Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi:
Chủ động các phương án chống hạn, xâm nhập mặn vụ Hè Thu
Hiện nay, nông dân toàn tỉnh đang khẩn trương làm đất, gieo sạ vụ Hè Thu (HT) 2017. Trước tình hình nắng nóng kéo dài, có nguy cơ xảy ra hạn hán, Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi (KTCTTL) đã chủ động triển khai các phương án phục vụ nước tưới hợp lý, đảm bảo vụ sản xuất HT thắng lợi.
Nạo vét hệ thống kênh tưới Văn Phong đoạn qua địa bàn xã Bình Tân (Tây Sơn). Ảnh: NGUYỄN HÂN
Đảm bảo đủ nước tưới vụ Hè Thu
Theo Công ty TNHH KTCTTL, sau khi phục vụ tưới cho sản xuất vụ Đông Xuân 2016-2017, đến thời điểm này, tại 15 hồ chứa nước do đơn vị quản lý đang còn tích trữ được 319 triệu m3/457,8 triệu m3, chiếm khoảng 70% dung tích. Cụ thể gồm: hồ chứa nước Núi Một (TX An Nhơn) còn 56 triệu/110 triệu m3; hồ Hội Sơn (Phù Cát) còn 40,76 triệu/44,5 triệu m3; hồ Vạn Hội (Hoài Ân) 12,26 triệu/14,5 triệu m3; hồ Thuận Ninh (Tây Sơn) 30,3 triệu/35,36 triệu m3; hồ Định Bình (Vĩnh Thạnh) 157 triệu/226 triệu m3; hồ Suối Tre (Phù Cát) 3,82 triệu/4,93 triệu m3; hồ Hòn Lập (Vĩnh Thạnh) 2,65 triệu/3,13 triệu m3; hồ Ông Lành (Vân Canh) 1,86 triệu m3/2,21 triệu m3; hồ Hà Nhe (Vĩnh Thạnh) 2,87 triệu/3,76 triệu m3…
Ngoài ra, nước tại các hồ chứa có dung tích nhỏ, trên các sông, suối vẫn đang duy trì ở mức khá cao. Trên sông Côn tại Đại Bình (TX An Nhơn) lưu lượng dòng chảy đang ở mức 11,7m3/giây; đập dâng Văn Phong (Tây Sơn) 25 m3/giây; đập Thạnh Hòa 6,64 m3/giây; đập Lại Giang 7,5 m3/giây…
Theo kế hoạch, vụ HT này, diện tích lúa và cây trồng cạn do Công ty TNHH KTCTTL hợp đồng cung cấp nước tưới là 27.899 ha, tăng gần 2.000 ha so với vụ Hè năm trước, chiếm 60% diện tích sản xuất toàn tỉnh. Trong đó, cung cấp nước tưới qua hệ thống sông Côn 13.940 ha; hệ thống kênh Văn Phong 4.605 ha; kênh hồ Núi Một 3.002 ha; kênh Lại Giang 1.464 ha; kênh hồ Hội Sơn 1.855 ha; kênh hồ Vạn Hội 335 ha; kênh hồ Hòn Lập 234 ha; kênh hồ Quang Hiển 110 ha; kênh hồ Suối Tre 265 ha; trạm bơm Chánh Khoan 236 ha; kênh hồ Định Bình 356 ha…
Ông Lê Trung Cang, Phó Giám đốc Công ty TNHH KTCTTL, cho biết: So với các năm trước, hiện lượng nước còn tích trữ tại các hồ chứa khá dồi dào, đảm bảo đủ nước tưới cho vụ HT. Tuy nhiên, với điều kiện thời tiết nắng nóng kéo dài như hiện nay, nếu không có biện pháp tưới tiết kiệm, cân đối nguồn nước hợp lý thì khả năng sẽ xảy ra hạn hán cục bộ vào cuối vụ HT và đầu vụ Mùa. Trong đó, nhiều diện tích lúa và hoa màu ở các xã phía Đông huyện Hoài Nhơn thuộc hệ thống tưới Lại Giang; các xã phía Tây Nam huyện Phù Mỹ, phía Bắc Phù Cát thuộc hệ thống tưới hồ Hội Sơn, Suối Tre (Phù Cát) nằm trong vùng có nguy cơ cao về thiếu nước tưới. Bên cạnh đó, các xã khu Đông vùng cửa sông Lại, sông Côn, sông Hà Thanh, sông La Tinh dự báo cũng sẽ xảy ra tình trạng xâm nhập mặn.
