Ngày Nước thế giới năm 2017:
Chung tay giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và tái sử dụng nước thải
Thời gian qua, tình trạng ô nhiễm môi trường (ÔNMT) do nước thải tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, diễn biến phức tạp. Với chủ đề “Nước thải”, Ngày Nước thế giới (22.3) năm 2017 là cơ hội để các cấp, ngành, địa phương, đơn vị cùng chung tay giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và tái sử dụng nước thải.
Logo Ngày Nước thế giới năm 2017.
Tiềm ẩn những nguy cơ
Theo các nhà nghiên cứu, thời gian qua trên thế giới xảy ra nhiều vụ ÔNMT do nước thải từ các nhà máy. Tiêu biểu như vụ Tập đoàn Guide tại Anderson (Mỹ) thải khoảng 6 triệu lít nước thải có chứa nồng độ độc hại chất dimethyldithiocarbamate và các thành phần hoạt chất của hợp chất xử lý nước thải HMP-2000 ra sông White vào năm 2001, làm hủy hoại đời sống thủy sinh kéo dài hơn 90 km và giết chết 4,6 triệu con cá…
Vụ việc nói trên chỉ là một trong số hàng ngàn vụ ÔNMT do nước thải. Theo các nhà nghiên cứu, trên thế giới hiện có trên 80% nước thải xả trực tiếp ra môi trường không qua xử lý và không được tái sử dụng; khoảng trên 1,8 tỉ người sử dụng nguồn nước uống có chứa vi khuẩn gây ra nhiều loại bệnh và làm cho 842 ngàn người chết mỗi năm do ảnh hưởng của các căn bệnh này. Đồng thời, trên thế giới có khoảng 663 triệu người chưa được tiếp cận với các nguồn nước uống hợp vệ sinh.
Tại Việt Nam, thời gian qua, tại nhiều tỉnh, thành cũng xảy ra không ít vụ ÔNMT do nước thải, trong đó điển hình là “sự cố môi trường biển” do Tập đoàn Formosa gây ra đối với 4 tỉnh miền Trung. Đáng lưu ý, theo thống kê của Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT), cả nước hiện có 281 khu công nghiệp (KCN), 625 cụm công nghiệp (CCN) đã đi vào hoạt động. Trong đó, mới có 75% KCN, CCN xây dựng được hệ thống xử lý nước thải tập trung; 35% đến 40% khu, cụm lắp đặt hệ thống quan trắc tự động.
Riêng đối với Bình Định, thời gian qua trên địa bàn tỉnh cũng xảy ra những vụ ÔNMT do nước thải, dẫn đến tình trạng khiếu kiện đông người. Gần đây nhất là vụ khiếu kiện xảy ra tại khu vực Nhà máy Xử lý nước thải Nhơn Bình - TP Quy Nhơn. Theo bà Hà Thị Thanh Hương, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (BVMT) thuộc Sở TN-MT, trên địa bàn tỉnh có 4/4 KCN và 7/8 CCN đã có hệ thống xử lý nước thải tập trung với tổng công suất xử lý theo thiết kế đạt gần 6.300m3/ngày đêm. Tuy nhiên, hiện mới chỉ có 3/10 hệ thống KCN, CCN có nước thải để vận hành thường xuyên, số còn lại gần như “án binh, bất động” vì không thu gom được nước thải.
Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Nước thế giới 2017 đã được tổ chức trên địa bàn tỉnh.
- Trong ảnh: Diễu hành hưởng ứng Ngày Nước thế giới - 2017 tại thị xã An Nhơn.
Chung tay giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước
Có thể nói, tình trạng ÔNMT do nước thải thời gian qua diễn biến khá phức tạp. Theo cảnh báo của các nhà khoa học, thế giới có thể sẽ thiếu 40% nước sạch trong 20 năm tới. Trong 2 thập niên tới, 1/3 dân số toàn cầu sẽ chỉ có được 1/2 lượng nước sinh hoạt; sản xuất nông nghiệp, công nghiệp sẽ thiếu nước trầm trọng. Nguồn cung cấp nước sạch được dự báo sẽ giống như tình trạng khan hiếm dầu gần đây. Hầu hết các thành phố ở các quốc gia đang phát triển không có đủ cơ sở hạ tầng và tài nguyên để giải quyết vấn đề nước thải một cách hiệu quả và bền vững.
Chính vì vậy, chủ đề của Ngày Nước thế giới (22.3) năm 2017 được Liên hiệp quốc xác định là “Nước thải” (Waste water). Ông Đinh Văn Tiên, Phó Giám đốc Sở TN-MT, cho biết: Mục tiêu của Ngày Nước thế giới năm nay là hướng đến tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của cả xã hội về giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và tái sử dụng nước. Chủ đề “Nước thải” là hướng tới thực hiện mục tiêu 6.3 trong 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên hiệp quốc đến năm 2030: “Cải thiện chất lượng nguồn nước thông qua việc giảm thiểu tình trạng gây ô nhiễm, xả rác và các chất hóa học khó phân hủy; giảm lượng nước thải không được xử lý xuống một nửa và gia tăng việc tái sử dụng nước an toàn trên toàn cầu”.
Tại Việt Nam, giữa tháng 2.2017, Bộ TN-MT đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trong cả nước về việc triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Nước thế giới - 2017. Theo đó, từ ngày 17 đến 22.3, tại thành phố Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh), Bộ TN-MT tổ chức Lễ mít-tinh quốc gia và các hoạt động hưởng ứng Ngày Nước thế giới. Nhân dịp này còn diễn ra nhiều hoạt động, như triển lãm tranh, ảnh chào mừng Ngày Nước thế giới - 2017; hội thảo khoa học chủ đề về tài nguyên nước; chương trình giao lưu nghệ thuật chào mừng Ngày Nước thế giới - 2017.
Riêng đối với Bình Định, những năm gần đây, UBND tỉnh đã quan tâm đầu tư xây dựng các công trình, hệ thống xử lý nước thải. Tiêu biểu trong số này là nhà máy xử lý nước thải Nhơn Bình - TP Quy Nhơn; nhà máy xử lý nước thải KCN Nhơn Hội (công suất 2.000m3) và mới đây là nhà máy xử lý nước thải 2A.
Ngày 19.3, tại thị xã An Nhơn vừa diễn ra Lễ mít-tinh hưởng ứng Ngày Nước thế giới 2017 và Ngày Khí tượng thế giới (23.3.2017). Tham dự lễ mít-tinh có trên 1.500 đại biểu là lãnh đạo UBND một số huyện, thị xã, thành phố; cán bộ, công chức, viên chức, công an nhân dân, lực lượng vũ trang và các đoàn thể quần chúng, đoàn viên, thanh niên… Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu đã kêu gọi mỗi cá nhân, đoàn thể, tổ chức, mỗi ngành, địa phương cần nỗ lực hành động, phát huy sáng kiến trong khai thác, sử dụng nguồn nước tiết kiệm, xử lý ô nhiễm môi trường và bằng các hành động cụ thể hãy bảo vệ nguồn tài nguyên nước, không làm ô nhiễm thêm nguồn tài nguyên nước, phòng chống xâm ngập mặn và nước biển dâng…
VIẾT HIỀN