Làng cúc sau lũ
Sau lũ, nhiều vườn cúc ở làng cúc Vĩnh Liêm (phường Bình Ðịnh, TX An Nhơn) và làng cúc Bình Lâm (xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước) rơi vào cảnh tiêu điều, xơ xác. Một số chủ vườn “trắng tay”, một số khác gắng gượng vớt vát những gì còn sót lại. Những hộ bị thiệt hại nhẹ thì đẩy nhanh tiến độ, thúc hoa cho kịp ngày thương lái đến mua.
Ông Nguyễn Văn Tố đang cố công tưới lại số chậu cúc đang héo dần.
Mất trắng
Đi tới đi lui giữa số cúc chỏng chơ, trơ gốc và một bên lá bết bùn, xơ xác, bà Cao Thị Nhung (52 tuổi, ở phường Bình Định, TX An Nhơn) thẫn thờ. Nằm ở Gò Ống (đội 9 phường Bình Định), vườn cúc của bà và 4 hộ khác trúng ngay “họng” lũ. Hàng trăm chậu cúc bị kéo dạt về một hướng, thân cúc trôi tuột ra khỏi chậu.
Loay hoay khiêng số chậu còn sót lại để dọn dẹp, bà Nhung than thở: “320 cây cúc, công sức nửa năm trời dành dụm, chăm sóc trôi sông hết. Hôm đầu tiên, lũ rút, thấy cảnh vườn cúc, tôi tức đến nghẹn người, cơm không ăn nổi. Tiền bạn hàng đặt cọc 100 chậu cúc trước đó đành phải gửi trả lại. Bà con ở đây, 3 ngày Tết trông cả vào cúc. Giờ, không còn cúc, lấy gì lo Tết, lấy gì để trả nợ tiền mua giống, mua thuốc, phân để chăm cúc những tháng qua?”.
Không rơi vào cảnh mất trắng như các hộ dân ở làng cúc Vĩnh Liêm, song người trồng hoa ở Bình Lâm cũng điêu đứng khi hoa bị ngâm trong nước lũ dài ngày. Vườn cúc của anh Văn Tấn Hưng (34 tuổi, ở đội 4, thôn Bình Lâm, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước) có 250 chậu. Lúc lũ tràn vào, anh cùng họ hàng khiêng được 100 cây chạy lên khu đất cao. Số còn lại, anh đành phó mặc cho trời.
“Cúc tôi trồng là giống cúc pha lê, bộ rễ cây yếu hơn cúc đại đóa nên gặp nước là hư, héo hết. Một nửa vườn đang trong tình trạng héo, rũ. Nhìn vườn cúc, tôi thấy ngán ngẩm. Lỗ, nợ nần là chuyện ngay trước mắt. Những cố gắng của mình sau lũ chỉ mang tính gỡ gạc thôi”, anh Hưng tâm sự.
Bà Cao Thị Nhung ngồi chán ngán bên số chậu cúc xơ xác, hư hỏng sau lũ.
Chủ vườn đi làm công
200 chậu cúc, 150 chậu thược dược đặt ở khu Từ Đường (sau HTXNN phường Bình Định) bị hư hỏng nặng sau lũ lịch sử, không vớt vát gì được, chị Văn Thị Minh Huệ (46 tuổi) đi cắm cọc thuê để kiếm thu nhập. Mỗi ngày công bắt đầu từ sáng cho đến 9 giờ đêm, chị kiếm được 200 ngàn đồng.
Chị kể: “Ngày trước, tôi đi làm cho mấy chủ vườn quen để đổi công. Vườn mất, cúc mất, mình đi làm thuê để lấy tiền đắp đổi qua ngày. Đi làm, không phải lẩn quẩn nhìn số chậu cúc, thược dược hư hỏng, tâm trạng tôi bớt u sầu hơn. Dẫu vậy, thỉnh thoảng, thấy cảnh người ta nhận cọc của bạn hàng, thu tiền về, tôi lại buồn thúi ruột. Đáng lẽ ra, giờ này, mình cũng nhận tiền đặt cọc, mình cũng liên tục nhận điện thoại đặt mua hoa. Bạn hàng gọi đến hỏi mua hoa mà mình không có bán, khó chịu và buồn lắm!”.
Tương tự chị Huệ, ông Trình Trọng Hải (50 tuổi, ở phường Bình Định, TX An Nhơn) cũng đi cắm cọc thuê để lấy tiền công sau khi 500 chậu cúc bị chết héo sau lũ. Nói về cảnh của mình, ông Hải ước ao: “Phải chi, lũ đến sớm như năm 2013, tôi còn xoay xở, trồng bù cái này cái kia kịp. Năm nay, lũ đến muộn, tôi không cách nào xoay trở. Đành bấm bụng chịu thiệt, chịu lỗ mấy chục triệu đồng đầu tư ban đầu”.
Dù đã về đêm, một số chủ vườn cúc ở phường Bình Định đang phun thuốc thúc hoa cho kịp bán Tết.
Thúc hoa kịp Tết
Với các chủ vườn cúc ở khu đất cao, không chịu ảnh hưởng nặng nề của 5 đợt lũ, thời điểm này là thời điểm tăng tốc để hoa kịp khoe sắc vào ngày Tết. Ở khu Gò Rộng (phường Bình Định, TX An Nhơn), về đêm, nhiều hộ dân vẫn chong đèn làm việc. Góc này, người thì phun thuốc kích thích hoa phát triển. Góc kia, người vót cọc tre, người cắm cọc, tỉa nụ. Đèn điện chong sáng cả một khu vực.
Chưa hoàn tất việc cắm cọc và giăng dây, ông Hồ Văn Tám (49 tuổi) mướn 4 lao động để chạy đua với thời gian. Một ngày làm việc tại vườn của ông kéo dài qua 9 giờ đêm. “Vất vả, nhưng phải cố gắng. Đây là thời điểm quyết định. Đã cố gắng được 5 tháng qua, chỉ còn hơn mươi ngày nữa, mình không thể bỏ cuộc” - ông Tám cho biết.
Những trận mưa liên tục đã làm chậu cúc tuột hết lá chân. Cùng với việc cắm cọc, tỉa nụ, các hộ dân đang tất bật uốn chậu, tạo dáng để che bớt phần nào phần gốc bị trống. Cẩn thận ngắm nghía chậu cúc đang trơ trọi lá ở phần gốc, ông Trần Văn Võ (52 tuổi) lắc đầu: “Không bị héo úa nhưng riêng việc bị tuột lá ở phần gốc cũng đã làm chậu cúc rớt giá thê thảm. Người chưng cúc ngày Tết luôn chọn chậu hoa và lá đầy đặn sum suê từ ngọn đến gốc. Tôi đang có hơn 100 cây bị trống gốc. Bỏ công để cắm xen gốc cho chúng đang làm mất nhiều thời gian”.
Chỉ còn 100 chậu cúc (trong số 200 chậu), vợ chồng ông Nguyễn Văn Tố (62 tuổi, ở thôn Bình Lâm, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước) nỗ lực chăm sóc với hy vọng là sẽ kịp để nhổ đi bán hoa cắm bình. Chỉ vào những chậu cúc có số cây héo rũ, ông Tố cười mếu máo: “Ngày nào, tôi cũng tưới. Bà nhà tôi nhổ cây héo. Chậu cúc không còn tròn, đầy đặn nữa nên phương án bán sỉ không được. Vợ chồng tôi bàn nhau, ráng giữ được cái nào hay cái đó. Tết này, tôi chở hoa ra chợ Gò Bồi cho vợ bán cành vậy”.
NGUYỄN MUỘI