Nhiều sai phạm trong cấp sổ đỏ, giao đất trúng đấu giá
Ðây là kết luận của Thanh tra tỉnh sau khi tiến hành thanh tra tại Văn phòng Ðăng ký đất đai chi nhánh TP Quy Nhơn và Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh về việc thực hiện chính sách pháp luật trong công tác cấp GCNQSDÐ (gọi tắt là sổ đỏ) các lô đất bán đấu giá trên địa bàn TP Quy Nhơn, từ năm 2014 đến nay.
Theo báo cáo của Trung tâm phát triển quỹ đất (PTQĐ) tỉnh và Trung tâm PTQĐ TP Quy Nhơn, trên địa bàn TP Quy Nhơn từ năm 2014 đến ngày 30.9.2016, đã tổ chức bán đấu giá 1.386 lô đất ở nhiều khu quy hoạch khác nhau (trong đó, Trung tâm PTQĐ tỉnh 571 lô, Trung tâm PTQĐ thành phố: 815 lô).
Chậm cấp sổ đỏ: 89% lỗi do cơ quan nhà nước
Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) chi nhánh TP Quy Nhơn thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ các lô đất trên địa bàn TP Quy Nhơn cho khách đấu giá trúng. Tính đến ngày 30.9.2016, VPĐKĐĐ này đã thực hiện các trình tự thủ tục, tham mưu cho UBND TP Quy Nhơn cấp sổ đỏ cho 1.496 hồ sơ (HS). Tuy nhiên, chỉ qua kiểm tra 872 HS, Đoàn thanh tra đã xác định có 476 HS (chiếm 54,6%) cấp sổ đỏ cho khách trúng đấu giá chậm so với thời gian quy định. Trong đó, có 174 HS cấp sổ đỏ chậm từ 1 ngày đến trên 30 ngày so với quy định và 302 HS giao đất cho khách trúng đấu giá đất chậm từ trên 1 tháng đến trên 6 tháng.
Đáng chú ý, trong 174 HS bị chậm cấp sổ đỏ thì lỗi do khách hàng chỉ chiếm chưa đến 11% (19/174 HS), 89% còn lại do lỗi của cơ quan nhà nước với nhiều nguyên nhân (154/174). Trong đó, nguyên nhân do Văn phòng UBND TP trình ký chậm chiếm tỉ lệ lớn nhất với gần 40% (66/174 HS), do Phòng TN-MT TP Quy Nhơn thẩm tra gần 21,3% (37/174).
Đặc biệt, trong năm 2014 có 61 hồ sơ chậm nộp tiền trúng đấu giá đất so với thông báo nộp tiền. Tuy nhiên, Kho bạc Nhà nước TP Quy Nhơn không phối hợp với Chi cục thuế Quy Nhơn và VPĐKĐĐ tính thu tiền phạt nộp chậm mà tham mưu để cho UBND TP Quy Nhơn cấp sổ đỏ. Thanh tra tỉnh xác định số tiền thất thoát gần 554 triệu đồng.
Giao đất chậm và tùy tiện: Do áp lực từ kế hoạch thu ngân sách?
Theo quy định của Luật Đất đai 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ và Quyết định số 49/2012/QĐ-UBND ngày 20.12.2012 của UBND tỉnh về quy chế đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất thuê đất, sau khi có kết quả đấu giá trúng thì thời gian Trung tâm PTQĐ tỉnh trình cấp thẩm quyền phê duyệt kết quả không được quá 5 ngày và quyết định giao đất cho người trúng đấu giá; bàn giao thực địa cho người trúng đấu giá không quá 20 ngày.
Công dân khiếu kiện chậm giao sổ đỏ ảnh hưởng đến việc huy động vốn
Việc giao đất tùy tiện của Trung tâm PTQÐ tỉnh đã khiến một số cá nhân bức xúc, có đơn kiến nghị. Ðơn cử trường hợp bà Phạm Thị Thúy Phượng (ở thị trấn Tăng Bạt Hổ, huyện Hoài Ân) kiến nghị việc cơ quan có thẩm quyền cấp GCNQSDÐ 4 lô đất trúng đấu giá đợt đầu chậm làm ảnh hưởng đến quá trình huy động vốn. Theo Thanh tra tỉnh, kiến nghị của bà Phượng là có cơ sở, do Trung tâm PTQÐ tỉnh giao đất thực địa chậm cho bà Phượng (chậm ít nhất 27 ngày, nhiều nhất là 62 ngày/lô) dẫn đến việc cấp sổ đỏ bị kéo dài, vi phạm thời gian quy định.
