Nuôi tôm trên cát ở xã Cát Hải (huyện Phù Cát):

Gây ô nhiễm môi trường, sử dụng đất sai mục đích

Những năm gần đây, các chủ hồ nuôi tôm trên địa bàn thôn Tân Thắng và Chánh Oai, thuộc xã Cát Hải (huyện Phù Cát) không thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường gây ra ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng đến cuộc sống người dân xung quanh. Thậm chí, có đơn vị thuê đất nhưng sử dụng một phần đất vào mục đích khác.

Việc nuôi tôm  trên cát đã và đang làm ảnh hưởng đến môi trường khu dân cư ở 2 thôn Tân Thắng và Chánh Oai, xã Cát Hải (huyện Phù Cát).

Nguồn nước bị ô nhiễm

Ông Võ Kim Hùng, cán bộ địa chính - nông nghiệp - môi trường UBND xã Cát Hải, huyện Phù Cát, cho biết: Trên địa bàn thôn Tân Thắng và Chánh Oai có 1 doanh nghiệp (DN) và 2 hộ gia đình thuê đất để nuôi tôm thẻ chân trắng. Cụ thể:  DNTN An Kim (ở thị trấn Ngô Mây, huyện Phù Cát, được UBND tỉnh cho thuê 41,9ha đất vào năm 2003, thời hạn thuê 50 năm); ông Nguyễn Văn Thanh (ở đường Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn, được UBND huyện Phù Cát cho thuê 15ha đất vào năm 2011, thời hạn 20 năm); ông Phan Châu Thành (trú phường Thị Nại, TP Quy Nhơn, được UBND huyện Phù Cát cho thuê  4,37 ha vào năm 2012, thời hạn 20 năm). Tuy nhiên, song hành với lợi ích kinh tế,  hoạt động nuôi tôm gây tác động xấu đến môi trường tại địa phương, khiến cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đầu tiên là nguồn nước sinh hoạt của người dân sống lân cận khu vực nuôi tôm bị vẩn đục, bốc mùi hôi. Nhiều gia đình không có nước sạch để dùng. Ông Nguyễn Văn Trắp, Phó thôn Chánh Oai, than phiền: “Từ năm 2015, giếng nước của gần 300 hộ dân ở 2 xóm Tân Quang và Tân Minh không thể sử dụng để uống và nấu ăn vì bị ô nhiễm. Người dân phải đi mua hoặc về các xóm cách xa khu vực nuôi tôm, chủ yếu ở phía Tây tỉnh lộ 639, xin nước sạch về dùng”.

Không những vậy, người dân ở 2 thôn Tân Thắng và Chánh Oai cũng đang rất lo lắng về việc chủ hồ nuôi tôm lén lút xả thải ra môi trường. Bà Nguyễn Thị Ca, 64 tuổi, ở xóm Tân Quang, thôn Chánh Oai, bức xúc nói: “Người nuôi thường xả nước thải trong ao nuôi ra bàu nước ở phía Đông thôn Chánh Oai. Mỗi lần xả, bao nhiêu chất thải, bùn lắng đều tuồn ra ngoài, bốc mùi hôi thối nồng nặc, ngột ngạt không thở nổi. Trẻ nhỏ và người lớn tuổi sống dở chết dở với mùi này”.

Ông Lê Văn Diêu, Chủ tịch UBND xã Cát Hải, xác nhận: “Hoạt động nuôi tôm trên địa bàn ít nhiều làm ảnh hưởng xấu đến môi trường không khí và nguồn nước ở địa phương. Nhưng ô nhiễm đến mức nào, ra sao thì xã không xác định được, cần  sự vào cuộc kiểm tra, đánh giá của cơ quan chức năng. Để hạn chế  ô nhiễm, xã đã nhiều lần phối hợp với ngành chức năng đi kiểm tra, nhắc nhở chủ hồ tôm phải chấp hành việc thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường. Tuy vậy, vẫn có trường hợp lén lút xả nước thải ra ngoài vào đêm tối. Chỉ có điều vì chưa bắt được tận tay, nên chúng tôi chưa có cơ sở để xử phạt”.

Được biết, cuối tháng 8.2016, Chi cục Bảo vệ môi trường (thuộc Sở TN-MT) đã phối hợp với Phòng Tài nguyên nước và Khí tượng thủy văn của Sở TN-MT kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của DNTN An Kim. Hiện, Chi cục đang hoàn tất các khâu để sớm đưa ra kết quả đánh giá chính xác; căn cứ vào đó sẽ tham mưu cho Giám đốc Sở TN-MT để trình UBND tỉnh xem xét.

Thả nuôi bò trên đất nuôi tôm (!)

Theo phản ảnh của dân địa phương, tiếng là thuê đất để nuôi tôm, nhưng thực chất DNTN An Kim lại nhốt, thả nuôi bò trên một phần đất thuê.

Một hộ dân ở xóm 3 thôn Tân Thắng nói: “Nghe nói ông Đạt (chủ DNTN An Kim-PV) thuê đất nuôi tôm, nhưng gần đây, ngày nào tôi cũng thấy hàng chục con bò được nuôi nhốt, thả ăn cỏ trong khu vực đó. Vì vậy, bà con hoài nghi liệu ông Đạt có sử dụng đất đúng mục đích?”. Ngày 14.2, đứng từ nhà ông này nhìn sang khu đất DN đang thuê, chúng tôi đếm khoảng 20 con bò đang ăn cỏ.

Ông Lê Văn Diêu xác nhận: Năm 2015, nghe dân địa phương phàn nàn DNTN An Kim lợi dụng thuê đất nuôi tôm để nuôi bò, xã kiểm tra thì quả đúng là DN dành một phần diện tích đất để xây chuồng và nuôi nhốt bò. Xã làm việc với DN, DN nói là bò của các anh em công nhân nuôi tôm nuôi để tận dụng nguồn thức ăn xung quanh, cải thiện thêm nguồn thu nhập (!?). Xét thấy đây là việc làm sai trái nên xã đã yêu cầu DN chấm dứt; nhưng sau một thời gian chấp hành, nay không hiểu sao lại tái phạm. Xã sẽ làm việc với DNTN An Kim, yêu cầu chấm dứt việc này; nếu không chấp hành, xã sẽ báo cáo lên huyện để có hướng chỉ đạo xử lý.

Ngày 16.2, trao đổi việc này với PV báo Bình Định qua điện thoại, đại diện Phòng TN-MT huyện Phù Cát, cho biết: Qua tiếp xúc cử tri, huyện đã nghe bà con phản ánh chủ hồ nuôi tôm trên địa bàn thôn Tân Thắng và Chánh Oai gây ô nhiễm môi trường. Huyện đã phối hợp với ngành chức năng của tỉnh kiểm tra, nhắc nhở. Họ cũng đã chấp hành, tiến hành xây dựng bể lắng, hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải nhưng khâu xử lý chưa triệt để, làm ảnh hưởng ít nhiều đến đời sống dân cư. Song, mức độ ảnh hưởng như thế nào phải đợi kết quả kiểm tra, đánh giá của Sở TN-MT. Việc DNTN An Kim sử dụng một phần diện tích đất trong quỹ đất thuê nuôi tôm để nuôi bò, huyện đã chỉ đạo xã kiểm tra và DN đã chấn chỉnh. Hiện, trong quỹ đất nuôi tôm của DN xuất hiện đàn bò 5-6 con, được nuôi nhốt tạm trong chuồng - là do bảo vệ của DN nuôi, nhưng thời gian tới cũng cần được chấn chỉnh.

TRỌNG LỢI