Nan giải xử lý xây nhà trái phép lấn chiếm đê Ðông

Hiện nay, chính quyền các địa phương và ngành chức năng liên quan vẫn chưa kiên quyết xử lý triệt để một số người dân lấn chiếm đất, xây dựng nhà ở trên hành lang bảo vệ đê điều thuộc hệ thống đê khu Ðông (gọi tắt là đê Ðông).

Lập biên bản vi phạm rồi để đó

Hệ thống đê Ðông dài tổng cộng gần 50km, chạy dọc từ TP Quy Nhơn đến các xã phía Ðông của huyện Tuy Phước, Phù Cát, có nhiệm vụ ngăn mặn, tiêu úng, thoát lũ, vừa phục vụ sản xuất vừa bảo vệ cư dân sống ở ven đê. Nhưng 3 - 4 năm gần đây, tình trạng người dân lấn chiếm đất nằm trên phạm vi đê và đất thuộc hành lang bảo vệ đê điều để xây dựng nhà ở thường xuyên diễn ra, lặp đi lặp lại.

Ðược biết, đây là nguyên nhân của việc chính quyền các địa phương và ngành chức năng liên quan chưa kiên quyết, triệt để trong ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm. Việc xử lý hầu hết chỉ ở mức: phát hiện, lập biên bản, sau đó vận động, tuyên truyền người vi phạm tự giác tháo dỡ công trình. Thế nhưng, đa số người vi phạm không chấp hành, còn chính quyền địa phương và ngành chức năng thì gần như bất lực.

Xây nhà trên đất thuộc hành lang bảo vệ đê Đông (ảnh chụp ngày 22.2.2017).

Ðơn cử, tại huyện Tuy Phước, trong năm 2014 và 2016, xảy ra 8 trường hợp lấn chiếm, xây nhà trái phép trên hành lang đê tại xã Phước Sơn (ở thôn Lộc Thượng, Dương Thiện), xã Phước Thắng  (ở thôn An Lợi), mỗi xã 4 trường hợp. Dù chính quyền địa phương và ngành chức năng lập biên bản các trường hợp vi phạm, đề nghị tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu, nhưng đến nay, những căn nhà đã được xây dựng và các nền, móng xây đá chẻ kiên cố vẫn tồn tại. Thậm chí, đến tháng 2.2017, ông Nguyễn Văn Hùng (trú xã Phước Thắng, một trong những người bị lập biên bản vi phạm năm 2014) tiếp tục tập kết vật liệu tại nơi vi phạm để xây dựng nhà ở.

Cần kiên quyết xử lý, không để phát sinh mới

Theo Chi cục Thủy lợi (thuộc Sở NN&PTNT), tình trạng xây nhà trên hành lang bảo vệ đê điều thuộc hệ thống đê Ðông không chỉ diễn ra ở 4 xã Phước Sơn, Phước Thắng, Phước Thuận, Phước Hòa (Tuy Phước) mà còn ở xã Cát Chánh (Phù Cát) và 2 phường Nhơn Bình, Nhơn Phú (TP Quy Nhơn). Tổng số trường hợp lấn chiếm, xây nhà trái phép đến nay khoảng 1.500 trường hợp.

Ông Nguyễn Xuân Phú, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, cho biết: Nhiều trường hợp xây dựng công trình nhà ở xảy ra và tồn tại trước khi Luật Ðê điều năm 2006 có hiệu lực thi hành, nên hiện khó xử lý. Riêng những trường hợp phát sinh gần đây, Chi cục phối hợp với các địa phương kiểm tra, lập biên bản vi phạm; đề nghị chính quyền các địa phương kiên quyết xử lý triệt để. “Tuy nhiên, do lực lượng hạn chế, Chi cục chỉ phối hợp với các địa phương trong kiểm tra, ngăn chặn; trách nhiệm chính xử lý cưỡng chế, tháo dỡ là của địa phương. Quan trọng nhất là phải làm sao phát hiện và ngăn chặn sớm để khỏi phát sinh các trường hợp mới, vì trong thực tế, hầu như chưa có trường hợp vi phạm nào bị cưỡng chế, tháo dỡ cả”- ông Phú  thẳng thắn nhìn nhận.

Việc này được ông Nguyễn Như Giàu, Chủ tịch UBND xã Phước Sơn, giải thích: “Nếu cưỡng chế cần kinh phí khá lớn, có trường hợp lên tới 20 - 30 triệu đồng, UBND xã phải ứng trước từ ngân sách. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp vi phạm đều không chịu nộp chi phí tháo dỡ, nên địa phương rất khó khăn”. Còn theo Chủ tịch UBND xã Phước Thắng Nguyễn Văn Công thì: “Dù tổ công tác của xã liên tục tuần tra phát hiện, ngăn chặn và xử lý xây nhà trái phép trên đê, nhưng hầu hết người dân lén lút bơm cát, xây móng, làm nền vào ban đêm hoặc các ngày nghỉ nên khó bắt quả tang. Riêng trường hợp ông Nguyễn Văn Hùng, xã đã lập biên bản đình chỉ, đề nghị tháo dỡ; nếu không tự giác chấp hành, sẽ cưỡng chế theo quy định”.

Ðể hệ thống đê Ðông không bị xâm phạm, chính quyền địa phương và ngành chức năng cần có biện pháp xử lý kiên quyết, tháo dỡ công trình xây dựng trái phép nhằm răn đe, thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, chứ không thể lập biên bản vi phạm xong rồi để đó.

CÔNG LUẬN