Chính sách BHYT: Nhiều vướng mắc cần tháo gỡ
Trong chuyến làm việc mới đây của đoàn công tác Bộ Y tế với UBND tỉnh cùng các đơn vị liên quan, nhiều vướng mắc, bất cập trong thực thi chính sách BHYT đã được nêu ra. Lắng nghe ý kiến từ cơ sở, đại diện Bộ Y tế đã tiếp thu và đưa ra những hướng giải quyết ban đầu.
Thanh toán chi phí KCB BHYT tại BVĐK tỉnh. Ảnh: MAI LÂM
Thời gian qua, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh đạt kết quả đáng ghi nhận. Năm 2016, tỉ lệ bao phủ BHYT đạt 85% dân số, tính đến quý I.2017 đạt 80,7%. Sở Y tế đã phối hợp với BHXH tỉnh hướng dẫn, triển khai kịp thời các quy định về khám chữa bệnh (KCB) BHYT. Năm 2016, các cơ sở KCB BHYT đã tiếp nhận KCB nội - ngoại trú cho trên 2,6 triệu lượt người, với tổng chi phí trên 940 tỉ đồng, tăng 55,4% so với năm 2015.
Phải nâng chất hoạt động giám định BHYT
Cùng với những kết quả đó, tình trạng bội chi quỹ KCB BHYT vẫn diễn biến phức tạp, giá trị bội chi lớn và có xu hướng gia tăng; việc lạm dụng quỹ BHYT thông qua quy định thông tuyến KCB BHYT vẫn còn xảy ra, nhất là tại các cơ sở tư nhân.
Trong năm 2016, BHXH tỉnh phối hợp với ngành Y tế thực hiện nhiều biện pháp để kiểm soát chi phí KCB BHYT. BHXH tỉnh và Sở Y tế tổ chức kiểm tra chi phí KCB BHYT tại các cơ sở KCB trong tỉnh, xuất toán hơn 366 triệu đồng chi phí KCB thanh toán không đúng quy định đối với 5 phòng khám tư nhân, 2 bệnh viện; tổ chức kiểm tra, xác minh các trường hợp có lần KCB cao bất thường trong năm; tập trung kiểm tra, giám định đối với các cơ sở KCB có số lượt người đến KCB BHYT tăng đột biến, chi phí KCB BHYT tăng cao bất thường.
Trong năm 2016, quỹ KCB BHYT toàn tỉnh bội chi gần 270 tỉ đồng. Dù vậy, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn, chúng ta quen dùng từ “bội chi” để nói về việc chi vượt theo nghĩa tiêu cực. Nhưng hãy phân tích lại để thấy bội chi, hay chính xác là tăng chi là điều bình thường, bởi khi chúng ta áp dụng các kỹ thuật tiên tiến, phương pháp KCB mới thì bệnh nhân là người được hưởng lợi. “Đừng thấy chi vượt so với năm trước mà cảm thấy ngại. Cần phân biệt rõ tăng chi với việc lạm dụng quỹ bằng các chỉ định cận lâm sàng, kê đơn thuốc vô tội vạ”, Thứ trưởng nói.
Nguyên nhân khách quan dẫn đến tình trạng bội chi là do thực hiện thông tuyến KCB BHYT tuyến huyện và điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo Thông tư 37/2015/TTLT-BYT-BTC ngày 29.10.2015 của liên Bộ Y tế - Tài chính. Còn về chủ quan, vẫn còn tình trạng lạm dụng quỹ BHYT tại một số cơ sở KCB và của một số đối tượng tham gia BHYT; công tác phối hợp kiểm tra, thanh tra về KCB BHYT còn chưa thường xuyên, chặt chẽ.
Đáng chú ý, đội ngũ giám định viên BHYT còn mỏng, trình độ chưa đồng đều, nên còn hạn chế trong việc hướng dẫn và giám sát các cơ sở y tế thực hiện chính sách BHYT. Đây không phải là câu chuyện mới, nhưng đã không được giải quyết rốt ráo trong thời gian qua. Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng từng nhấn mạnh rằng, đã đến lúc không thể mãi “đổ” cho lực lượng giám định viên BHYT hiện tại, mà phải có ngay giải pháp rốt ráo, quyết liệt.
Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Bộ Y tế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh kiến nghị Bộ Y tế xem xét thành lập tổ chức tham mưu quản lý nhà nước về BHYT tại địa phương, đặc biệt là thành lập ngay cơ quan giám định KCB BHYT độc lập có đủ năng lực và hoạt động khách quan, nhằm nâng cao hiệu quả trong thực hiện giám định KCB BHYT.
Nhiều bất cập cần điều chỉnh
Bên cạnh đó là nhiều vướng mắc, bất cập khác nảy sinh trong quá trình thực thi chính sách BHYT. Theo phản ánh của bác sĩ Hồ Việt Mỹ - Giám đốc BVĐK tỉnh, hiện nay bảng danh mục dùng chung trong KCB và thanh toán BHYT có quá nhiều chi tiết, khiến việc đối chiếu, áp dụng gặp nhiều khó khăn. Đơn cử, việc chụp chiếu các bộ phận cơ thể có đến hàng chục tiểu mục, dù mức giá áp dụng có khi cũng tương đương nhau. Việc ứng dụng công nghệ thông tin ở BVĐK tỉnh đã được triển khai từ nhiều năm trước, nhưng đến nay các phần mềm đều lạc hậu, chưa được cập nhật, bổ sung; dẫn đến việc liên thông dữ liệu thanh toán BHYT giữa Bệnh viện và cơ quan BHXH còn chậm.
Còn ông Lê Quang Hùng - Giám đốc Sở Y tế, cho rằng một số thông tư hướng dẫn thực hiện chính sách BHYT còn chưa rõ ràng, gây khó khăn cho người thực hiện. Đại diện Bộ Y tế cũng thừa nhận có “độ vênh” nhất định giữa các văn bản pháp luật và thực tiễn triển khai.
Đó là cơ sở để tỉnh kiến nghị Bộ Y tế và BHXH Việt Nam sớm hoàn thiện danh mục các dịch vụ kỹ thuật KCB được xếp tương đương về kỹ thuật và chi phí thực hiện để làm căn cứ thanh toán chi phí KCB BHYT; danh mục dùng chung trong quản lý và thanh toán chi phí KCB BHYT; hoàn chỉnh phần mềm giám định chi phí KCB BHYT phục vụ cho việc giám định điện tử về KCB BHYT.
Trong khi đó, để tăng tỉ lệ dân số tham gia BHYT, UBND tỉnh kiến nghị Chính phủ tổ chức đợt tổng thanh tra về nợ BHYT ở các doanh nghiệp; khảo sát, đánh giá đúng thực chất tình hình nợ đọng BHYT ở các đơn vị, qua đó có gói tài chính hỗ trợ các doanh nghiệp thực sự khó khăn do khách quan để đi vào sản xuất, kinh doanh ổn định, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đóng BHYT cho người lao động.
LÊ CƯỜNG - VĂN TRANG