Di tích Chiến thắng Chốt Lò Rèn
Tại Quyết định số 1193/QÐ-UBND do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh ký ban hành ngày 5.4 đã công nhận và xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đối với di tích Chiến thắng Chốt Lò Rèn - thuộc thôn Phú Lạc, xã Bình Thành, huyện Tây Sơn.
Di tích Chiến thắng Chốt Lò Rèn nhìn từ phía Tây cánh đồng thôn Phú Lạc. Ảnh: Ban Quản lý di tích tỉnh cung cấp
Theo hồ sơ di tích, giai đoạn 1965 - 1968, phong trào đấu tranh chính trị và binh vận của quần chúng phát triển mạnh mẽ ở xã Bình Thành. Tại Phú Lạc, chính quyền cách mạng đã tổ chức thu mua lương thực, thuốc men và vận động nhân dân đóng góp quỹ nuôi quân để phục vụ lâu dài cho kháng chiến.
Trước tình hình đó, để đàn áp, khống chế phong trào cách mạng của ta, địch cho xây dựng chốt dã chiến trên khu Lò Rèn (là tên gọi của khu Gò Ông Hùng thuộc xóm Phú Xuân, thôn Phú Lạc, từ đó nên gọi là chốt Lò Rèn).
Ngày 21.9.1968, bộ đội tập trung huyện Bình Khê phối hợp với du kích xã Bình Thành tổ chức đánh tiêu diệt chốt điểm Lò Rèn. Với tinh thần quyết tâm cao, chiến thuật hợp lý, trong vòng 30 phút chiến đấu ác liệt, quân ta giành thắng lợi và làm chủ trận địa, tiêu diệt được 18 tên địch, thu nhiều vũ khí, quân trang quân dụng và phá hủy nhiều phương tiện của địch.
Trận tập kích tiêu diệt chốt điểm Lò Rèn là một trận độc lập tác chiến điển hình của lực lượng vũ trang địa phương. Trận thắng đã góp phần cùng lực lượng vũ trang tỉnh đánh bại luận điệu tuyên truyền của địch cho rằng ta đã đuối sức sau khi tập trung mọi nỗ lực trong trận tập kích chiến lược hồi Tết Mậu Thân 1968. Đồng thời, trận đánh còn có tác dụng động viên phong trào đấu tranh chính trị và binh vận của nhân dân địa phương chống phá chương trình “bình định” của địch có hiệu quả.
Trong tiềm thức của nhân dân huyện Tây Sơn, Lò Rèn là một địa danh gắn liền với chiến công lớn của bộ đội địa phương trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhưng từ trước đến nay di tích này chưa được đầu tư tôn tạo, chưa được đặt dưới sự quản lý bảo vệ của pháp luật. Địa điểm Chốt Lò Rèn hiện nay đã được quy hoạch thành khu dân cư mới, có đông người dân sinh sống.
Theo Giám đốc Ban Quản lý di tích tỉnh Đặng Hữu Thọ, để ghi nhớ sự kiện này và tiến tới phát huy giá trị di tích, trước mắt, cần xây dựng bia di tích ở nơi thuận tiện về giao thông; trong công tác tuyên truyền, di tích phải được bảo vệ mang tính cộng đồng để mọi tầng lớp nhân dân biết về giá trị của di tích; hàng năm có thể chọn ngày 21.9 - sự kiện đánh tiêu diệt chốt điểm Lò Rèn - để tổ chức lễ kỷ niệm.
SAO LY