Trò chuyện với thầy giáo Trương Ngọc Ðắc

Không phải ngẫu nhiên mà khi hay tin thầy giáo Trương Ngọc Ðắc, Tổ trưởng Tổ Toán Trường THPT chuyên Lê Quý Ðôn là giáo viên đầu tiên của tỉnh được trao Giải thưởng Lê Văn Thiêm của Hội Toán học Việt Nam, nhiều đồng nghiệp, học sinh và phụ huynh đã vui mừng chia sẻ niềm vui với thầy.

Thầy giáo Trương Ngọc Đắc và đội tuyển học sinh giỏi Quốc gia của tỉnh năm học 2016-2017.

Dạy học sinh đi thi học sinh giỏi quốc tế chịu áp lực lớn lắm

Liên tiếp 8 năm qua, thầy giáo Trương Ngọc Ðắc có sáng kiến kinh nghiệm được Hội đồng khoa học ngành GD&ÐT công nhận và xếp giải, trong đó có 6 giải B và 2 giải C. Những sáng kiến đó không chỉ là những kinh nghiệm được thầy đúc kết mà còn là những sáng kiến thực sự trong quá trình thầy nỗ lực tiếp cận với nhiều mảng miếng trong lĩnh vực Toán học theo hướng tìm về với bản chất hình thành nên những bài toán có mặt trong các đề thi học sinh giỏi Quốc gia, Quốc tế, trở thành nguồn tư liệu quý giá với những giáo viên Toán dạy đội tuyển học sinh giỏi trong toàn tỉnh.

● Nhiều học sinh đã hết sức ấn tượng về sự tận tâm, tận tụy vì học sinh của thầy Trương Ngọc Đắc. Và điều đáng ngạc nhiên là trong đó không chỉ học sinh chuyên Toán. Quan trọng hơn cả kiến thức, người thầy phải kích thích cho được niềm say mê học tập của học trò, biết hướng dẫn, gợi mở cách tiếp cận, để học sinh học gì cũng thấy thích thú. Nghe nói dạy học sinh đi thi Toán quốc tế rất cực, thưa thầy?

- Giáo viên dạy học sinh đi thi học sinh giỏi quốc tế chịu áp lực lớn lắm. Bởi dạy học sinh chuyên mà cứ chăm chăm vào giải đề thì làm sao học sinh đạt giải. Người thầy buộc phải tìm ra cách thức hình thành nên bài toán đó. Mà muốn vậy thì phải học. Những sáng kiến của tôi càng về sau tính sáng kiến càng nhiều nhờ những điều tôi đã nghe các giáo sư giảng dạy, có khi họ chỉ nói qua một lần hoặc đề cập mang tính khơi gợi, nhưng mình phải ghi nhớ và suy ngẫm thật nhiều. Tôi hay khuyên các giáo viên trẻ rằng, đã tham gia các lớp học chuyên sâu thì hãy ngồi nghe và ghi chép thật nhiều. Rồi trong thực tế công việc, gặp điều gì khó khăn, bức xúc trong chuyên môn phải đi học, tìm cách để học, để biết mà giải quyết được vấn đề cho mình.

Tôi đang ấp ủ mong muốn làm sao để tỉnh mình có thêm nhiều học sinh giỏi Toán Quốc tế nữa. Hãy cứ hình dung, trong một bàn ăn phải có nhiều món thì mới tạo sự thú vị. Tôi đã tham mưu cho ban giám hiệu cử giáo viên có năng lực đi học tập thạc sĩ tại Trường Ðại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội và cập nhật các chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi môn Toán mà đội ngũ giảng dạy chưa đáp ứng được. Ðến nay, đội ngũ dạy chuyên Toán của trường đã đảm nhận gần hết các chuyên đề chuyên sâu cơ bản trong việc bồi dưỡng cho học sinh Toán. Chúng tôi đang nỗ lực tìm về với bản chất của những bài toán mà thoạt nhìn thấy mới toanh, nhưng luôn được xây dựng trên những nền tảng toán học rất cơ bản.

“Trò nên hay hư là do thầy”

Xuất thân từ một gia đình nghèo ở phường Nhơn Phú (Quy Nhơn), vượt qua nhiều khó khăn để vươn lên trong học tập, theo đuổi niềm đam mê Toán học, nên từ năm 1998 đến nay, thầy giáo Trương Ngọc Ðắc đã từ chối rất nhiều lời mời “dạy nhóm” hay “kèm riêng”, chấp nhận mang tiếng “chảnh” để theo đuổi việc dạy thêm ở trung tâm, với suy nghĩ “dạy ở trung tâm thì học sinh nghèo mới có đủ tiền để đóng”.

● Trong khi nhiều giáo viên cho rằng việc học sinh không chăm ngoan, ham học phần lớn là do khách quan, vì sao thầy lại cho rằng “học sinh hư là do thầy”?

- Thật ra đó là quan niệm của tôi nhưng nó không mới, người xưa có câu “trò hư tại thầy” đấy thôi. Tôi hay nói với học sinh của mình rằng, ngoài xã hội, họ sẽ không yêu cầu các em nêu công thức toán này toán nọ, nhưng các em học giỏi Toán để biết cách sắp xếp thứ tự mà hoàn thành công việc tốt hơn, tránh cứng nhắc đi theo lối mòn của người trước. Toán học là môn học công cụ, phục vụ nhiều môn học khác. Giỏi Toán sẽ tạo nền tảng vững vàng để giỏi nhiều lĩnh vực khác. Nói cách khác, học toán là để mài sắc tư duy. Hơn 30 năm đi dạy, tôi nhận ra rằng, dù phụ huynh quan tâm đến con mình nhiều cỡ nào thì cũng chỉ dừng lại ở mức độ tạo điều kiện thuận lợi, còn người thầy mới thực sự giúp các em yêu thích việc học và tiếp nhận kiến thức cần thiết. Vì vậy mà người thầy phải thật giỏi, giỏi để biết cách lật xuôi lật ngược vấn đề, tạo hứng thú cho học sinh, nhất là những học sinh giỏi.

Tôi đã chỉ cho học sinh của mình địa chỉ nhà tôi rồi, bảo với các em rằng, không lo học hành, sau này có muốn đi ăn trộm thì hãy tìm đến nhà tôi đầu tiên. Vì dạy các em không nên người là lỗi của tôi. Còn nếu thương tôi, không nỡ đến nhà tôi làm việc xấu thì các em hãy nỗ lực học hành tử tế, để trở thành người tốt. Không chỉ học toán đâu, học gì cũng được.

NGỌC TÚ