Giải quyết TTHC về đất đai tại văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh cấp huyện:

Còn nhiều bất cập, gây phiền hà cho dân

Tháng 12.2016, Ðoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh do Sở Nội vụ chủ trì, đã kiểm tra đột xuất việc giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tại Văn phòng đăng ký đất đai (VPÐKÐÐ) chi nhánh các huyện: Hoài Ân, Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Tây Sơn, TX An Nhơn, Vĩnh Thạnh và TP Quy Nhơn. Qua kiểm tra cho thấy, còn nhiều bất cập, nhất là trễ hạn giải quyết hồ sơ và phát sinh quy trình, thành phần hồ sơ TTHC không đúng quy định.

Quá nhiều hồ sơ trễ hẹn

Qua 1 năm các VPĐKĐĐ chi nhánh các huyện, thị xã, thành phố (thuộc Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở TN-MT) đi vào hoạt động, tại các địa phương đều có tình trạng lượng hồ sơ giải quyết trễ hạn tương đối cao, nhất là trong 6 tháng đầu năm 2016.

Bộ phận tiếp nhận và trả hồ sơ của VPĐKĐĐ Chi nhánh huyện Phù Mỹ sắp xếp hồ sơ, sổ sách thiếu ngăn nắp, khoa học.

Đáng chú ý, tại 2 huyện Hoài Ân, Phù Mỹ việc tiếp nhận, giải quyết TTHC tại VPĐKĐĐ không qua bộ phận một cửa của UBND huyện nên không có cơ chế giám sát, quản lý; dẫn đến số lượng hồ sơ trễ hạn đến nay vẫn còn cao, gây bức xúc cho người dân, chính quyền địa phương.

Theo báo cáo của VPĐKĐĐ Chi nhánh huyện Hoài Ân, thì hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt 100%; tuy nhiên, khi Đoàn kiểm tra của tỉnh kiểm tra thực tế ngẫu nhiên thì 100% số hồ sơ được kiểm tra đều trễ hạn; trong khi so với nhiều địa phương khác, lượng hồ sơ trên địa bàn huyện Hoài Ân tương đối thấp. Một số loại hồ sơ tặng cho, chuyển nhượng, thừa kế, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) được giải quyết rất chậm, có khi mất 2 - 3 tháng mới xong, trong khi quy định chỉ từ 15 - 30 ngày tùy theo loại hồ sơ.

Đối với VPĐKĐĐ Chi nhánh huyện Phù Mỹ - đơn vị được chọn là mô hình mẫu của dự án VLAP (Dự án hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai Việt Nam) - qua kiểm tra trực tiếp cũng cho thấy, đa số các loại hồ sơ đều trễ hạn. Hầu hết hồ sơ về chuyển nhượng đất đơn giản nhưng phải mất từ 2 tháng trở lên mới được giải quyết xong. Ngoài ra, đơn vị còn không ghi chép sổ sách về tiếp nhận và trả kết quả; việc quản lý hồ sơ chưa tốt dù được trang bị phương tiện và phần mềm quản lý hiện đại.

Phát sinh thủ tục hành chính

Một bất cập khác cũng đáng lưu ý ở các VPĐKĐĐ là phát sinh TTHC không cần thiết, gây phiền hà cho dân.

Ở VPĐKĐĐ Chi nhánh Hoài Ân, có rất nhiều hồ sơ mà giấy tờ là bản sao đều có công chứng, chứng thực, trong khi quy định không bắt buộc. Còn ở VPĐKĐĐ Chi nhánh Phù Mỹ, trong tất cả các hồ sơ về đất đai, thậm chí là chuyển nhượng, đều có “Biên bản xét duyệt của hội đồng đăng ký đất đai”, trong khi pháp luật không quy định điều này. Điều vô lý hơn nữa là các thành viên của hội đồng này đều không hề liên quan đến lĩnh vực đất đai cần giải quyết như: cán bộ kế toán, văn hóa - xã hội, văn phòng - thống kê… cấp xã.

Nơi làm việc của Văn phòng đăng ký đất đai Chi nhánh huyện Tây Sơn khá nhỏ hẹp.

Tại VPĐKĐĐ Chi nhánh TX An Nhơn - nơi được đánh giá thực hiện tương đối tốt việc giải quyết TTHC - vẫn phát sinh loại giấy tờ không có trong quy định, đó là “giấy cam kết về việc nhận bất động sản”, xuất phát từ tâm lý sợ trách nhiệm của người giải quyết thủ tục. Ngoài ra, để giải quyết TTHC về cấp giấy CNQSDĐ, người dân phải đi lại nhiều lần đến các cơ quan có liên quan để được hướng dẫn, bổ sung các giấy tờ, thủ tục có liên quan.

Những bất cập ở các VPĐKĐĐ cấp huyện được ghi nhận qua đợt kiểm tra này còn ở việc thiếu các loại máy chuyên dụng để đo đạc đất đai; nhiều máy móc, trang thiết bị cần thiết bị hư hỏng; việc niêm yết công khai các bộ TTHC có nơi còn mang tính hình thức, chưa đảm bảo theo quy định.

Theo ông Lâm Trường Định, thành viên Đoàn kiểm tra, Trưởng phòng Cải cách hành chính, Sở Nội vụ, nguyên nhân của tình trạng trên là do việc chuẩn hóa cơ sở dữ liệu địa chính, sắp xếp lại hồ sơ địa chính trên địa bàn tỉnh thực hiện còn chậm. Bên cạnh đó, khoảng cách địa lý giữa Văn phòng Đăng ký Đất đai tỉnh và một số chi nhánh văn phòng cấp huyện khá xa cũng là lý do khiến việc cấp giấy CNQSDĐ chưa đảm bảo thời gian quy định. Công tác phối hợp giữa các chi nhánh VPĐKĐĐ với phòng TN-MT cấp huyện, UBND cấp xã để giải quyết những khó khăn, vướng mắc chưa được thực hiện tốt; quy trình giải quyết TTHC về đất đai chưa đồng bộ, thống nhất và đúng quy định hiện hành. Vẫn có tình trạng một số viên chức, người lao động tại một số VPĐKđĐ chi nhánh chưa thạo việc, có biểu hiện quan liêu trong xử lý công việc, vô cảm trong khi thi hành công vụ.

Để khắc phục tình trạng trên, cần sớm hoàn thiện và triển khai các quy chế, quy định về cơ chế phối hợp, trách nhiệm, thẩm quyền; phân định thời gian giải quyết của từng khâu, từng cơ quan có liên quan đến giải quyết TTHC. Cần thống nhất đưa các TTHC về đất đai thực hiện tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả cấp huyện để có cơ sở giám sát, giải quyết TTHC của các VPĐKĐĐ chi nhánh cấp huyện. Đồng thời, tập trung kiểm tra, giám sát nhằm chấn chỉnh lề lối làm việc, thái độ phục vụ và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ; kiên quyết xử lý nghiêm tình trạng gây khó khăn đối với tổ chức, cá nhân khi giải quyết TTHC về đất đai.

KIM CHI