Chủ động các phương án phòng chống hạn
Để việc cấp nước cho sản xuất vụ HT hiệu quả, hiện nay, bên cạnh việc điều tiết nước tưới hợp lý, Công ty TNHH KTCTTL đang phối hợp với Sở NN&PTNT, chính quyền các địa phương, các HTXNN lập kế hoạch, lên lịch, phiên tưới cụ thể theo từng hệ thống kênh, đảm bảo đủ nước gieo sạ. Trong đó, đơn vị quản lý thủy nông tập trung ưu tiên đưa nước tưới về phục vụ các vùng sản xuất ven biển, ven đê khu Đông để cấp nước sinh hoạt cho người, gia súc và chống tình trạng xâm nhập mặn, xì phèn. Tiến hành khoanh vùng tưới ở những diện tích không đảm bảo nguồn nước, khuyến cáo nông dân chuyển đổi sang trồng cây trồng cạn. Triển khai các phương pháp, kỹ thuật tưới tiết kiệm nước như tưới ướt - khô xen kẽ, tưới nông - lộ - phơi nhằm tiết kiệm nguồn nước tưới…
Ông Lê Trung Cang cho biết thêm: Hiện nay, Công ty đã thành lập Hội đồng phân phối nước và kiện toàn lại các tổ thủy nông nhằm thực hiện việc phân phối nguồn nước tưới hợp lý, tổ chức thực hiện nghiêm lịch tưới luân phiên ngay từ đầu vụ. Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã tập trung tổ chức nạo vét hệ thống kênh mương, khắc phục, nâng cấp các đập bổi, trạm bơm trên các sông. Tăng cường công tác dẫn nước, khơi thông dòng chảy, đảm bảo hệ thống kênh mương thông thoáng; thực hiện tưới theo lịch luân phiên để tránh xảy ra tình trạng tranh giành nước tưới. Công ty cũng đề nghị ngành Điện lực ưu tiên phục vụ, cung cấp điện để bơm nước phục vụ sản xuất.
Ông Nguyễn Thanh Thiên, Giám đốc Xí nghiệp Thủy lợi IV thuộc Công ty TNHH KTCTTL tỉnh, cho biết: Tuy lượng nước tưới vụ HT khá dồi dào nhưng để phòng ngừa những tình huống thiếu nước cục bộ và để việc cung cấp nước đạt hiệu quả, xí nghiệp đã chi trên 800 triệu đồng để sửa chữa, nạo vét hệ thống kênh mương, đảm bảo dòng chảy ổn định trên các hệ thống kênh tưới. Xí nghiệp cũng đã thành lập, củng cố các tổ, đội thủy nông, nhằm đảm bảo phục vụ tưới cho trên 8.517 ha lúa và hoa màu trên địa bàn Tuy Phước, TP Quy Nhơn và Vân Canh.
Theo Sở NN&PTNT, trên cơ sở nguồn nước hiện có tại các hồ chứa, vụ HT 2017, toàn tỉnh có kế hoạch gieo sạ 46.853 ha lúa và hoa màu. Trong đó, các công trình thủy lợi do Công ty TNHH KTCTTL đảm bảo cung ứng nước 27.899 ha, các công trình thủy lợi do địa phương quản lý 18.954 ha. Ðến nay, nông dân đã gieo sạ trên 15.000 ha lúa; đồng thời chuyển đổi hàng ngàn ha đất thiếu nước tưới sang sản xuất các loại cây trồng cạn.
Theo dự báo của Ðài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Trung bộ, do ảnh hưởng của hiện tượng Elnino, từ tháng 5 đến tháng 8 năm nay rất ít mưa, làm cho lượng nước tại các hồ chứa giảm nhanh, gây hạn hán cục bộ tại nhiều địa phương. Theo khuyến cáo của ngành chức năng, nếu không có các biện pháp tưới tiết kiệm, trong vụ HT, toàn tỉnh sẽ có trên 9.000 ha cây trồng (355 ha lúa và 8.677 ha hoa màu) bị thiếu nước tưới.
NGUYỄN HÂN