Thêm cơ hội hòa nhập cộng đồng cho người khuyết tật
Dự án Hỗ trợ người khuyết tật (NKT) vận động tại Bình Ðịnh giai đoạn 2016-2020 đã chính thức được khởi động. Với nhiều hoạt động chiều sâu, đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng người, Dự án mở ra hy vọng hòa nhập cộng đồng cho NKT trên địa bàn tỉnh.
Từ sáng sớm 23.2, nhiều NKT đã được người thân đưa đến Trạm Y tế xã Bình Thuận (huyện Tây Sơn). Mỗi người một hoàn cảnh, một nỗi đau, nhưng đều mang một điểm chung: khó khăn trong vận động.
Nhu cầu lớn
Con trai đầu mới 7 tháng đã mất, mãi 10 năm sau chị Nguyễn Thị Nữ (46 tuổi, ở thôn Thuận Nhứt, xã Bình Thuận) mới có đứa thứ 2. Oái ăm thay, vừa sinh ra em Trương Thị Bích Tuyền đã bị bại não. Năm nay đã 19 tuổi, vỏn vẹn 28kg, Tuyền vẫn chỉ gắn với chiếc giường. Mẹ bế xốc từ phía sau, chân tay chỏng chơ, đầu lật ngật, nhưng Tuyền vẫn nhoẻn cười khi có ai hỏi chuyện. “Nhớ tốt lắm! Ðọc rành mạch cả số điện thoại của ba đấy”, chị Nữ khoe.
Em Trương Thị Bích Tuyền được đo các chỉ số cơ thể để chuẩn bị cấp xe dành cho người bại não.
Mục đích của hoạt động khám sàng lọc là đánh giá nhu cầu cung cấp các dụng cụ hỗ trợ phù hợp với từng NKT, từ đó cung cấp dụng cụ hỗ trợ sinh hoạt hàng ngày, dụng cụ cho hoạt động trị liệu. Hoạt động này thuộc hợp phần 1 (đánh giá nhu cầu, cung cấp và theo dõi sử dụng dụng cụ trợ giúp cho NKT vận động) của Dự án Hỗ trợ NKT vận động tại Bình Ðịnh giai đoạn 2016-2020. 2 hợp phần còn lại là triển khai các khóa tập huấn ngắn hạn cho cán bộ cộng đồng, NKT và người nhà về quản lý, sử dụng dụng cụ trợ giúp; truyền thông, thông tin cho cộng đồng về dụng cụ trợ giúp.
Năm 7 tuổi, Tuyền được tặng xe lăn, nhưng rồi cũng hư, với lại chẳng phù hợp với dáng vóc ngày một lớn. Kiểm tra từng cử động của tay chân, cái cúi hay ngửa đầu của Tuyền, kỹ thuật viên Nguyễn Hải Linh (Trung tâm Phục hồi chức năng, Bệnh viện Bạch Mai) lộ rõ vẻ lo lắng, bởi tư thế sinh hoạt không chuẩn khiến tình trạng của Tuyền ngày càng nặng thêm. Anh Linh trực tiếp đo các chỉ số cơ thể của Tuyền để làm cơ sở thiết kế xe bại não phù hợp nhất cho em. “Quan trọng nhất là không để đầu ngửa ra sau nữa. Có xe rồi, gia đình cũng phải sửa lại nhà, để em tiện lên xuống, ra vào”, anh dặn dò.
Chiếm phần lớn trong số NKT đến khám là những người bị di chứng của tai biến. 4 năm sau cơn tai biến, dù đã có nhiều chuyển biến, nhưng anh Nguyễn Ngọc Sơn (45 tuổi, ở thôn Thuận Truyền) vẫn còn liệt ở chân và tay trái. “Lẩn quẩn trong nhà mà cũng bất tiện đủ thứ. Tôi thật sự mong được trợ giúp để phục hồi nhanh hơn”, anh Sơn bày tỏ.
Theo Trưởng Trạm Y tế Bình Thuận Bùi Văn Chính, 42 NKT vận động trên địa bàn xã được mời đến khám đều được cập nhật danh sách quản lý. “Họ rất cần được giúp đỡ, bởi đời sống khó khăn, dụng cụ hỗ trợ như nạng, xe lăn… thiếu thốn, không hợp chuẩn”, ông Chính cho hay.
Phù hợp, sát thực và chặt chẽ
Theo tiến sĩ Nguyễn Thị Mai Hiên - Giám đốc Chương trình của tổ chức Trung tâm Quốc tế (IC), dụng cụ trợ giúp do Dự án cung cấp gồm chân, tay giả và nẹp chỉnh hình; xe lăn, xe dành cho người bại não, xe lắc, khung tập đi, gậy chống, nạng nách, nạng khuỷu, giường nằm cho người bị liệt, ghế bô. Cùng với đó là các dụng cụ hỗ trợ sinh hoạt khác, như dụng cụ hỗ trợ mặc quần, ăn uống; bờ xiên đặt dưới giường để nâng giường, thanh song song tại nhà…
“Ðiểm đặc biệt của Dự án là đảm bảo NKT sử dụng hiệu quả dụng cụ trợ giúp. Dụng cụ phù hợp với khuyết tật, sát thực với nhu cầu của từng người. Hoạt động theo dõi, giám sát được duy trì chặt chẽ để điều chỉnh khi người dùng gặp khó khăn, thu hồi ngay nếu không sử dụng”, bà Hiên nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Dự án cũng hỗ trợ Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh hình thành xưởng sản xuất, sửa chữa dụng cụ trợ giúp. Phó Giám đốc Bệnh viện Võ Ngọc Phải cho hay, có 2 kỹ thuật viên của Bệnh viện đang được đào tạo tại TP Hồ Chí Minh trong khuôn khổ của Dự án. Cùng với đó, Bệnh viện cũng có 1 kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu về dụng cụ chỉnh hình tại Huế. “Với sự chuẩn bị chu đáo về cơ sở vật chất và con người, chúng tôi sẽ tham gia tích cực, đóng góp hiệu quả cho Dự án”, bác sĩ Phải khẳng định.
Dự án Hỗ trợ NKT vận động tại Bình Định:
* Nhà tài trợ: Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua tổ chức Trung tâm Quốc tế (IC).
* Tổng vốn thực hiện: Gần 13 tỉ đồng (vốn viện trợ gần 10,2 tỉ đồng, vốn đối ứng của tỉnh hơn 2,7 tỉ đồng).
* Thời gian thực hiện: Từ tháng 1.2017 đến tháng 12.2020.
* Ðối tượng thụ hưởng: NKT vận động, ưu tiên NKT nặng và đặc biệt nặng, NKT có phơi nhiễm với chất độc da cam; gia đình và người chăm sóc NKT; đơn vị/cá nhân liên quan đến cung cấp dịch vụ hỗ trợ NKT.
NGUYỄN VĂN TRANG