Phú Sơn, phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn) có cả trăm người dân tập trung, vẻ mặt ai cũng lo lắng, hướng vào những khu dân cư đang bị ngập sâu trong nước. Tiếng người gọi nhau lo lắng lẫn trong tiếng khóc, vì không thể liên lạc được với người thân đang bị lũ cô lập. Trong đêm 15.12 và sáng 16.12, các lực lượng của TX An Nhơn, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn pháo phòng không 573 (Quân khu 5), Bộ CHQS tỉnh, CA tỉnh đã dùng ca nô tiếp cận, khẩn trương di dời dân.
Đứng nhìn xóm nhà xa tít ngập gần đến mái, chị Trần Thị Thảo (phường Nhơn Hòa) vừa khóc vừa nói: “Ba má tôi gần 80 tuổi đang còn mắc kẹt trong đó. Lúc sáng sớm gọi điện thì hai ông bà đã trèo lên trần nhà, còn sớm giờ gọi thì mất liên lạc, ruột gan tôi nóng ran, muốn vào trong đó xem sao nhưng không tài nào vào được”. Ngay sau đó, ca nô của Bộ CHQS tỉnh do chị Thảo dẫn đường đã vào khu vực Phú Sơn, cách QL 19 hơn 200m để đưa cha mẹ chị ra. Khu vực này có những chỗ nước ngập sâu phủ cả đường dây điện chiếu sáng, còn nhà dân thì ngập đến mái, có nhà ngập đến nóc.
Phương tiện di chuyển duy nhất của người dân vùng bị lũ cô lập là sõng. Ảnh: VĂN LƯU
Vừa được đưa lên bờ an toàn, cha mẹ chị Thảo được một nhà dân trên QL 19 đón vào cho ở nhờ, cho mượn quần áo để mặc, rồi nấu cơm cho ăn. Trong nhà này còn có 5 người khác nữa đang tạm tá túc tránh lũ. Chị Nguyễn Thị Hoa, chủ nhà, thổ lộ: “Trong lúc hoạn nạn thì lá lành đùm lá rách là đạo lý thôi mà, có gì to tát đâu”.
Trong những ngày theo chân bộ đội đi giúp dân, chúng tôi còn được chứng kiến nhiều câu chuyện cảm động khác. Đó là chuyện cán bộ, chiến sĩ Ban CHQS TX An Nhơn vượt lũ dữ, băng qua sông Côn chảy xiết để cứu người, hay kịp thời dỡ mái ngói để đưa người dân bị mắc kẹt trong nhà thoát ra. Có trường hợp, khi ca nô cứu người đang trên đường ra điểm an toàn thì nhận được tin có hộ dân kêu cứu khẩn cấp, trong lúc ca nô đã hết chỗ, các anh nhanh trí “giảm tải” bằng cách tạm để vài cán bộ, chiến sĩ đu bám lên những cành cây giữa dòng nước để ưu tiên cứu dân. Thượng tá Nguyễn Xuân Sơn, Chính trị viên Ban CHQS TX An Nhơn, trải lòng: “Lúc đó chúng tôi nghĩ tính mạng của người dân là trên hết nên không hề nao núng, dù dòng nước lũ chảy cuồn cuộn có lúc như muốn nuốt chửng chúng tôi”.
