“Tuổi 20 như cái cây đang vươn lên mạnh mẽ…”
NGND - GS.TS Nguyễn Lân Dũng nói: “Hành trang tuổi 20 như là lúc cái cây đang vươn lên mạnh mẽ, đầy sức sống và cần được chăm sóc, vun trồng nhiều nhất. Nhưng cây phải mọc thẳng, mọc đúng hướng chứ hành trang mạnh mẽ mà mọc sai hướng sẽ rất nguy hiểm”.
Đó là những chia sẻ của NGND-GS.TS Nguyễn Lân Dũng với gần 500 sinh viên (SV) Trường ĐH Quy Nhơn vào tối 21.5. Chương trình do CLB Sách và hành động (trực thuộc Hội Sinh viên Trường ĐH Quy Nhơn) tổ chức.
GS.TS Nguyễn Lân Dũng tặng sách cho CLB Sách và hành động Trường ĐH Quy Nhơn.
Nhiều mối quan tâm
Không chỉ đông SV, mà các giảng viên đã có mặt từ rất sớm để chào đón và trực tiếp nghe GS Nguyễn Lân Dũng nói chuyện. Dù đã bước sang tuổi 80, nhưng ông vẫn giữ lối nói chuyện thân mật, gần gũi, dí dỏm, khiến buổi nói chuyện trở nên hoạt náo hơn. Mở đầu buổi nói chuyện, GS Nguyễn Lân Dũng đã kể cho các bạn SV về hàng chục tấm gương tỉ phú nông thôn của chương trình “Sinh ra từ làng”, trong đó có những tỉ phú mà ông đã góp phần hỗ trợ chuyển giao công nghệ. Các SV rất thích thú với những tấm gương tỉ phú như Trịnh Xuân Mười (tỉ phú trồng bơ ở Đắk Lắk), Lê Văn Xê (tỉ phú trồng cây ăn quả ở Bình Dương), Phan Tấn Bện (nông dân sáng tạo máy nông nghiệp ở Đồng Tháp), Trần Nhữ Giáp (tỉ phú nuôi các loại chim ở Hà Nam)…
Trước băn khoăn của các bạn SV Trường ÐH Quy Nhơn về câu hỏi: Học để làm gì? NGND - GS.TS Nguyễn Lân Dũng lý giải: “Các nhà khoa học trên thế giới đã tìm hiểu và chỉ ra rằng học là để trở thành con người tự do. Con người tự do thì có 4 khía cạnh: tự do tư tưởng, tự do lựa chọn, tự do trưởng thành và tự do kiến tạo. Ðể trở thành con người tự do thì chỉ có con đường học. Học ở đâu? Học ở nhà trường, từ bậc tiểu học cho đến đại học và sau đại học. Và rõ ràng việc học tập đó liên quan đến việc đọc sách”.
Đặt câu hỏi với GS Dũng, SV Bùi Chí Bách (Lớp Công nghệ thông tin K38B) cho rằng hiện nay internet rất phổ biến, chỉ cần có một chiếc điện thoại thông minh là có thể tìm đầy đủ mọi thứ, vậy thì SV cũng đâu nhất thiết phải đọc sách. Chỉ ngồi ở nhà cần tài liệu gì là lên mạng lấy.
Trong khi đó, SV Trần Văn Hùng (Lớp Điện tử truyền thông K37B) cho biết mình thường xem chương trình “Sinh ra từ làng” và biết được rằng đây đều là những tấm gương gắn liền với việc tự học thông qua việc đọc nhiều sách báo. “Làm thế nào để đọc sách nhanh mà không chán và có những quyển sách nào hướng dẫn đầy đủ về cây gì trồng trên đất gì để mang lại hiệu quả?”, SV Hùng hỏi.
Nhiều bạn SV khối sư phạm đặt câu hỏi về vấn đề việc làm sau khi ra trường. SV Nguyễn Thị Diệu Hiền (Lớp Giáo dục tiểu học K38) dẫn chứng: “Em theo dõi trên báo thì được biết mỗi năm có gần 200 ngàn cử nhân mới ra trường hoặc đã tốt nghiệp nhiều năm nhưng chưa có việc làm, thậm chí là thạc sĩ cũng chấp nhận làm trái ngành được đào tạo. Sự dư thừa về lao động có trình độ dẫn đến tình trạng cử nhân đang làm những công việc đơn giản, không yêu cầu bằng cấp. Vậy thì đối với SV sư phạm như tụi em cần trang bị những hành trang gì để ra trường có việc làm?”.
Không nhất thiết phải học gì làm nấy
Trả lời câu hỏi của các bạn SV, GS Nguyễn Lân Dũng cho rằng hiện nay mạng xã hội cho ta rất nhanh về tin tức. Còn sách là người bạn tốt nhất của người già, là chủ của người trẻ nên chúng ta không thể bỏ qua những cuốn sách hay. Và cũng không thể thay thế việc đọc sách bằng lên mạng lướt web được, hai cái đó bổ sung cho nhau, không thể mâu thuẫn.
Theo GS Nguyễn Lân Dũng, không có quyển sách nào nói đầy đủ về bí quyết trồng cây gì trên đất gì sẽ thành công. Không có cái gì là có sẵn nên ta phải biết tự tìm hiểu, đất nào thì mình phải quan sát cây nào mọc tốt. Đừng bao giờ nghĩ vượt lên dễ dàng mà phải đi từng bước.
Còn về việc SV cần trang bị những hành trang gì khi ra trường và tìm việc làm, GS Nguyễn Lân Dũng khuyên các bạn SV ngoài cố gắng học thật giỏi nên chuẩn bị sẵn sàng để có thể chệch sang một hướng khác nữa. Ví dụ như học sư phạm văn thì có thể học thêm kỹ năng sống vì giáo viên dạy kỹ năng sống đang thiếu; đã giỏi môn lý rồi thì không khó gì việc giỏi thêm tin học, máy tính. Hơn nữa vừa rồi Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã tuyên bố sẽ thí điểm không có giáo viên ăn lương vĩnh viễn mà theo chế độ hợp đồng, có vào có ra. Đây là cơ hội lớn cho các bạn SV sư phạm.
“Học là cho mình nên không nhất thiết tốt nghiệp khoa sư phạm phải đi dạy mà có thể dùng kiến thức của mình để lập nghiệp. Học bất cứ ngành gì ra đời cũng có thể thành công nếu biết thực học, thực nghiệm và biết lập nghiệp. Đừng khẳng định mình học cái gì phải làm đúng cái đó, kiến thức nhà trường chỉ là cái vốn ban đầu thôi. Chỉ cần mình có kiến thức, có chí, có hạnh phúc thì sẽ thành công”, GS Nguyễn Lân Dũng nói.
HỒNG PHÚC