Dịch vụ chăm sóc mắt cho trẻ em có hiệu ứng tích cực
Dự án “Phát triển dịch vụ chăm sóc mắt trẻ em tại Bình Ðịnh” (Dự án) đã đi được một nửa chặng đường. Trao đổi với PV Báo Bình Ðịnh, Giám đốc Bệnh viện Mắt tỉnh Nguyễn Thanh Triết khẳng định, Dự án đã thu được nhiều kết quả quan trọng, tác động tích cực đến hoạt động chăm sóc mắt cho người dân địa phương, nhất là với trẻ em.
* Các hoạt động của Dự án hướng vào 4 mục tiêu chính, ông có thể cho biết kết quả đáng chú ý trên từng mục tiêu cụ thể?
- Mục tiêu đầu tiên đã sớm được triển khai, với việc thành lập và đưa vào hoạt động Trung tâm Chăm sóc mắt thân thiện với trẻ em tại Bệnh viện Mắt tỉnh. Trung tâm được đầu tư các trang thiết bị khám mắt, phẫu thuật, gây mê, khúc xạ hiện đại chuyên dụng cho chăm sóc mắt trẻ em, với không gian được thiết kế thân thiện cho trẻ.
Với mục tiêu thứ 2 (thiết lập mạng lưới chuyển tuyến và các hoạt động ngoại tuyến tại Bình Định và các địa phương lân cận nhằm tăng cường sự tiếp cận của trẻ em với các dịch vụ chăm sóc mắt), Bệnh viện Mắt cùng với chuyên gia của Orbis tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn khám sàng lọc và phát hiện bệnh mắt trẻ em tại tuyến cơ sở cho 49 nhân viên y tế học đường của toàn TP Quy Nhơn, 43 người của TX An Nhơn, 37 người của huyện Tây Sơn, cùng 30 cán bộ y tế cấp xã ở An Nhơn và Tây Sơn.
Trong năm 2016, Bệnh viện Mắt cũng đã tổ chức khám xác định cho tất cả các trẻ em được khám sàng lọc ở huyện Tuy Phước; hiện đang khám xác định tật khúc xạ cho trẻ em TP Quy Nhơn, phối hợp cùng tổ chức Essilor cung cấp kính miễn phí cho học sinh TP Quy Nhơn mắc tật khúc xạ.
Trong khi đó, để thực hiện mục tiêu thứ 3 - xây dựng năng lực của BVĐK tỉnh để phát triển và xử trí bệnh võng mạc trẻ đẻ non (ROP), Tổ chức Orbis đã phối hợp với Bệnh viện Trung ương Huế đào tạo bác sĩ, điều dưỡng của BVĐK tỉnh trong khám sàng lọc ROP. Trong năm 2016, phòng khám ROP đặt tại khoa Nhi sơ sinh của Bệnh viện đã khám sàng lọc cho 560 trẻ; phát hiện 13 trẻ mắc bệnh, chuyển tuyến vào TP Hồ Chí Minh để điều trị. Không chỉ khám sàng lọc, tới đây sẽ tiến tới điều trị ROP ngay tại Bình Định.
Cuối cùng, nhiều hoạt động liên quan cũng được tiến hành để hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức của người dân trong phòng và điều trị các bệnh về mắt, vận động sự ủng hộ của cơ quan, ban, ngành liên quan trong việc xây dựng và phát triển dịch vụ chăm sóc mắt trẻ em tại Bình Định và một số tỉnh lân cận.
Trung tâm Chăm sóc mắt thân thiện với trẻ em đặt tại Bệnh viện Mắt tỉnh.
* Một trong những trọng tâm của Dự án là đào tạo, nâng cao trình độ cho đội ngũ nhân lực. Xin ông cho biết một số hoạt động cụ thể trên lĩnh vực này?
- Tổ chức Orbis đã làm việc với các bệnh viện hàng đầu Việt Nam như Bệnh viện Mắt TP Hồ Chí Minh, Mắt Trung ương, Nhi Đồng 1, Chợ Rẫy để tổ chức đào tạo cho các bác sĩ kiến thức chuyên sâu về nhãn nhi, nhằm phát triển dịch vụ chăm sóc mắt trẻ em tại Bình Định. Đáng chú ý, bác sĩ Nguyễn Thị Phượng (Bệnh viện Mắt tỉnh) đã được cử đi đào tạo về nhãn nhi theo tiêu chuẩn quốc tế trong thời gian 18 tháng tại Bệnh viện Dr. Shroff, Ấn Độ.
Ở tuyến cơ sở, Tổ chức Orbis Việt Nam đã mời chuyên gia tư vấn đánh giá năng lực, thiết lập 2 đơn vị khúc xạ tại TTYT An Nhơn và TTYT Phù Cát. Đồng thời, tổ chức tập huấn phát triển kế hoạch kinh doanh và vận hành quản lý quầy kính cho cán bộ vận hành quầy kính, hỗ trợ trang thiết bị phòng kính và đào tạo 2 kỹ thuật viên khúc xạ, 2 kỹ thuật viên mài lắp kính cho 2 đơn vị này…
* Bên cạnh các hoạt động hỗ trợ thuần túy mang tính chuyên môn kỹ thuật, chúng ta còn được lợi gì từ các chuyên gia của Orbis, thưa ông?
- Qua thời gian dài tiếp xúc và làm việc với các chuyên gia của Orbis, chúng tôi được học hỏi rất nhiều về cách thức làm việc chuyên nghiệp, tinh thần trách nhiệm của họ. Chẳng hạn, để chọn được 4 chuyên đề chuyển giao (phẫu thuật thẩm mỹ ở trẻ em bị lé; phẫu thuật thể thủy tinh cho người lớn, phẫu thuật điều trị glôcôm từ cơ bản đến nâng cao; phẫu thuật điều trị các bệnh lý đáy mắt), các chuyên gia đã có thời gian chuẩn bị rất lâu. Họ phải tìm hiểu kỹ trình độ nhân lực, trang thiết bị và mô hình bệnh tật ở địa phương; đặc biệt chú trọng phỏng vấn chuyên sâu các bác sĩ tại Bình Định. Với từng hoạt động cụ thể, Orbis đều kiểm tra điều kiện trước khi tiến hành, sau thực hiện đều có đánh giá kết quả rất chi tiết.
* Xin cảm ơn ông!
* Orbis là tổ chức phi chính phủ quốc tế của Mỹ có uy tín trong việc hỗ trợ các nước phát triển trong công tác phòng chống mù lòa và bảo vệ thị lực cho người dân. Ðặc biệt, Orbis là tổ chức duy nhất hỗ trợ Việt Nam phát triển dịch vụ chăm sóc mắt toàn diện tại nhiều địa phương thông qua việc đào tạo đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn sâu, cung cấp trang thiết bị hiện đại và hỗ trợ xây dựng mạng lưới dịch vụ chăm sóc mắt giúp người dân. Ðến nay, Orbis đã giúp Việt Nam thành lập 5 Trung tâm Nhãn nhi thân thiện với trẻ em ở Hà Nội, Huế, Ðà Nẵng, TP Hồ Chí Minh và Bình Ðịnh.
* Dự án “Phát triển dịch vụ chăm sóc mắt trẻ em tại Bình Ðịnh” được thực hiện từ 1.12.2014 đến 31.12.2018; với tổng kinh phí hơn 1,2 triệu USD, trong đó có hơn 1 triệu USD từ vốn viện trợ không hoàn lại của Tổ chức Orbis.
NGUYỄN VĂN TRANG (Thực hiện)