Ngành du lịch: Phía sau những con số đẹp
Những ưu đãi từ thiên nhiên cũng như những nét truyền thống văn hóa lâu đời đã và sẽ còn tạo nên sức hấp dẫn cho du lịch Việt Nam. Thế nhưng dường như những thế mạnh ấy lại đang không được tận dụng xứng tầm hoặc vì lợi ích trước mắt, nhiều cá nhân, tổ chức lại đang làm méo mó thị trường này.
Những con số đẹp
Một trang web du lịch mang tên TripAdvisor mới đây đã bầu chọn 4 địa điểm du lịch của Việt Nam nằm trong top 25 điểm đến hấp dẫn ở châu Á, 3 bảo tàng Việt Nam vào top 25 bảo tàng hấp dẫn nhất châu Á… Đó là điều đáng phấn khởi.
Theo con số thống kê của Tổng cục Du lịch (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), 6 tháng đầu năm 2013, lượng khách quốc tế đến Việt Nam ước đạt 3,5 triệu lượt tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2012; lượng khách nội địa ước đạt 24 triệu lượt, tăng 12%, đạt 73,8% kế hoạch năm. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào con số không thôi, chưa thể khẳng định được điều gì. Đằng sau những con số đẹp ấy, có rất nhiều ý kiến bày tỏ quan ngại rằng, ngành du lịch Việt Nam cần phải "sốc” lại mình để xứng tầm với những lợi thế, tiềm năng sẵn có. Hiếm có quốc gia nào sở hữu nhiều di sản thiên nhiên, di sản văn hoá thế giới như Việt Nam. Ở địa đầu Tổ quốc Hà Giang là cao nguyên đá Đồng Văn, ở miền Trung là vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Cố đô Huế, phố cổ Hội An, Di tích Mỹ Sơn, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Riêng Hà Nội đã có hệ thống bia Văn Miếu, Hoàng Thành, Lễ hội Gióng. Biển Việt Nam là một kho tài nguyên du lịch dồi dào với Vịnh Hạ Long là một trong bảy kỳ quan thiên nhiên của thế giới, chưa kể những bãi biển như: Mỹ Khê (Đà Nẵng), Nha Trang (Khánh Hoà), Mũi Né (Bình Thuận)... đã nhiều lần lọt vào danh sách những bãi biển, vịnh đẹp nhất hành tinh.
Vậy nhưng, dường như, được ưu ái, chiều chuộng quá, sinh… hư. Chưa bao giờ, ngành du lịch lại có nhiều điều tiếng không đẹp như thời điểm gần đây.
Nỗi ám ảnh lớn
Một du khách nước ngoài khi được hỏi có quay trở lại Việt Nam lần nữa không, vị này thẳng thắn trả lời: Rất sợ! Lý do là bởi, du khách này đã bị một tài xế lái taxi "chém đẹp” tới gần 1 triệu đồng khi chỉ đi một đoạn ngắn khoảng 5 cây số.
Thực trạng "chặt chém” khách du lịch đã trở thành nỗi ám ảnh của không ít du khách trong và ngoài nước. Tại buổi sơ kết công tác văn hóa, thể thao và du lịch 6 tháng đầu năm 2013 được tổ chức hồi trung tuần tháng 7 vừa qua, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Văn Tuấn cũng thẳng thắn thừa nhận, thời gian qua đã phát sinh một số vấn đề gây ảnh hưởng không tốt đến ngành Du lịch như tình trạng tăng giá, ép giá, chèo kéo, lừa đảo khách du lịch. Bên cạnh đó, công tác quản lý nhà hàng, khách sạn, công ty lữ hành… còn nhiều bất cập.
Đây là những vấn đề đã và đang khiến cho du lịch Việt Nam giảm đi rất nhiều giá trị trong con mắt của du khách trong nước và nước ngoài.
Đặc biệt, thời gian qua, sự thành lập tràn lan các công ty lữ hành hoạt động kém hiệu quả cũng đang làm đau đầu các nhà quản lý. Một sự việc mới xảy ra khiến dư luận vô cùng bức xúc đó là trường hợp 700 du khách Việt Nam bị bỏ rơi ở Thái Lan. Điều này cho thấy đang có một lỗ hổng trong công tác quản lý khi Công ty Travel Life không có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế nhưng vẫn đưa khách ra nước ngoài. Công ty này hiện đã bị xử phạt tài chính và các hành khách cũng đã được bồi thường. Song theo đánh giá của giới chuyên gia, vụ việc này đã gây hậu quả rất lớn đối với ngành du lịch Việt Nam, mất mát vật chất chỉ là chuyện nhỏ, niềm tin của du khách là sự mất mát lớn gấp nhiều lần.
Con số thống kê cho hay, hiện nay đang có khoảng hơn 1.000 công ty lữ hành quốc tế và trên 10.000 công ty lữ hành nội địa hoạt động trên thị trường này. Tuy nhiên, hoạt động của các công ty lữ hành lại đang tỷ lệ nghịch với số lượng tồn tại khi hiệu quả hoạt động chỉ đạt 50%. Và nói như ông Phan Đức Mấn – Phó Chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam: "Việc các công ty hoạt động hiệu quả chỉ trên 50%, nên việc cạnh tranh, giành giật khách, thậm chí lừa đảo dẫn đến chất lượng kém là điều tất yếu”.
Và như vậy, một lần nữa, chính sự buông lỏng trong quản lý đang vô tình đẩy ngành du lịch Việt Nam đứng trước nhiều nguy cơ, trong đó, nguy cơ nhãn tiền là nỗi ám ảnh của du khách nước ngoài trong cách ứng xử của du lịch Việt dẫn đến nhiều du khách "một đi không trở lại”. Bên cạnh đó, việc mạnh tay xử lý các công ty lữ hành nhằm siết chặt hơn thị trường này cũng là một trong những điểm mấu chốt để "tút lại” sự văn minh, lành mạnh trong môi trường du lịch Việt Nam.
. Theo Duy Phương (Đại đoàn kết)