Hiệu quả từ việc đưa chính sách dân số vào hương ước thôn, làng ở Vân Canh
Cùng với việc thi hành Pháp lệnh Dân số, công tác dân số gắn với việc xây dựng hương ước, quy ước thôn, làng ở Vân Canh đã mang lại hiệu quả tích cực.
Đến từng hộ để vận động, tuyên truyền
Xã Canh Hòa, huyện Vân Canh có 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Ở đây, thói quen, tập quán sinh nhiều con để có nhiều lao động vẫn còn tồn tại trong nhận thức của nhiều người. Tuy nhiên, bằng nhiều hình thức như tuyên truyền lồng ghép tại những cuộc họp thôn, sinh hoạt tại nhà rông, thành viên của Ban DS-KHHGĐ xã đến từng nhà dân tiềm ẩn khả năng sinh con thứ 3, 4 để vận động, nên đã kéo giảm tỉ lệ sinh con thứ 3 trong đồng bào. Nếu như năm 2011, tỉ lệ người sinh con thứ 3 trở lên của xã Canh Hòa là 7,5% thì năm 2012 giảm xuống còn 6,98%. Như gia đình ông Trần Điệp, 69 tuổi, một người có uy tín trong làng Canh Thành, sinh đến 7 người con, nhưng cuộc sống cơ cực vẫn hoàn cơ cực, nên đến đời con mình, ông Điệp đều dặn các con chỉ nên sinh 1 đến 2 con và hiện các con ông đều thực hiện đúng tiêu chí này.
Anh Đoàn Văn Tuấn, cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ xã Canh Hòa, cho biết: “Nhờ cán bộ dân số bám sát cơ sở, tuyên truyền, vận động thuyết phục nên người dân trong xã đã thấy được cái lợi của việc sinh con ít mà làm theo”. Không chỉ góp phần nâng cao nhận thức của người dân về chính sách DS-KHHGĐ mà việc truyền thông về vấn đề sinh con một bề cũng được các thành viên Ban DS-KHHGĐ xã (gồm có cả cán bộ tư pháp xã) tách ra thành một “chuyên đề” riêng, góp phần hạn chế đáng kể tỉ lệ sinh con thứ 3, thứ 4. Đơn cử như gia đình anh Đinh Văn Lập, dù sinh con một bề, nhưng vợ chồng anh vẫn quyết định dừng lại, anh cho biết: “Pháp luật quy định chỉ sinh từ 1 đến 2 con thôi. Tuy rất thích có con trai nhưng giờ đã sinh 2 con gái rồi thì thôi, con nào chả là con, mình nuôi dạy con tốt là được rồi”.
Phát huy tác dụng của hương ước, quy ước
Vân Canh có 48 thôn, làng, khu dân cư, trong đó có 40 thôn, làng đưa nội dung DS-KHHGĐ vào hương ước, quy ước. Theo quy định của hương ước, quy ước, nếu hộ gia đình nào vi phạm chính sách dân số thì đưa ra cuộc họp thôn kiểm điểm và phải cam kết không tiếp tục vi phạm. Loa truyền thanh của xã sẽ thông báo để toàn xã biết những người vi phạm và những người này không được tham gia bình xét danh hiệu thi đua gia đình văn hóa; đồng thời biểu dương, khen thưởng công khai những thôn, cá nhân làm tốt công tác DS-KHHGĐ. Không chỉ thế, các tiêu chí KHHGĐ đều được Huyện ủy Vân Canh đưa vào nghị quyết, nhằm chú trọng giảm nhanh tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên. Nghị quyết quy định cán bộ, đảng viên phải gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ, đồng thời có trách nhiệm tuyên truyền, vận động gia đình và nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số, xây dựng gia đình theo tiêu chí: Ít con, ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc.
Chính sự chỉ đạo cương quyết và rõ ràng này mà tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên trên địa bàn huyện Vân Canh năm sau luôn giảm hơn năm trước: Từ 11,5% (năm 2011) giảm xuống còn 10,6% (2012) và 7 tháng đầu năm 2013 giảm còn trên 8%. Kèm theo đó, tỉ lệ cặp vợ chồng đang trong độ tuổi sinh đẻ thực hiện các biện pháp tránh thai cũng tăng đáng kể.
Ngoài việc xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân, phục vụ thực hiện KHHGĐ, UBND huyện Vân Canh còn giao các đơn vị chuyên trách đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân thực hiện Pháp lệnh Dân số gắn với việc xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, xây dựng và hoàn thiện các hương ước, quy ước thôn, làng phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng địa phương.
Ông Trần Hữu Biên, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, cho biết: “Xác định thôn, làng, khu dân cư là nơi trực tiếp triển khai thực hiện các chính sách về dân số tốt nhất, nên việc đưa các quy định về công tác DS-KHHGĐ vào hương ước, quy ước là phù hợp và được người dân đồng tình ủng hộ. Chính sách khen thưởng, xử phạt cũng được thực hiện kịp thời, đã tác động đến tư tưởng, nhận thức của người dân về việc hạn chế sinh con thứ 3 trở lên. Để kết quả này được vững bền, địa phương sẽ tiếp tục phát huy vai trò từ cơ sở, bởi hương ước, quy ước thôn, làng, tổ dân phố đang phát huy tác dụng nhiều mặt trong tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện pháp luật, trong đó có chính sách DS-KHHGД.
KIỀU ANH