Tình trạng khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép: Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm minh
Thời gian qua, công tác quản lý nhà nước (QLNN) về tài nguyên, khoáng sản (TN-KS) trên địa bàn tỉnh được tăng cường, song hoạt động khai thác TN-KS trái phép vẫn diễn biến phức tạp. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Huỳnh Quang Vinh, Phó Giám đốc Sở TN-MT, về vấn đề này.
* Xin ông cho biết về những tồn tại, khó khăn của công tác quản lý TN-KS trên địa bàn tỉnh thời gian qua?
Ông Huỳnh Quang Vinh
- Những năm gần đây, công tác QLNN về TN-KS trên địa bàn tỉnh ngày càng được hoàn thiện. Cùng với việc tuyên truyền, phổ biến Luật KS, Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật KS, Sở TN-MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản QLNN về TN-KS, bổ sung quy hoạch các điểm mỏ KS; kế hoạch đấu giá quyền khai thác KS trên địa bàn tỉnh.
Riêng năm 2017, tính đến ngày 31.3.2017, Sở TN-MT đã trình UBND tỉnh cấp 2 giấy phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng; 1 Quyết định gia hạn giấy phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng; 2 giấy phép khai thác đá làm vật liệu xây dựng thông thường và 1 giấy phép khai thác đất san lấp. Sở đã phối hợp thẩm định 5 báo cáo kết quả thăm dò KS và 2 Đề án thăm dò KS; phối hợp với Quỹ Bảo vệ môi trường kiểm tra, đôn đốc các DN còn nợ tiền ký quỹ môi trường trong hoạt động khai thác KS trên địa bàn tỉnh; kiểm kê trữ lượng KS và lượng cát bồi lắng tại các mỏ cát lòng sông.
Tuy nhiên, công tác QLNN về TN-KS trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, nhất là tình trạng hoạt động khai thác đất, đá và cát phục vụ các công trình xây dựng. Hoạt động khai thác đá chủ yếu diễn ra tại khu vực núi Hòn Chà (thuộc địa bàn TP Quy Nhơn và huyện Tuy Phước); khu vực Núi Chùa (huyện Phù Mỹ); khu vực các xã Cát Nhơn, Cát Hưng (Phù Cát).
Tại khu vực núi Hòn Chà, hoạt động khai thác đá diễn biến phức tạp. Một số doanh nghiệp (DN) như Công ty CP Đại Tín mặc dù giấy phép khai thác đã hết hạn từ năm 2014 nhưng vẫn lén lút khai thác đá tại khu vực phía Tây Bắc núi Hòn Chà. Ở khu vực Núi Chùa, hoạt động khai thác đá tại đây đã gây sa bồi hàng ngàn mét vuông thảm thực vật và đất nông nghiệp. Đáng lo ngại là hoạt động khai thác đá tại các khu vực nói trên không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn tạo thành “điểm nóng” về trật tự xã hội, gây bức xúc trong dư luận.
* Còn hoạt động khai thác titan, khai thác cát trái phép thì sao, thưa ông?
- So với những năm trước, hoạt động khai thác titan hiện đã “hạ nhiệt”, tuy nhiên vẫn còn diễn biến khá phức tạp. Có thể đơn cử như trường hợp của 3 DN Mỹ Tài, Tấn Phát và Ban Mai. Theo đó, mặc dù giấy phép hết hạn từ cuối năm 2013, song 3 DN này không những chậm hoàn thổ, phục hồi môi trường trên diện tích đã khai thác, mà vẫn lén lút khai thác titan trái phép.
Khai thác cát trái phép tại sông Côn, đoạn thuộc địa phận xã Nhơn Phúc (TX An Nhơn). Ảnh: TRỌNG LỢI
Về hoạt động khai thác cát, dọc theo các sông lớn trên địa bàn tỉnh như Hà Thanh, sông Côn, La Tinh, Lại Giang... đã xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép. Điều đáng lo ngại là những hoạt động khai thác trên không chỉ làm thất thoát TN-KS, mà còn làm sạt lở bờ sông, làm biến dạng dòng chảy. Thậm chí, ở đoạn sông Hà Thanh thuộc địa bàn huyện Tuy Phước, một số DN, cá nhân còn khai thác cát trái phép gần tuyến ống xi phông D400 của Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Bình Định.
* Vậy Sở TN-MT đã làm gì để chấn chỉnh, xử lý tình trạng trên?
- Thời gian qua, bên cạnh việc tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện nghiêm Luật KS, Sở TN-MT đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác TN-KS trái phép.
Ngày 6.2.2017, UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu chấm dứt hoạt động khai thác đá tại núi Hòn Chà, giao UBND TP Quy Nhơn, huyện Tuy Phước phối hợp với Sở TN-MT thường xuyên kiểm tra, quản lý việc khai thác KS tại khu vực núi Hòn Chà, đồng thời chấm dứt việc khai thác đá tại khu vực phía Đông núi Hòn Chà.
Về khai thác titan, Sở TN-MT vừa phối hợp với UBND huyện Phù Mỹ đình chỉ hoạt động khai thác titan của 3 DN: Công ty Mỹ Tài, Tấn Phát, Ban Mai; hoàn tất hồ sơ xử phạt hành chính 3 DN, tịch thu tang vật vi phạm để xử lý theo quy định của pháp luật.
Ngày 12.4, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo tập trung kiểm tra xử lý hoạt động khai thác TN-KS trái phép trên địa bàn, giao Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý, truy quét những tổ chức, cá nhân khai thác cát trái phép nói riêng và KS nói chung trên địa bàn quản lý. Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở TN-MT đang phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng tích cực triển khai công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác TN-KS trái phép.
Đồng thời, nhằm tạo bước chuyển biến trong công tác quản lý TN-KS, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng khai thác TN-KS trái phép, Sở TN-MT sẽ tham mưu UBND tỉnh ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác quản lý KS và chấn chỉnh tình trạng khai thác KS bất hợp pháp trên địa bàn tỉnh; tăng cường trách nhiệm quản lý KS của các cơ quan, ban ngành; trách nhiệm quản lý kiểm tra giám sát và xử lý kịp thời của các cấp chính quyền địa phương, nhất là ở cấp xã; tăng cường công tác phổ biến pháp luật về KS nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng.
Sở TN-MT kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện và thành phố lập phương án bảo vệ KS chưa khai thác trên địa bàn trình UBND tỉnh phê duyệt, nhằm đảm bảo tổ chức và kinh phí duy trì thường xuyên lực lượng để xử lý kịp thời khi xảy ra tình trạng khai thác TN-KS trái phép.
* Xin cảm ơn ông!
VIẾT HIỀN (Thực hiện)