Trong ngày 17 và 18.12, lương khô do Bộ Quốc phòng hỗ trợ được vận chuyển bằng đường hàng không về Bình Định để cứu trợ khẩn cấp cho người dân. Ảnh: VĂN LƯU
Đó còn là chuyện cán bộ, chiến sĩ Ban CHQS huyện Tuy phước cứu sản phụ “đẻ rớt” giữa dòng nước lũ, đưa sản phụ vượt lũ để “vượt cạn”. Ngày 18.12, khi chúng tôi đến thăm chị Nguyễn Thị Mỹ Huy (30 tuổi, ở đội 8, thôn Hữu Thành, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước) ở khoa Sản, BVĐK tỉnh, chị Huy âu yếm nhìn con trai vừa được sinh mổ, vừa líu ríu nói lời cảm ơn chính quyền địa phương và Ban CHQS huyện Tuy Phước đã giúp đưa chị đến bệnh viện kịp thời. Chị kể lại: “Lúc 3 giờ sáng 16.12, tôi đau bụng và bị vỡ ối, trong khi nước lũ tứ bề, hốt hoảng không biết làm sao. May quá lúc đó chồng tôi nhớ số điện thoại của UBND xã Phước Hòa nên gọi đến cầu cứu. Đến 6 giờ, trời sáng, cán bộ của xã dùng xuồng máy chạy xuống nhà để đưa vợ chồng tôi lên xã, sau đó Ban CHQS huyện Tuy Phước điều ca nô xuống chở qua những đoạn nước ngập sâu. Phải mất 2 chặng đi ca nô, tôi mới đến được trung tâm huyện. Từ đây, xe của Ban CHQS huyện chờ sẵn chở tôi thẳng xuống BVĐK tỉnh nhập viện. Lúc này đã 13 giờ 30 phút. Bình thường thì từ nhà tôi xuống Quy Nhơn chỉ mất 45-50 phút, còn hôm đó phải mất hơn 10 giờ đồng hồ. Không chỉ giúp tôi mà hôm đó, Ban CHQS huyện Tuy Phước cũng giúp một chị khác ở xã Phước Thuận xuống Quy Nhơn chờ sinh”.
Hỗ trợ khẩn cấp người dân vùng bị cô lập
Trong những ngày qua, người dân ở các vùng bị lũ cô lập đã được các cấp, các ngành chuyển lương thực, nước uống cứu trợ khẩn cấp, phần nào giúp họ vượt qua khó khăn. Đón nhận phần hỗ trợ, bà Nguyễn Thị Minh (71 tuổi, ở thôn Huỳnh Giản Nam, xã Phước Hòa, Tuy Phước) vui mừng nói: “Ở đây năm nào cũng mưa lũ, đợt lũ này đã hơn một tháng rưỡi rồi, gạo, mắm dự trữ ăn cũng hết rồi. Giờ nhận được quà đỡ đi phần nào”. Ngồi trên mái nhà nhận hàng cứu trợ khẩn cấp, bà Đặng Thị Út (78 tuổi, ở tổ 8, KV 8, phường Nhơn Phú, Quy Nhơn) rưng rưng nước mắt: “Nước lũ lớn nhanh quá nên gạo trong nhà chìm ướt hết, không còn gì để ăn. Phần quà cứu trợ này sẽ giúp gia đình tôi cầm cự qua đợt lũ rồi tính tiếp”.
Hàng cứu trợ khẩn cấp đến với vợ chồng chị Phan Trần Thị Hương (tổ 1, khu vực Kim Châu, phường Bình Định, TX An Nhơn). Ảnh: VĂN LƯU
Nhận phần cứu trợ là suất lương khô do Bộ Quốc phòng chuyển về trong ngày 17.12, ông Hồ Văn Cương (64 tuổi, ở tổ 1, khu vực Kim Châu, phường Bình Định, TX An Nhơn) và con dâu là chị Trần Thị Vy mở ra ăn ngay, thay cho thức ăn duy nhất 3 ngày qua của cả gia đình là mì tôm sống. Chị Vy cho hay: “Nước ngập cao đến nửa nhà, gạo ướt, điện không có, mấy ngày liền ăn mì tôm sống thay cơm, giờ nuốt không vô. Có lương khô, bà con chúng tôi có thêm một loại lương thực mới để tiếp tục chống chọi với lũ”.
Những phần cứu trợ khẩn cấp như thế từ chính quyền, các ngành, tổ chức, nhà hảo tâm đang tiếp tục được đưa đến với người dân vùng lũ, sẻ chia và động viên tinh thần họ vượt qua cơn khốn khó.
Chiều 18.12, 650 suất cơm và xôi, 100 suất quà, 300 chai nước và nhiều phần mì tôm, bánh mì đã được chuyển đến hỗ trợ bà con vùng lũ xã Nhơn Hòa và Nhơn Lộc, TX An Nhơn. Số thực phẩm này được các thành viên CLB thiện nguyện Cầu Vồng (Quy Nhơn); hơn 10 hộ dân ở tổ 31, KV 8, phường Lê Lợi, TP Quy Nhơn và Tỉnh đoàn chuẩn bị khẩn trương chỉ trong buổi sáng cùng ngày.
HẢI YẾN
NGUYỄN PHÚC