Nhưng trên thực tế Trung tâm PTQĐ tỉnh đã giao chậm cho khách từ trên 1 tháng đến trên 6 tháng. Trong tổng số 302 lô đất giao thực địa chậm thì có đến 282 lô do Trung tâm thực hiện (chậm trên 1 tháng: 52 lô, chậm trên 3 tháng: 85 lô và chậm trên 6 tháng: 145 lô). Không những vậy, việc giao đất còn diễn ra rất tùy tiện. Có trường hợp giao đất kéo dài trên 1 năm, nhưng lại có trường hợp giao đất chỉ trong vòng 10 ngày; cá biệt có lô đất chỉ giao trong vòng 1 ngày sau khi có quyết định giao đất. Nhiều lô đất cùng đấu giá một đợt nhưng lại lô giao trước, lô giao sau; lô đấu giá sau nhưng lại được giao đất trước.
Việc giao đất chậm chủ yếu diễn ra tại 2 “khu đất vàng” là Khu dân cư Đô thị- Dịch vụ- Du lịch phía Tây An Dương Vương và Khu quy hoạch dân cư khu đất Trung đoàn vận tải 655 An Dương Vương (thuộc phường Nguyễn Văn Cừ) do Trung tâm PTQĐ tỉnh làm chủ đầu tư.
Theo giải trình của Trung tâm PTQĐ tỉnh, nguyên nhân của việc giao đất chậm là do áp lực từ kế hoạch thu ngân sách của tỉnh từ tiền sử dụng đất hàng năm lớn; trong khi việc phát triển quỹ đất, đầu tư cơ sở hạ tầng tạo quỹ đất sạch bán đấu giá mất nhiều thời gian, không kịp tạo quỹ đất sạch để bán đấu giá thu ngân sách trong năm. Vì vậy, đơn vị phải xin chủ trương vừa tổ chức bán đấu giá khu đất trên trước và trong thời gian đang thi công cơ sở hạ tầng. Mặt khác, trong quá trình giao đất có sự điều chỉnh quy hoạch, diện tích vị trí một số nơi thay đổi, cơ sở hạ tầng khu dân cư chưa hoàn chỉnh nên khi đấu giá xong, có quyết định của UBND TP Quy Nhơn thì Trung tâm vẫn chưa thể giao thực địa cho khách. Cũng có trường hợp do bộ phận một cửa bỏ sót hồ sơ giao đất...
Theo kết luận của Thanh tra tỉnh, công tác giao đất cho khách hàng trúng đấu giá quá chậm và tùy tiện của Trung tâm PTQĐ tỉnh đã gây bức xúc trong dư luận nhân dân. Việc làm này là vi phạm Luật Đất đai năm 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Đất đai. Những sai phạm, khuyết điểm này, trách nhiệm thuộc về Ban giám đốc Trung tâm PTQĐ tỉnh và các bộ phận trực tiếp giao đất ngoài thực địa như: phòng Tổ chức - hành chính, phòng Phát triển quỹ đất và phòng Tài chính kế hoạch, mà trách nhiệm chính thuộc về Giám đốc Trung tâm PTQĐ tỉnh.
Ngày 11.4, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đã ký ban hành Quyết định xử lý kết quả việc thực hiện chính sách pháp luật trong công tác cấp GCNQSDÐ các lô đất bán đấu giá trên địa bàn TP Quy Nhơn từ năm 2014 đến nay.
Theo đó, Chủ tịch tỉnh yêu cầu UBND TP Quy Nhơn nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác cấp GCNQSDÐ và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hơn nữa đối với công tác này.
Ðối với Văn phòng Ðăng ký đất đai chi nhánh Quy Nhơn: tổ chức kiểm điểm nghiêm túc đối với tập thể, cá nhân theo từng thời kỳ đã để xảy ra những sai phạm, khuyết điểm nêu trên. Ðối với Kho bạc Nhà nước TP Quy Nhơn: tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với tập thể, cá nhân không tính tiền phạt nộp chậm đối với 61 trường hợp nộp tiền đấu giá quyền sử dụng đất chậm; có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan liên quan thu hồi và nộp lại số tiền phạt nộp chậm gần 554 triệu đồng.
Chủ tịch tỉnh yêu cầu Trung tâm PTQÐ tỉnh tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và có hình thức xử lý đối với tập thể, cá nhân có khuyết điểm, sai phạm nêu trên; đồng thời có biện pháp chấm dứt, khắc phục. Sở TN-MT nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý điều hành đối với cơ sở trực thuộc; chỉ đạo Trung tâm PTQÐ tỉnh tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và có hình thức xử lý đối với tập thể, cá nhân có khuyết điểm, sai phạm.
NGUYỄN NAM